In het kader van de verzelfstandiging van de Penitentiaire Inrichting heeft het ministerie van Justitie en Politie gemeend op 8 en 9 april een conferentie te organiseren. Het thema voor deze conferentie was ‘Transformatie van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid en van resocialisatie naar re-integratie’. De opening werd verricht door minister Jennifer van Dijk-Silos. Volgens de minister is dit een tussenstap waarvoor er maandenlang voorbereidingen zijn getroffen om een bepaalde beleidsmaatregel door te voeren voor de semiverzelfstandiging van het gevangeniswezen. Naar haar mening is het een enorme uitdaging voor het ministerie om deze transformatie nog dit jaar te bewerkstelligen. Tijdens de conferentie werd er diepgaand gesproken over zaken die principieel anders zullen zijn. “Het is een behoorlijke mind shift. We zijn mensen en raken gewend aan wat er was. We hebben de neiging van natura om stil te blijven zitten. Dan komt er geen ontwikkeling, maar met de mind shift is ‘the sky the limit’”, stelde de minister.
Best georganiseerde gevangeniswezen van het Caribisch gebied worden
De missie van de minister is het best georganiseerde gevangeniswezen van het Caribisch gebied te realiseren. “Als u mij volgt, zullen wij het halen”, zei van Dijk-Silos. In november is er een een swott analyse uitgevoerd bij het korps. Penitentiaire ambtenaren hebben als zwaktes van het korps zelf aangegeven dat het korps over te weinig kwalitatief kader beschikt, geen gestructureerd beleid voor opleiding heeft, verslechterde algemene discipline kent, een calamiteitenplan ontbreekt en een HRM-beleid ontbreekt. Ook is de verouderde wet- en regelgeving een heikelpunt. Behalve de zwaktes is ook als bedreiging naar voren gekomen dat er onvoldoende nazorg is. Delinquentenzorg is onvoldoende equiped om haar werkzaamheden goed te doen. De inrichtingen zijn afhankelijk van besluitvorming van het ministerie. Inrichtingen zijn ook afhankelijk van de financiële positie van de overheid. De bedrijfsvoering en functionering van de penitentiaire inrichting is afhankelijk van het ministerie ondanks de penitentiaire inrichtingen directeuren hebben.
Volledige controle van het ministerie op de functionele structuren en de bedrijfsvoering van de inrichtingen heeft volgens de minister tot onwenselijke situaties geleid. De directeuren van inrichtingen hebben niet eens de bevoegdheid om te controleren als de penitentiaire ambtenaren zich aan de veiligheidsregels houden. “Het is altijd één of andere entiteit van buiten af, die niet in de inrichting is, die de controle uitoefent. Dat is onkan. De directeuren zijn zelfs niet bevoegd om beleid te ontwikkelen voor de inrichtingen. Dat is ook een onkan. Zo begrijp je dat alles gebrekkig is”, stelt de bewindsvrouw.
Het beleid binnen de inrichtingen in de toekomst zal behoren tot de competentie van het managementteam van de inrichtingen. Het ministerie zal daar niet meer in bemoeien. Controle op deze autoriteiten zal door het ministerie wel worden uitgevoerd. In 2016 zal het ministerie de inrichtingen nog zwaar subsidiëren. Binnen minimaal 3 jaren moeten de inrichtingen in staat zijn om financieel op eigen benen te kunnen staan.
Korpshoofd voor penitentiaire ambtenaren mogelijk in januari 2017
De gedachte van korpschef is niet weg. Aan de naam kan er volgens de minister nog worden gewerkt, maar het gaat erom dat er wel iemand is waarmee het korps zich kan identificeren. minister denkt in januari een korpshoofd te zullen mogen installeren.
Kavish Ganesh
