“Wat kan de overheid meer en beter voor ons doen? Wat kunnen wij landbouwers zelf meer en beter doen?” Dit waren twee centrale vragen die landbouweconoom Winston Caldeira onlangs aan de orde stelde tijdens een presentatie van de Federatie van Surinaamse Agrariërs (FSA). Volgens Caldeira is er voldoende potentie in de landbouw, maar er wordt niet voldoende geld gekanaliseerd om de ontwikkeling van de potentie te bevorderen. “Geld is het probleem. Suriname wil de voedselschuur worden, maar als landbouw geen geld krijgt, word je geen voedselschuur”, stelt Caldeira. De essentie van zijn presentatie kwam neer op investeren in de zaken waar Surinamers al goed in zijn en de mogelijkheden van uitbreiding te bekijken. Hiervoor zijn er 5 beleidsgebieden die hardnodige acties vergen.
Menskracht
De landbouweconoom zet op nummer 1 op zijn lijst menskracht. LVV bijvoorbeeld zou een groter budget moeten krijgen voor capaciteitsopbouw. Caldeira stelt voor om desnoods jaarlijks 20 mensen naar het buitenland te sturen om te studeren en in tussentijd buitenlandse specialisten te betrekken voor hoofdproducten. Aan de landbouwers kant zou er aan de organisatie moeten worden gewerkt. Er moet een goede samenwerking zijn voor het opvangen van kleinschaligheid. Er moet tevens per groepsbelang maar 1 organisatie bestaan voor onderhandelingen met de overheid.
Kredieten
Landbouwers zouden voor langere looptijden en langere aflossingsvrije perioden kredieten moeten krijgen. De rente of leenkosten moeten lager (rond 7%). Er moet meer begeleiding komen voor de ondernemer. Bij Islamic banking bijvoorbeeld speelt begeleiding zonder meer. Zodoende kan de ondernemer niet sollen met de verkregen gelden. Er moet ruimtelijke zekerheidstelling aanwezig zijn in de vorm van een garantiefonds. Tevens is van belang de betrokkenheid van landbouwvertegenwoordigers. In Suriname zal dit voorstel ruim US$ 400 miljoen kosten voor de komende 4 tot 5 jaren. Uiteindelijk zal het geld niet alleen van de Islamic Development Bank, maar ook bij andere financiële instellingen moeten worden gezocht. Indien dit voorstel goed wordt geïmplementeerd, met de nodige transparantie, kunnen andere zwaktes worden opgevangen.
Infrastructuur
Infrastructuur in Suriname is niet wat het wezen moet, maar volgens Caldeira niet abominabel slecht. Dit heeft zeker te maken met de klimatologische omstandigheden in Suriname. Echter is onderhoud in Suriname een groot probleem.
Ondersteunende diensten
Hieronder vallen diensten als onderzoek en publicaties, voorlichting, training, voorziening van input en beheersing van ziekten en plagen. Allemaal zaken die door de overheid moeten worden gedaan. Voor wat onderzoek betreft, kan er volgens Caldeira naar voorbeelden in het buitenland worden gekeken. Hij verwijst naar buurland Brazilië waar er voldoende lering van te trekken is. Ook verwijst hij naar India, Indonesië en China die heel ver zijn in hun onderzoek qua landbouw. “Wij moeten de mensen uit deze landen halen. Plak vier Surinamers aan ze. Er moet gericht onderzoek gedaan worden op hoofdproducten die wij kiezen. Als wij kiezen voor kokos, moet het duidelijk zijn wie wij halen en van waar wij de persoon halen”, stelt Caldeira.
Fiscale faciliteiten
Tenslotte moeten er veranderingen worden gepleegd in ons belastingstelsel ten behoeve van de agrarische sector in Suriname. Caldeira praat over lagere directe inkomstenbelasting, hogere grondbelasting, onbenut areaal, vrijstelling van invoerrechten op equipment, hogere heffingen op vlees en groenten en fruit import, en vrijstelling van exportheffing. “Andere landen zetten een zware heffing op kippenvlees. Wij zijn die dummy’s die eigenlijk het maar zo laten. Natuurlijk zijn er belangen van importeurs, maar een groter belang is de importvervanging”, aldus Caldeira. LVV is momenteel nog productie georiënteerd. Daar moet er een omslag worden gemaakt richting een markt georiënteerde instantie. LVV is niet in staat om de gehele agrarische industriële dienstenketen te bedienen. Het ministerie moet loslaten wat het niet kan en de faciliteiten schapen voor anderen om de draad op te pakken.
Kavish Ganesh
