In vele delen van de Surinaamse samenleving wordt er al geruime tijd geklaagd over de financieel-economische omstandigheden. Dan nog toont de samenleving heel wat veerkracht. Enkele kleine groepen staan af en toe op om hun misnoegen te uiten en beter bestuur te eisen van de overheid, maar zijn al gauw niet meer in beeld. Voor sommigen ligt het aan de animo en voor anderen aan de stelling dat de Surinamer zichzelf gemakkelijk aanpast aan de omstandigheden.
Sterk adaptatievermogen
Politicoloog Hans Breeveld merkt in gesprek met Dagblad Suriname op dat de Surinaamse samenleving een geweldig sterk adaptatievermogen heeft. In vergelijking met een hoop andere landen, valt dit adaptatievermogen volgens de politicoloog mee.
“Wat de verhoging van de benzineprijzen bijvoorbeeld betreft, gaat het niet om een kleine aanpasing. De minister zegt dat je de verhoging kunt wegbezuinigen door minder te rijden. Dat is niet helemaal waar. De waarheid is dat bepaalde bedrijven dit niet kunnen wegbezuinigen. Zij zullen het doorberekenen in de prijs”, stelt Breeveld. De samenleving is bewust van deze praktische wetmatigheid, waar zij al eerder mee geconfronteerd is. Breeveld geeft hierop aan dat er verder dan het probleem en de directe logische reacties moet worden gekeken.
De omstandigheden in Suriname zijn over het algemeen anders. Volgens Breeveld vindt men vaak een broer of een zus op wie men terug kan vallen. Er is misschien iemand in Holland die wat kan sturen. Door deze verborgen bronnen lukt het de Surinamers in sommige gevallen gemakkelijker aanpassen.
Afhankelijkheid en patronage
Verder hebben politici de Surinamers een slechte mentaliteit geleerd om afhankelijk te blijven. Het patronagesysteem houdt de Surinamer achter. “Deze regering en voorgaande regeringen, hebben de Surinamer onvoldoende zelfrespect en menswaardigheid geleerd. Ze zijn afhankelijk gemaakt. Zelfs op hele hoge posten zijn mensen afhankelijk geworden. Men wordt zodanig afhankelijk van de bureaucratie dat er moet worden gebedeld bij een politicus. Er is gewoon een afhankelijkheidssysteem gecreëerd in het land”, stelt de politicoloog.
Hij gaat verder door te stellen dat ook een vorm van angst leeft bij de samenleving als gevolg waarvan men niet durft om bijvoorbeeld protest te leveren op het huidig beleid.
“Denk maar aan het effect Limbo die mensen op de radio aanvalt. Een of andere gek slaat je natuurlijk ook op straat als je niet oppast. Sommige mensen aanbidden deze president, omdat iemand ooit had gezegd dat hij door God is gezonden. Bij Venetiaan zei men dat Venetiaan niet goed was. Bij deze president zegt men dat het de mensen om hem heen zijn. Er zijn weinig mensen die Bouterse zelf verantwoordelijk stellen. Het kan dus vrees zijn”, stelt Breeveld.
Volgens Breeveld zijn ook de uitspraken dat de democratie in Suriname niet het juiste model kent totaal verkeerd. Hij stelt dat het model heel goed is. Waar het bij blijft liggen, is het feit dat er niet optimaal invulling wordt gegeven aan de democratie.
De democratie is niet helemaal benut in het land. Wij zijn er naar zijn oordeel niet eens mee begonnen. Het heeft niet eens de kans gekregen om zichzelf te ontwikkelen. Wij zijn in Suriname doorgegaan met een grote vorm van patronage en charismatisch leiderschap. “Het zijn deze negatieve elementen, die maken dat democratie niet goed functioneert. Mensen moeten de ogen open doen. Wij zijn te snel tevreden in Suriname. Wij moeten geen genoegen nemen met middelmaat, terwijl men nu genoegen neemt met onder-middelmaat”, aldus Breeveld.
Kavish Ganesh
