De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zal op de wereldgezondheidsdag op 7 april 2016, alle aandacht richten op aanpak van Diabetes Mellitus. Dit vanwege het feit dat het aantal personen welke lijdt aan deze chronische ziekte bijna verdrievoudigd is sinds 1980 van 108 miljoen personen naar 422 miljoen (8.5% van de wereldpopulatie) personen anno 2016. Deze dramatische toename is mede te wijten aan de gelijktijdige toename van het aantal personen met overgewicht en obesitas. De gevolgen van deze toename zijn duidelijk te merken in met name de ontwikkelingslanden waar Diabetes Mellitus en de complicaties daarvan een significante druk uitoefenen op de economie. Wij denken hierbij aan de vele ziekenhuisopnames bij ontregelde diabeten, de toename van chirurgisch-gerelateerde complicaties z.a moeilijk genezende wonden, abcessen en amputaties, de toename van chronische nierziekten waarbij uiteindelijk hemodialyse de enige redding blijkt, de hart-en vaatziekten welke een toenemende trend vertonen en de psychosociale problematiek rondom de beleving van Diabetes Mellitus.
Wij moeten ons zeker zorgen maken in Suriname, aangezien gebleken is dat het aantal personen welke wereldwijd lijdt aan Diabetes Mellitus dramatisch aan het toenemen is. Dit komt vooral doordat de risicofactoren aan het toenemen zijn In 2014 bv. blijkt dat 1 op de 3 personen aan overgewicht lijdt en dat 1 op de 10 personen obees is. Uit onderzoek in 2012 blijkt dat 1 ½ miljoen personen zijn overleden aan Diabetes Mellitus en de gevolgen daarvan. Tellen we daarbij het aantal personen welke is komen te overlijden t.g.v. Hart-en vaatziekten, dan zitten we al gauw op een aantal van 3.7 miljoen personen. Het opmerkelijke is dat ruim 43 % van deze overleden personen jonger waren dan 70 jaar, wat erop wijst dat dit voorkomen had kunnen worden met het naleven van o.a. een healthy lifestyle en beleid welke erop gericht is vroege opsporing en behandeling van Diabetes te stimuleren.
De twee typen Diabeten
We kennen twee vormen van Diabetes Mellitus. Type 1 DM wordt vaker gezien op jonge leeftijd en wordt gezien als de vorm waarbij de patient afhankelijk is van insuline. Het wordt vaak geassocieerd met andere auto-immune ziekten en de persoon heeft altijd insuline behandeling nodig. Verschijnselen zijn o.a. veel plassen (polyuria), toenemende dorst (polydipsia), onverzadigd hongergevoel, gewichtsverlies, visusklachten en moeheid. Deze klachten kunnen plotseling ontstaan.
Type 2 DM, de meest voorkomende vorm van Diabetes, kan op elke leeftijd ontstaan en is vaak het gevolg van een ongezonde leefstijl (o.a. voeding en slecht bewegingspatroon) en overgewicht. Het wordt vaker gezien bij personen van het Aziatische ras, personen boven de 40 jaar (alhoewel tegenwoordig een toenemende trend wordt gezien bij tieners). De verschijnselen zijn te vergelijken met de type 1, echter zijn ze minder duidelijk. Mede vanwege dit gegeven, wordt de diagnose vaak te laat gesteld, en doen complicaties zich al voor.
Ook kennen wij de zwangerschapsdiabetes, welke vaak een tijdelijke aard heeft (meestal rondom de zwangerschap). Echter bestaat er wel een verhoogd risico op het ontwikkelen van Diabetes Mellitus op lange termijn bij zowel moeder als kind. Screening is hierbij noodzakelijk.
STEPS onderzoek Suriname
Uit het STEPS onderzoek in Suriname (januari 2014) blijkt het dat een derde deel van de onderzoekspopulatie lijdt aan overgewicht. Daarbij komt nog kijken dat ongeveer 50% van zowel mannen als vrouwen moeten afvallen. Van de onderzochte vrouwen heeft 70% een te hoge buikomtrek; bij de mannen is dit 30%. Ongeveer 11% van de onderzoekspopulatie had suikerziekte; m.n. bij de Hindostanen en Javanen was er een duidelijke stijging. Verder blijkt uit het STEPS onderzoek dat er een duidelijke relatie te zien is tussen geringe fysieke activiteit, overgewicht, een verhoogde bloeddruk en hart-en vaatziekten. Ook een verkeerde voedingspatroon valt op.
Welke acties moeten wij ondernemen?
Het allerbelangrijkste waarop wij ons moeten richten is preventie. Uit studies blijkt dat simpele interventies al effectief genoeg zijn om Diabetes Mellitus te voorkomen of te vertragen zoals behaal en behoud gezond lichaamsgewicht. Wees lichamelijk actief. Dit houdt in dagelijks 30 minuten normale tot matig intensieve beweging. Hoe meer beweging, hoe betere gewichtscontrole. Eet zo gezond mogelijk, vermijd suiker en gesatureerde vetten en voorkom het gebruik van tabak. Roken verhoogt het risico op Diabetes en Hart- en vaatziekten.
Een belangrijk aspect is Diagnose en Behandeling
Vroege diagnose kan middels het regelmatig screenen op suikerziekte. Dit kan door het testen met de glucose meters of bij de huisarts. De behandeling van Diabetes Mellitus omvat aanpak van voeding en stimuleren van beweging. Het verlagen van de bloedglucosewaarden en andere risicofatoren Het controleren van de bloeddruk. Voetcontrole en visuscontrole samen met het ontmoedigen van het rookgedrag. Het regelmatig doen screenen van interne problematiek (vetgehalte in het bloed, nierfunctie etc).
Huisartsenkliniek CuraMed roept een ieder op om alert te zijn op klachten welke passen bij Suikerziekte, maar ook wijzen wij op het belang van preventie en het ondernemen van acties welke erop gericht zijn om deze chronische ziekte tegen te gaan. Uw gezondheid is het allerbelangrijkste bezit welke U gegeven is. Wees zuinig op uw bezit en voorkom Diabetes. Contact uw zorgverlener voor meer informatie en voorlichting of vroegtijdige diagnostiek. Huisartsenkliniek CuraMed wenst de totale Surinaamse gemeenschap een gezonde wereldgezondheidsdag toe en roept op tot bezinning.
Drs. Amar Ramadhin
Huisarts/ Kliniek CuraMed
e-mail: [email protected]
