Het ‘s Lands Hospitaal heeft een seminar gehouden, waarbij het niet alleen de vormen van rouwverwerking bij doodgeboorte en neonatale zorg heeft belicht, maar tevens getracht heeft de samenleving te informeren over het werk dat men doet op dit gebied. Een vertegenwoordiger van het ministerie van Volksgezondheid, die namens de directeur de aanwezigen toesprak, gaf aan dat dit seminar bijzonder is, omdat de gezondheidszorginstelling het initiatief heeft genomen om de deskundigheid voor wat betreft deze speciale begeleiding op professionele wijze over te brengen en te bevorderen. “We kennen verschillende vormen van rouw die verwerkt dienen te worden en niet een ieder realiseert zich dat. Helaas is niet een ieder in staat zonder hulp een groot verlies te verwerken. Daarom zijn wij bijzonder ingenomen met dit seminar, omdat er deskundige hulp geboden zal worden waarbij betrokkenen teruggebracht zullen worden naar hun comfortzone.” Volgens de vertegenwoordiger van het ministerie kent elk rouwproces een aantal stappen. “Een goede verwerking vereist dat al deze stappen worden doorlopen. Gebeurt dat niet, dan is de kans groot dat betrokkene vastloopt. Een goed doorlopen rouwperiode zorgt ervoor dat een mens weer sterk in het leven wil en kan staan.”
Professor Humphrey Kanhai heeft in dit kader een presentatie verzorgd over rouw bij perinatale sterfte. Hij heeft namelijk de specifieke aspecten die gepaard gaan met perinatale sterfte aangegeven. “Ieder van ons heeft ooit iemand verloren. Het rouwproces in zijn algemeenheid telt ook voor iemand die een kind heeft verloren. De allereerste reactie bij rouwproces is ontkenning. Daarna worden we boos, omdat we ons af vragen wat de chirurg die bezig was, verkeerd heeft gedaan. Men zoekt vervolgens naar een schuldige en de familie zal in deze fase verhaal komen zoeken bij de chirurg.” Volgens de spreker zou een ziekenverzorger daarover niet boos moeten worden. Het is een normale reactie. Daarna komt acceptatie dat het zo is. Deze processen hoeven niet in de bovengenoemd volgorde plaats te vinden. Er is ook geen tijd aan verbonden. “Soms ondervinden mensen zelfs lichamelijk last van het rouwproces. Dat manifesteert zich door hoofdpijn, maagpijn, slapeloosheid, huilbuien allerlei klachten die we niet kunnen verklaren, maar wel te wijten zijn aan het rouwen.”
Bij prenatale sterfte zijn er behalve voor de eerdergenoemde zaken andere aspecten die ervoor zorgen dat de mensen professionele hulp nodig hebben. “Allereerst zijn er altijd herinneringen die wij van de geliefde overhouden. Een vrouw die een kind verliest, heeft nauwelijks herinneringen. De familie, buren en kennissen hebben het kind niet gekend, waardoor ondersteuning van de omgeving ontbreekt. Bij de eerste sterfte is er al verlies van hoop op ouderschap. Belangrijk tijdens deze periode is goed te luisteren en medeleven te tonen. Wees vooral vriendelijk en bereid de betrokkene te helpen. De zorg moet niet alleen direct na de bevalling geschieden, maar moet voorgezet worden. Verder zou de oorzaak van prenatale sterfte moeten komen”, aldus Kanhai.
Moeder en partner begeleiden
Gynaecoloog Satish Mohan van het ’s Lands Hospitaal heeft onder andere gesproken over het gesprek bij de intra-uteriene vruchtdood (IUVD) en doodgeboorte. Onder IUVD of sterfte ante partum wordt het overlijden verstaan van de foetus in utero vanaf de 16de zwangerschapsweek. Doodgeboorte is het geboren worden van een foetus zonder enig teken van leven vanaf de zwangerschapsduur van 24 weken. Voor de vrouw zijn de tijdstippen niet belangrijk. “Niet alleen de vrouw moet begeleid worden, maar ook haar partner. De familie en vrienden kunnen ook meegenomen worden in dit proces in overleg met de betrokkene en diens partner.” (foto: Regilio Derby)
