De afgelopen week kan best wel getypeerd worden als een week die in het teken stond van arbeid. Er zijn in recordtempo maar liefst drie wetten, die te maken hebben met de positie van de sociale partners (werkgevers en werknemers), aangenomen. Opvallend is dat de wetten in harmonie in DNA zijn aangenomen, dus met algemene stemmen. Dat betekent dat de oppositie en de coalitie ondanks hun kritische houding toch wel ‘gemeenschappelijke grond’ kunnen vinden om wetgeving, die aan de basis staat van de inspraak van werknemers en werknemers in alles wat met het sociaaleconomisch beleid te maken heeft, goed te keuren. Tegelijk in deze afgelopen week vond ook een zeer interessante workshop plaats van de vakcentrale C-47 over het fenomeen ‘precarious work’. Verschillende inleiders hebben op dit seminar getracht om de algemene betekenis van dit fenomeen te beschrijven en de Surinaamse versie te benoemen. Ook waren gisteren aan de orde de kijk van de ILO op deze zaak en het beleid van Arbeid om dit fenomeen te kunnen aanpakken. Drie wetten en een tweedaagse workshop van een belangrijke vakcentrale, die een aantal cao’s beheert, bewijzen dat de afgelopen week voor de arbeidswereld best wel een zeer vruchtbare en succesvolle week is geweest. Dit soort weken moeten nog vaker in Suriname worden ‘georganiseerd’. Zowel tijdens de debatten in DNA als op het C47-seminar zijn onderwerpen aan de orde gekomen die nog goed moeten worden geregeld in Suriname en waarover de DNA zich ook moet gaan buigen. We noemen bijvoorbeeld de wetgeving die het betaald zwangerschapsverlof moet gaan regelen. Bij de ambtenaren is deze zaak toch wel redelijk goed geregeld met de bekende ‘6 weken voor 6 weken na’. Voor de bedrijven zijn er geen wetten gemaakt tot nu toe. Op het C47-seminar kwam aan de orde dat door collectieve onderhandelingen, waarbij er cao’s werden gesloten, het velen is ontgaan dat er geen wettelijke regels bestaan voor zwangerschapsverlof. In DNA is door de arbeidsminister kenbaar gemaakt dat er nu wetgeving is voorbereid en voorgelegd aan het arbeidscollege voor advies. Dit college is tripartiet, dus daarin zitten ook werkgevers en werknemers. In de DNA kwam enkele keren aan de orde ook het punt van het ouderschapsverlof. Onder ouderschapsverlof wordt, waar het bestaat, veelal begrepen het verlof in verband met zwangerschap en geboorte van een kind aan zowel de moeder als de vader. Ruimer genomen zou ouderschapsverlof ook betrekking kunnen hebben op verplichtingen over het algemeen naar minderjarige kinderen toe, waarvoor afwezigheid van het werk noodzakelijk wordt. We denken bijvoorbeeld aan schoolbezoeken en doktersbezoeken. Dit alles kan binnen zekere grenzen worden bekeken. Interessant is ook dat in DNA is aangekondigd dat nu eindelijk het probleem van contractarbeid zal worden aangepakt. Op de workshop van C-47 is dit ook aangehaald. Er zou door Arbeid een wet aan het arbeidscollege zijn aangeboden, die ervoor moet zorgen dat contracten na een bepaalde periode over zullen gaan tot contracten voor vaste dienst. Ook voor uitzendkrachten ligt er een wet bij de DNA. Al deze zaken zijn naar boven gekomen in de zogenaamde ‘arbeidsweek’, die we achter de rug hebben. Uit de kritische kanttekeningen die vanuit DNA herhaald worden in de media blijkt dat er meer behoefte is aan uitleg en verheldering. Het ministerie van Arbeid had een heel productief en nuttig infoprogramma Wroko Afersie, dat best wel aangeduid kan worden als een van de zo niet de meest dominante van alle departementen. Alleen die van de politie kan in hetzelfde rijtje worden geplaatst. Met de komst van een nieuw mediabeleid in 2010 zijn nagenoeg alle infoprogramma’s van ministeries stopgezet. De stopzetting van Wroko Afersi is door werknemers aangevoeld als het neerhakken van een boom, die zoete gezonde vruchten geeft. Het stopzetten van dit voorlichtingsprogramma heeft werknemers diep benadeeld en eigenlijk bijgedragen aan onwetendheid en de vergroting van de armoede. Het programma heeft zwaar bijgedragen aan de bewustwording van de werknemers en de werkgevers. Het programma was voor het laatst intensief bezig om de moderne ontwikkelingen die in het nadeel van de werknemers uitpakken te belichten, toen dit programma dat behoorlijk ingeburgerd was in de samenleving de keel werd dichtgeknepen. Het besluit om dit programma de kiem in te smoren, is gebleken een klap te zijn in het gezicht van de werkende mensen, die behoefte hebben aan informatie. De overheid gebruikte dit programma ook om haar beleidsmaatregelen, de wetten die onder haar vallen en de verdragen te belichten. Het effect van het wegvallen van dit programma is dat de onwetendheid over arbeidsgerelateerde zaken op alle niveaus wijdverbreid is. We hopen dat uit deze arbeidsweek ook voortvloeit dat dit overheidsprogramma, waarnaar burgers elke week uitkeken, weer nieuw leven wordt ingeblazen.
