Volgens de observatie van psychiater/waarnemend medisch directeur PCS Rudi Dwarkasing zijn er bij het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP) per jaar tussen de 700 en de 800 personen, die een poging hebben gedaan tot zelfmoord. Dat is meer dan 2 pogingen per dag. Daarvan heeft in het eerste jaar tussen de 13% en de 16% een kans op een herhaalde poging. Dwarkasing sprak over het belang van nazorg en vooral preventie op een congres van Ucare, die zich ook richtte op het onderwerp suïcide. Onderzoek onder 1026 respondenten in Nickerie heeft uitgewezen dat ruim 18,6% van de mensen depressieklachten heeft. Het blijkt echter dat maar 3.3% van deze mensen hulp krijgt. De 15.3% van de mensen heeft uiteindelijk volgens Dwarkasing andere negatieve effecten, waaronder zelfdoding ook inbegrepen wordt. De hulp is volgens Dwarkasing juist een belangrijk onderdeel dat men niet mag missen. “Integratie van geestelijke gezondheidszorg in de eerste lijn speelt een belangrijke rol. Een simpele depressie is een eerste lijns behandeling. De gecompliceerde gevallen mogen naar de specialisten”, stelt de psychiater.
Dwarkasing verwijst naar de samenwerking met de RGD en de Medische Zending in het kader van decentralisatie van deze zorg. In de afgelopen 50 jaar is het aantal geregistreerde suïcides in Suriname sterk toegenomen. De suïcide jaarprevalentie steeg van 6,2 per 100.000 inwoners in 1965 naar 26,7 per 100.000 in 2012. Daarmee ligt de huidige zelfdoding jaarprevalentie van Suriname ver boven het wereldwijde gemiddelde van 16 per 100.000 inwoners (WHO 2012). Suriname bevindt zich momenteel (Nationaal Suïcide Preventie- en Interventieplan 2016-2020) op de zesde plaats van landen met de hoogste zelfdoding jaarprevalentie (WHO 2014).
Recentste data over Suriname wijst volgens arts Dew Sharman uit dat rond de 140 mensen slachtoffers worden van zelfdoding. Voor Dwarkasing is dit getal onderbelicht. “Wanneer iemand van de burg springt, wordt opgevist, naar binnen komt, wordt op het formulier opgetekend: ‘dood door verdrinking’. Er is een onderrapportage aan suïcidegevallen”, stelt de specialist. Dwarkasing haalt ook aan dat bij iemand. die na een suïcidepoging over 6 weken het leven verlaat, de dood technisch anders wordt geregistreerd, in plaats van als een suïcidegeval. Het komt erop neer dat de suïcidegetallen veel hoger zijn dan de rapportages uitwijzen. Deze stelling van Dwarkasing is ook terug te vinden in een onderzoek (2016), verricht door het Institute for Graduate Studies and Research (IGSR). Het onderzoek staafde op wetenschappelijk niveau dat de registratie door de politie betrouwbaar is. Echter is niet uitgesloten dat suïcidegevallen door de politie vanwege technische redenen niet in de suïcidestatistieken worden opgenomen.
Bij pilotprojecten in Nickerie en Boven Suriname is duidelijk gebleken dat er behoefte is aan decentralisatie van de geestelijke gezondheidszorg. In april 2017 heeft het PCS haar nieuwe Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ)-unit in Nickerie gepresenteerd aan het publiek. PCS tracht met haar inspanningen depressie en angststoornissen te voorkomen en daarmee zelfdoding te verminderen. Echter moet op regeringsniveau de politieke commitment ook blijken om middels financiële allocatie verdere decentralisatie van de zorg te kunnen realiseren.
Zelfmoord valt binnen de top 15 doodsoorzaken in de wereld. Jaarlijks sterven ruim 800.000 mensen als gevolg van zelfmoord. De WHO stelt in haar onderzoekdocumenten ook vast dat ten opzichte van elk zelfmoordgeval tenminste 10 tot 20 niet-fatale zelfmoordpogingen plaatsvinden.
Kavish Ganesh