“Wanneer de regering al eerder heeft gevraagd naar verruimingen en nu weer vraagt naar een verruiming, geeft zij een verkeerd signaal.” Dit stelt econoom/jurist tevens politicus Guno Castelen in reactie op de laatste aanvraag van de president van de Republiek Suriname voor de aanpassing van het schuldplafond. De regering geeft volgens Castelen aan dat zij met haar huidige inkomsten, en zelfs met de te verwachten inkomsten uit de goudsector, niet de verwachting heeft de economie zodanig op spoor te hebben om vervolgens niet meer te hoeven lenen. Dit slechte signaal zou naar Castelen zijn oordeel geen goede perspectieven bieden voor de Surinaamse economie. De regering ondermijnt met dit signaal het vertrouwen in de Surinaamse economie, de Surinaamse munt en de regering zelf. In beginsel werkt de regering hiermee zelf aan de verergering van de situatie.
De vooruitzichten voor 2016 evenals de voorlopige kwantificatie door de economische instituten zijn, volgens de memorie van toelichting van de ingediende wet, van dien aard dat een sterker negatieve economische groei en een voortgaande muntdepreciatie zich zullen manifesteren. Dit heeft als verwachting dat de schuldratio’s voor 2017 verder zullen verslechteren. “Ik denk dat de regering duidelijk aantoont nog steeds bezig te zijn met brandjes blussen. Men hoopt dat er een wonder zal gebeuren en Staatsolie olie zal vinden voor de kust. Men rekt nog steeds tijd voor wanneer de mijnbouwsector aantrekt. Actieve acties om de economie bij te sturen, onderneemt men niet. Men kiest de weg van de minste weerstand door maar te blijven lenen en te lenen, zolang mensen bereid zijn om leningen te verstrekken. Dit is niet een juiste wijze van bestuur”, stelt Castelen.
Op termijn ziet Castelen de overheid geen ruimte meer hebben voor het lenen. Uiteindelijk schiet de regering dwars door haar plafond heen. Het bepalen van een schuldplafond door de toenmalige constellatie van de wetgever was weloverwogen. Er werd toen bepaald wat voor het land op niveau een redelijk goed plafond zou zijn. In 2000 kwam Suriname al uit een moeilijke situatie. Er werd door de autoriteiten een gedurfde stap ondernomen tegen functionarissen die misbruik maken van hun ambt en daarmede de Surinaamse munt in problemen brengen. De functionaris werd strafbaar gesteld. “De mensen die de wet hebben geïnitieerd, waren de mensen die strafbaar werden gesteld bij overtreding van de wet. Dat betekent dat men wist waarmee men bezig was. Nu vraag je om het plafond te verruimen, en als je de economie straks in de war gooit, waardoor de toekomst van Surinamers aan diggelen komt, wil je vrij rondlopen. Dit biedt nog meer reden voor minder vertrouwen. Het is geen schoonheidsprijs voor een monetarist die het land bestuurt”, meent Castelen. Het Planbureau heeft een sterkere negatieve groei geprognotiseerd voor 2016 van tussen -7% en -11%, waarbij na de vrijlating van de externe wisselkoers van de Suriname munt verder is gedeprecieerd. Tussen december 2015 en oktober 2016 was het depreciatiepercentage met 75% gestegen. Doordat de obligoplafonds voor de binnenlandse en buitenlandse staatsschuld alsook het obligoplafond voor de totale staatsschuld door deze ontwikkelingen onder druk zijn komen te verkeren, worden volgens de regering deze aangepast.
Kavish Ganesh
