De president van Suriname, Desi Bouterse, viert vandaag zijn 71ste verjaardag. Desiré (Desi) Delano Bouterse werd op 13 oktober 1945 geboren te Domburg in het district Suriname. Hij is zoon van Desiré Juliaan Bouterse en Wilhelmina van Gemert. Sinds 1975, toen Suriname onafhankelijk werd van Nederland, is Bouterse, tot tweemaal toe president, gaandeweg uitgegroeid tot de meest omstreden figuur in Suriname. Bouterse is hoofdverdachte in het strafproces rond de zogenoemde Decembermoorden van december 1982 en wordt ook gezien als de hoofdverantwoordelijke voor de Moiwanaslachting van november 1986, waarbij ten minste 39 onschuldigen vermoord werden door het Nationale Leger. Ook is hij in Nederland wegens zijn betrokkenheid bij een drugstransport van 474 kilogram cocaïne bij verstek veroordeeld tot elf jaar celstraf.
Dagblad Suriname zal enkele (niet alle) ontwikkelingen en uitspraken rond deze politicus aan u voorschotelen. Of het onwaarheden, halve waarheden, hele leugens of loze beloften zijn, moet u zelf oordelen.
Dienstreizen op dienstreizen
Doordat Nederland een internationaal arrestatiebevel tegen Bouterse heeft uitgevaardigd, kon het staatshoofd, voor zijn presidentschap in augustus 2010 niet zonder consequenties naar het buitenland reizen. Als staatshoofd geniet hij echter diplomatieke onschendbaarheid zodat hij naar het buitenland kan reizen zonder te worden aangehouden. Gelijk na het aantreden als staatshoofd heeft hij niet nagelaten om verschillende landen te bezoeken. Hij besloot dagenlang een vliegtuig van de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij (SLM) op verschillende momenten voor duizenden Amerikaanse dollars te charteren en met grote delegaties te reizen. Dit zorgde voor veel ergernis bij passagiers die op het laatste moment geconfronteerd werden met vluchtvertragingen.
Viering 25 februari moet in Grondwet worden vastgelegd
Op 25 februari 2011 kondigde het staatshoofd aan dat de herdenking van de staatsgreep in de Surinaamse grondwet moest worden vastgelegd. ‘Dag van bevrijding en vernieuwing’, zo zal 25 februari 1980, de dag waarop de staatsgreep plaatsvond, in de grondwet worden vastgelegd. “Wij zullen deze historische dag moeten vastleggen, onuitwisbaar vereeuwigen”, zei de president bij de herdenking van 31 jaar van de staatsgreep. Het nationaal gevoel werd volgens hem toen pas goed verankerd in de Surinamer. “Als wij het niet doen, doen wij aan geschiedvervalsing”, zei hij. Niemand was eigenlijk verbaasd: 25 februari werd een nationale feestdag. De enige reden om de wenkbrauwen te fronsen, was dat het aantal vrije dagen onbetaalbaar leek te worden.
‘8 decemberstrafproces opgezette zaak van Nederland’
In maart 2012, bij de behandeling van de omstreden amnestiewet, besloot Bouterse de mensenmassa op het Onafhankelijkheidsplein toe te spreken. Bouterse verzekerde zijn aanhang dat hij een kind van God is en dat niets hem zal treffen. Hij gaf af op het rechtsproces dat gaande was en waar Ruben Rozendaal bezwarende verklaringen had afgelegd tegen hem. Het staatshoofd maakte de menigte duidelijk dat het rechtsproces een goed opgezette zaak is vanuit de politiek waar Nederland een zware hand in heeft. “Ik heb me nooit druk gemaakt om amnestie, want als we wilden hadden we het al vanaf dag 1 gedaan, maar toen we zagen dat ze van overal anonieme getuigen optrommelden en die zekere Van Loon erbij haalden, werd het ernstig. En het lijkt erop dat Suriname nu ook een Van Loon heeft. Ma ding no mang broko mi”, riep Bouterse.
Amnestiewet aangenomen
In april 2012 werd na dagenlange discussies en dreiging voor een eventuele veroordeling in het 8 decemberstrafproces, de bestaande amnestiewet door De Nationale Assemblee (DNA) gewijzigd. Dat betekent dat de verdachten van de Decembermoorden van 1982, onder wie president Desi Bouterse, niet verder zouden worden vervolgd. Het aannemen van de wet gebeurde niet zonder slag of stoot. Na dagenlang vergaderen in het parlement stemden uiteindelijk 28 parlementariërs voor de wet en 12 tegen.
‘Zolang ik Desiré Delano Bouterse heet, gaat het u niet lukken’
Bouterse haalde in mei 2012 flink uit naar de mensen die een protestmars hielden om te protesteren tegen de amnestiewet. “Terwijl het land op de juiste weg is, is het misdadig om te proberen op deze manier het land te destabiliseren. Maar ik kan u zeggen, zolang ik Desiré Delano Bouterse heet, gaat het u niet lukken. A no go luk yu solanga mi na baas”, zei het staatshoofd. Bouterse typeerde de mensen die ‘tegen het beleid van het volk zijn’ als ‘staatsvijanden’.
‘Wij vergeven de kolonisator’
In juli 2013 maakte het staatshoofd een opmerkelijke uitspraak door aan te geven dat Suriname de kolonisator, in dit geval Nederland, had vergeven voor wat er in de slavernijperiode is gebeurd. “Wij zijn nazaten en zij zijn nazaten. Wij waren er niet bij. De kolonisator heeft gevraagd om vergeving. Laten we hen vergeven. Zullen wij ze vergeven?”, vroeg Bouterse aan het publiek in Ocer, dat ermee instemde.
‘Deze president laat zich niet chanteren’
In april 2014 kort na het zetten van de Pertjajah Luhur uit de regering Bouterse 1 zei Boutere dat hij Paul Somohardjo herhaaldelijk erop had gewezen dat hij zich niet laat chanteren of onder druk laat zetten. Bouterse benadrukte op een persconferentie dat hij op verschillende manieren door de PL-voorzitter werd gechanteerd. “Er kan onenigheid zijn en er kan verschil van mening zijn. Maar openlijk de coalitie desavoueren en chanteren gaat deze president niet pikken”, aldus Bouterse.
Herzieningsverzoek in cokezaak
In mei 2014 diende advocaat Inez Weski namens Bouterse na jarenlange voorbereiding een herzieningsverzoek in de zaak waarin hij voor drugshandel in Nederland is veroordeeld. Volgens Wezki heeft de kroongetuige in de strafzaak, de Belg Patrick van L., laten weten dat hij onder druk van het Openbaar Ministerie in de strafzaak een valse belastende verklaring heeft afgelegd. De Hoge Raad heeft in januari 2015 echter een herzieningsverzoek afgewezen. Het was de derde keer dat Bouterse probeerde via de hoogste rechter zijn drugsveroordeling uit 2000 ongedaan te maken.
‘Amafo heeft gelden verbrast’
In mei 2015, enkele weken voor de verkiezingen, zei de president op een partijvergadering dat de minister van Sociale Zaken, Alice Amafo, het geld bestemd voor kinderbijslag aan andere dingen had besteed en selectief had uitbetaald. De minister heeft volgens Bouterse sinds maart SRD 32 miljoen gestort voor het uitbetalen van kinderbijslag, maar dit geld zou volgens Bouterse anders besteed zijn. Amafo ontkende deze aantijgingen op een persconferentie.
‘We gaan het samen doen’
De uitslag op 25 mei 2016 was niet de genadeslag waar vooral de NDP op had gehoopt, maar wel genoeg om het initiatief te nemen om zelfstandig een regering te vormen. Partners waren nodig om de 26 zetel tellende coalitie verder te versterken en iedereen kwam in aanmerking. Alle maatschappelijke organisaties werden geraadpleegd en werd zelfs een Financieel Economisch Platform (FEP) opgericht om problemen ‘samen aan te pakken’. Uiteindelijk werd deze ook aan een kant geschoven. DOE, die steeds had aangegeven nimmer met mensen met een strafblad te werken, stemde samen met de BEP uiteindelijk in om in zee te gaan met de NDP. Een jaar later werd DOE, na interne strubbelingen, ook uit de coalitie gezet.
Buitenlandse krachten
Op een persconferentie in januari 2016 wees Bouterse de samenleving erop dat de acties tegen hem beïnvloed werden door buitenlandse krachten. Krachten die er alles aan doen om de situatie in Suriname te destabiliseren. De veiligheidsdiensten en justitie zouden al zijn geïnformeerd over zeker tien personen die al in Suriname waren en bezig zouden zijn de plannen uit te voeren. Bouterse denkt dat het om professionals gaat die zelfs tot in de rechterlijke macht invloed schijnen te hebben. Vandaar dat het decemberstrafproces weer tegen hem was opgestart.
‘Ik wens u een slapeloze nacht toe’
25 februari 2016 bleek na een uitspraak van het staatshoofd onvergetelijk te zijn geworden. De president zei iets na middernacht, bij de herdenking van 36 jaar machtsovername, dat er iets serieus mis is met dit land. “Er is iets goed fout met ons”, stelde Bouterse op het Revoplein. De president zei in zijn korte toespraak dat hij zijn hart wil luchten en eindigde met “Ik wens u een slapeloze nacht toe”.
‘Staatsveiligheid in gevaar’
Met het besluit van de Krijgsraad om het 8 decemberstrafproces normaal voort te zetten, werd volgens het staatshoofd de staatsveiligheid in gevaar gebracht. Immers, de persoon die de ambt van president bekleedde, zou worden veroordeeld. Uiteindelijk besloot hij op basis van artikel 148 van de grondwet de procureur generaal onmiddellijk de opdracht te geven de vervolging stop te zitten. De krijgsraad beslist op 30 november over het standpunt van het OM.
3 maal ‘Ik breng die koers omlaag’
Wat de op hol geslagen valutawisselkoers betreft, gaf het staatshoofd niet op en beloofde hij telkens deze weer omlaag te brengen. Echter, telkens wanneer hij beloofde dit te doen, werkte zijn belofte juist omgekeerd. Tot nu toe heeft Bouterse, met drie beloftes, de koers niet kunnen stabiliseren.
Over IMF: ‘If yu e weri unu ede, hebben wij ook geen probleem om rustig door te gaan zonder jou’
Hoewel het nu duidelijk is dat het staatshoofd twijfels heeft over de samenwerking met het Internationaal Monetair Fonds (IMF), heeft Bouterse kort na zijn jaarrede enkele opmerkelijke uitspraken in Ocer gedaan. “Wij willen zoveel als mogelijk dat programma continueren, die boodschap hebben wij gestuurd. Wij willen het programma continueren, maar strati fasi wi taki, maar if yu e weri unu ede, hebben wij ook geen probleem om rustig door te gaan zonder jou”, zei het staatshoofd.
FR
