Korte omschrijving mogelijkheden herziening Surinaams belastingstelsel
Waarschuwing vooraf
De politiek – waar ook ter wereld en van welk signatuur dan ook – is eigenlijk slecht of helemaal niet geëquipeerd om een technisch perfecte belastingherziening (met de nadruk op verregaande vereenvoudiging) te realiseren, genegen als zij is om verschillende kiezersgroepen te accommoderen met fiscale tegemoetkomingen van uiteenlopende aard om verkiezingsbeloften in te lossen of anderszins (potentiele) kiezers aan zich te binden. Hiervoor dient gewaakt te worden, omdat paaien van kiezers met belastingfaciliteiten of invoeren van bepalingen wegens onverkort vasthouden aan politieke dogma´s uiteindelijk leidt tot een onhanteerbaar stelsel van regels dat niet wordt nageleefd en waarvan de naleving ook zeer moeilijk kan worden afgedwongen. Terughoudendheid met uitzonderingen is derhalve op zijn plaats.
Uitgangspunten
De belastingopbrengst maximeren zonder dat per saldo gemiddeld van lastenverzwaring voor bestaande binnenlandse belastingplichtigen (die zich thans aan hun fiscale verplichtingen houden) – lees: kiezers – sprake is. Dit laat onverlet de mogelijkheid dat zich op individueel niveau gezien een verzwaring of verlichting van de belastingdruk kan voordoen.
Het streven is niet zozeer om het bestaande Binnenlands Inkomen anders tussen overheid en burger te verdelen of – door tussenkomst van de overheid – tussen burgers (op een andere wijze dan tot nu het geval is) te herverdelen, maar veeleer om door gerichte (fiscale) wetgeving ervoor zorg te dragen dat er een belangrijk hoger Binnenlands Inkomen komt, waaruit zelfs een procentueel gelijkblijvend (of wellicht zelfs lager) aandeel voor de overheid tot een (substantieel) hoger bedrag aan staatsinkomsten uit belastingheffing leidt.
Anders geformuleerd: het gaat niet om herverdelen van de bestaande koek waardoor sommigen meer krijgen en anderen minder, maar om het vergroten van de koek, waarbij iedereen meer krijgt.
Leidend principe is de zogenaamde 80:20 regel, die inhoudt dat 80 procent van de belastingopbrengst wordt gegenereerd door wetten die slechts 20 procent van de heffings- en inningsproblemen met zich brengen (in de internationale praktijk zijn dat omzetbelasting en loonbelasting). Wat kan hieruit geleerd worden? Elke maatregel dient tegen dit licht bezien te worden: hoe laat zich de heffing en inning ervan zo inrichten dat deze zo min mogelijk problemen oplevert. Het oogmerk is om – zo mogelijk – de 80:20 regel door oplettendheid bij het regelgeven te betrachten te verbeteren tot 90:10 (of wellicht zelfs 100:0).
Extra belastingopbrengsten door geld uit het buitenland
Eensdeels kan de verhoging van het Binnenlands Inkomen worden bereikt door, veel meer dan tot heden toe het geval is geweest, de bestaande voordelen van Suriname beter internationaal onder de aandacht te brengen:
– ligging naast de Europese Unie (Frans Guyana);
– politieke stabiliteit;
– een bankensector waaraan de financiële crisis ongemerkt voorbij is gegaan (getuigend van prudent beleid van de banken en effectief toezicht op die banken);
– hoge rentevergoedingen
– ligging aan en bereikbaarheid over het water.
Daarbij dienen te worden gevoegd een aantal middels te introduceren regelgeving nieuw te creëren faciliteiten, waardoor voor Suriname, in combinatie met de eerder genoemde bestaande pluspunten, een belangrijke toename van de instroom van buitenlands investeringskapitaal en beleggingsvermogen kan worden bereikt. Gedacht kan daarbij onder meer worden aan:
– inrichting van vrijhandelszone(s) bij Paramaribo en Albina (EU);
– beperking en vereenvoudiging van de regelgeving, de administratieve verplichtingen en bureaucratie met betrekking tot markttoetreding, waardoor het starten en drijven van een onderneming wordt vergemakkelijkt;
– versterking economisch aandeel financiële sector door schepping facilitair regelgevingskader voor buitenlandse pensioen- en verzekeringsfondsen, zomede beleggingsfondsen;
– schepping van zodanige (fiscale) faciliteiten voor internationale beleggers, dat beleggen in Suriname voor niet ingezetenen eenvoudiger en aantrekkelijker wordt.
Extra belastingopbrengsten uit het binnenland
Tegelijkertijd dienen in een dergelijk verbeterd belastingstelsel, de ingezeten belastingplichtigen de noodzakelijke stimulans te krijgen om meer beloond werk of ondernemersinspanning te verrichten.
Dit kan worden bereikt door:
– het vermijden van als onaanvaardbaar hoog ervaren tarieven;
– het voorkomen van als onnodig gecompliceerd en daardoor onbegrijpelijk ervaren heffingsregels
– het voorkomen van als onnodig gecompliceerd ervaren handelswijzen: stroomlijnen en vereenvoudigen van de wijze waarop aangifte en afdracht van iedere belastingsoort dient te gebeuren;
– het voorkomen van economisch dubbele heffingen: waarom vermogensbelasting, indien het vermogen uit belastbaar inkomen werd opgebouwd?
– het introduceren van zoveel mogelijk bevrijdende voorheffingen, waarbij de belastingplichtige niet meer zelf aan enige administratieve verplichting hoeft te voldoen (denk aan een bronheffing op interest die door banken wordt betaald en ter zake waarvan de belastingplichtige niets meer op het aangiftebiljet hoeft in te vullen);
– het introduceren van betalingsmechanismen die niet of zeer moeilijk te ontduiken zijn: betaling van regelmatige heffingsvoorschotten via telefoon- of nutsbedrijf rekeningen. Bij niet betaling van de heffing wordt de telefoon of het elektra afgesloten;
– het vergaand verminderen van het aantal verschillende heffingen, of het nu bestemmingsheffingen of algemene heffingen betreft;
– harmonisatie van het begrippenapparaat van de verschillende belastingen. (“Wet Uniforme Begrippen Belastingen”) ( wordt vervolgd DBS vrijdag ).
Mr. Vincent Moes en mr. Indra Jharap
(Internationaal) fiscaal- en wetgevingsadvies
Contact of reageren: [email protected]
