In februari 2015 werden wij geconfronteerd met de berichtgeving waarvan uitgaande 9 cliënten, met een link naar Suriname, US$ 722,3 miljoen hebben staan op 27 bankrekeningen bij de Zwitserse tak van de bankgigant Hongkong and Shanghai Banking Corporation (HSBC). Hiervan heeft een Surinaamse cliënt US$ 450 miljoen geparkeerd in Zwitserland, een ander US$ 60 miljoen, nog een ander US$ 30 miljoen, terwijl 5 anderen bedragen lager dan US$ 30 miljoen hebben uitgezet in dit Noord-Europese land. Dit bleek uit een wereldwijd journalistiek SwissLeaks-onderzoek naar HSBC-rekeningen, die gebruikt worden voor wapenhandel, handel in bloeddiamanten en grootschalige belastingontduiking.
Het geld halen
De berichten zijn even in het nieuws geweest. De toenmalige directeur van Handel en Industrie zei dat Suriname moet trachten het geld naar binnen te halen, zodat het in de Surinaamse economie kan worden ingezet. Daar is er niets van terechtgekomen. In het parlement is er op een zachte toon vragen gesteld over deze kwestie, waar er vanuit richting overheid nooit een reactie is gekomen.
Geen reactie
Het lijkt er nu op alsof niemand in Suriname zich dit geval kan heugen. Wij staan nu met een Internationaal Monetair Fonds en andere financiële instellingen voor de deur, die bereid zijn een land met ruim 500.000 inwoners bijkans een miljard US$ te lenen. Een situatie die ook grote vraagtekens met zich meebrengt, gezien de terugbetaalcapaciteit van Suriname op dit moment te wensen overlaat. Zelfs vanuit richting de monetaire autoriteiten is er nooit blijk van gegeven dat enige aandacht is geschonken aan het uitlekken van deze informatie. De vraag is ook als wij die deskundigheid in huis hebben om zulke zaken te traceren. Verder is ook van belang de wilskracht van de autoriteiten, die hierover zouden moeten gaan, gezien het om grote financiële belangen gaat.
Verborgen identiteit
Een analyse van de data door ICIJ toont hoe heel wat personen, gelinkt aan rekeningen, bijkomende maatregelen namen om hun identiteit te verbergen, ook al verzekerde de HSBC-staf er hen herhaaldelijk van dat ze reeds goed beschermd werden door het Zwitsers bankgeheim. “Suriname staat in de uitgelekte Zwitserse bestanden op nummer 52 gerangschikt met betrekking tot de landen met de grootste bedragen in Amerikaanse dollar. Negen cliënten worden geassocieerd met Suriname; 11% heeft een Surinaams paspoort. Acht cliënten openden tussen 2000 en 2005 een rekening, ze worden gekoppeld aan 27 bankrekeningen.”
Meer dan US$ 1.5 miljard vergaan
Volksvertegenwoordiger Asiskumar Gajadien is sceptisch over de betrouwbaarheid van de berichtgeving. “In hoeverre het waar is, weten wij niet. Daar hebben wij geen bevestiging van”, stelt Gajadien. Echter, indien de geluiden er zijn, zou er dan nog werk van moeten worden gemaakt om de betrouwbaarheid van de zaak te kunnen achterhalen. Daar zegt Gajadien niet veel van. “Alleen in de laatste regeerperiode al hebben wij gemerkt dat meer dan 1,5 miljard US$ vergaan is. Die analyse zou ook gemaakt kunnen worden voor de periode daarvoor. De president heeft zelf in het parlement aangegeven dat in 2012, 2013, 2014 ruim 4,5 miljard US$ uit de mijnbouwsector is verdiend. Als wij alle uitgaven van de overheid vergelijken met de inkomsten, is dat niet eens een verhouding van de helft. Als het zo is, zullen er middelen daar buiten zijn, maar hoe die middelen verdiend zijn, weten wij niet. Dat kunnen wij niet achterhalen. Er kunnen wel links zijn, maar het kunnen ook mensen zijn die van Surinaams herkomst zijn en nu zaken doen in andere landen”, zegt Gajadien. Volgens Gajadien moeten Surinamers zich meer zorgen maken over wat wel aangetoond kan worden en door de overheid niet aangetoond wordt.
Kavish Ganesh
