Water kan voor Suriname in de categorie van natuurlijke hulpbronnen, zoals aardolie en goud, ook een wereldmarktproduct zijn. Meer dan 90% van de Surinamers beschikt over gezond drink water. Dit zou afkomstig zijn van of de waterleiding of regen. Minder dan 1% van het beschikbare water in Suriname wordt gebruikt voor de distributie. Het erge van het geheel is dat ondanks het grote hoeveelheid beschikbaar en gezond drinkwater, Suriname water importeert. Meer dan 90% van het beschikbare en bruikbare water wordt dus niet bestemd. Dit is zeker te benadrukken, aangezien er op de wereldmarkt wel grote vraag naar gezond drinkwater is. Lokaal is er wat het aanbod van water betreft, volgens een in 2015 uitgevoerd onderzoek op het Institute for Graduate Studies & Research, een overschot. De schijnwerper zal dus zeker niet lokaal moeten worden gericht. Tegen die tijd was de uitkomst van het onderzoek een positieve potentie voor waterexporten uit Suriname. Echter was het probleem de investering.
Onlangs werd bekend dat het Amazone Resources eind november van plan is een testvaart naar Barbados uit te voeren met twee miljoen liter water. Indertijd werd er vooral door oppositionele politieke partijen de nadruk gelegd op het weggeven van Surinaamse zoetwaterbronnen. Critici zijn nog steeds in het donker voor wat de voorwaarden in de overeenkomst tussen de onderneming en de staat betreft.
De president had in het parlement in 2015 concreet gesteld dat de natuurlijke hulpbronnen van Suriname aan het volk van Suriname toebehoren. In dit kader vond de oppositie het incorrect dat met een overeenkomst al het oppervlaktewater van Suriname bij presidentieel besluit werd afgestaan aan een buitenlandse maatschappij. De wijze waarop het besluit tot stand kwam, was in strijd met de gangbare besluitvormingsprocessen in Suriname. Het werd nooit besproken in de Raad van Ministers, had geen politiek draagvlak en er was geen onderzoek ingesteld naar het bedrijf en naar de milieueffecten.
Dodson: “Water wordt nog niet geëxporteerd”
Abrupt intrekken van het besluit zou ook enorme financiële consequenties met zich meebrengen, gezien de investeerder al een ruim bedrag zou hebben geïnvesteerd in voorbereiding op operaties. Vandaar er voor een andere constructie werd gekozen. Minister Regillio Dodson van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) stelt dat zijn ministerie volgens het presidentieel besluit belast is met de uitvoering. Volgens Dodson werd het besluit geslagen, omdat er geen bestaande wetgeving was en is.
Per heden is het presidentieel besluit nog van kracht, wat betekent dat er aan Amazone Resources vooralsnog geen concessie is toegekend. Volgens Dodson is voor het uitgeven van een concessie wetgeving vereist. Op dit moment moet de investeerder werken aan haar milieu- en sociale-effectenrapport. Tevens moet er worden bewezen dat de export van water technisch haalbaar is. De eerste shipment van 2 miljoen liter water is volgens de minister onderdeel van dit technisch verhaal. De testvaart naar Barbados is niet bedoeld om water te exporteren. Het water is dus ook niet bedoeld om uitgeladen te worden. Het gaat sec om een proefvaart. “Ondertussen zijn wij als ministerie bezig met de wetgeving. Wanneer dat er is, kan het presidentieel besluit vervallen, en komt er een concessie”, stelt Dodson.
Belangrijk hierbij is te noemen dat deze shipment plaatsvindt, alvorens er institutionele ordening komt voor waterbeheersing. Op de begroting van NH voor 2017 is vermeld de voorbereidingen voor het opzetten van een waterautoriteit Suriname, die vooral gericht zal zijn op de ontwikkeling van een integraal watermanagement- en beheersplan tezamen met 6 andere ministeries. In de eerste helft van 2017 wordt verwacht dat 4 wetten worden afgerond en aangeboden voor behandeling aan De Nationale Assemblee (DNA). De wetsontwerpen Toezicht Drinkwaterkwaliteit; Grondwaterwet; Grondwaterbeschermingsgebieden; Waterautoriteit Suriname moeten tegen die tijd al gereed zijn. Deze 4 wetten zullen de eerste stappen zijn naar een betere beheerstructuur van de waterbronnen in Suriname. Voorts zal er in de eerste helft van 2017 verder worden gewerkt aan de ontwikkeling van een ‘Nationaal Water Marketing en Export Strategie’ en een ‘Integrated Water Resources Management System for Suriname’ met alle relevante ministeries en het kabinet van de vicepresident. Deze strategieën zullen vooral richting moeten helpen geven aan het integraal waterbeleid van Suriname.
Kavish Ganesh
