We hebben daags terug ons onbegrip getoond voor dat onterecht begrip dat er vanuit de samenleving is voor de illegaliteit op de zogenaamde valutamarkt. In dit kader gaf de CBvS gisteren aan dat er heden ten dage een groot deel van de valutamarkt gedomineerd wordt door onbevoegden en duistere handelaren. Dat is een heel vergaande conclusie, die uiteindelijk toch wel formeel getrokken is. Dat wil zeggen dat er inderdaad illegaliteit is op de valutamarkt. We zeiden al eerder dat de valutamarkt in Suriname nietsbetekenend is, evenals de schaal van onze economie en precies als onze bevolkingsomvang. We nemen aan dat de Bank niet ongefundeerd praat over actoren, die onbevoegd iets doen dat ze niet mogen doen en over de duistere handelaren dus de handelaren die malafide zijn en bezig zijn met maffia-achtige praktijken. De vraag rijst dan wat de regering c.q. de Centrale Bank zal doen na deze constatering. Blijft het bij een conclusie. Wie overtreedt de wet en welke precies? En wie is bevoegd om de sancties op te leggen en zijn er überhaupt sancties? Zullen deze sancties worden toegepast. De Bank hekelt ook de aankoop en verkoop van vreemde valuta in supermarkten en andere bedrijven of gewoon in de straten van Paramaribo. Dit alles is publiek geheim, dus het moet ook bekend zijn bij functionarissen die dat behoren te weten, zoals de politie, de ECD en de CBvS. De bank weet in elk geval op een andere wijze dan de burgers weten, dus via empirisch onderzoek, dat er op straat en in de supermarkten illegale cambio’s worden gedraaid. De set van vragen die we hierboven stelden, moeten ook hier gesteld worden. We hebben nog geen 1 bericht genoteerd dat iemand op straat gepakt is voor het verkopen van dollars of het kopen daarvan, noch minder hebben we genoteerd dat een supermarkt is bekeurd of gesloten voor de illegale en asociale activiteiten. Waarom is dan de vraag die we stellen. Zijn er opdrachten van hogerhand om deze activiteiten met rust te laten? Er zijn geruchten in de samenleving dat zelfs in DNA de illegaliteit binnen het ondernemerschap is binnengedrongen. Businessgroepen hebben hun lobby’s bij de verschillende politieke partijen en dat is te merken aan de lamlendigheid van de regering, vooral in de soortgelijke gevallen waar de daders bekend zijn, maar functionarissen niet mogen optreden. De Centrale Bank, Financiën en de ECD zijn kennelijk met een geheime aanpak bezig, maar het werkt niet. In elke geval laat de CBvS niet openlijk haar tanden zien. De Bank zegt wel dat er sprake is van bezorgdheid van de nationale en de internationale gemeenschap, met inbegrip van de Financial Action Task Force. Deze bezorgdheid is volgens de Bank ‘legitiem’. De illegaliteit wordt door de Bank zelf zeer voorzichtig en tolerant omschreven als een ‘onwenselijke omstandigheid’ die wel ‘resoluut’ moet worden ‘aangepakt’. Over de aanpak is de CBvS zeer geheimzinnig. Wat ons betreft zou dat mogen als het een strategie is om een genadeslag toe te brengen, waardoor de illegaliteit met wortel en tak wordt uitgeroeid. Is de Bank bang dat de illegaliteit ‘ondergronds’ gaat? Dat is naar onze mening een ongegronde vrees, omdat de ondergrond in Suriname geen diepte heeft. Het is nagenoeg onmogelijk om anoniem te zijn in het kleine Suriname. Een belemmerende factor is de gevoeligheid van de bevoegde diensten voor corruptie. Is de corruptie hoog, dan is de ondergrond wel diep. Hetzelfde geldt wanneer de politieke onwil groot is. De Bank denkt nu alleen aan wat zijn als actor moet doen, maar let, bewust of onbewust, niet op wat andere actoren doen. En zolang de CBvS niet compleet doet wat ze moet doen, kan het naar binnen gericht zijn betekenen dat de bank dweilt met de kraan open. Daags terug zijn gelukkig enkele ferme standpunten ingenomen tegen de onbevoegden en de duistere handelaren, die wij de vervuiling op de valutamarkt noemden. Door DNA-lid Belfort is de oproep gedaan om de gelden van de koers opdrijvende cambio’s in beslag te nemen. Dit DNA-lid vindt dat de CBvS genoeg middelen heeft, maar geen daadkracht toont. De minister van Financiën liet zich niet uitlokken door het DNA-lid om een uitspraak te doen over de harde maatregelen tegen de illegalen, waarnaar wordt geroepen. Hij hield zich op de vlakte en daar blijkt dat er iets niet klopt nog. Ook het lid Bouva heeft opgeroepen tot zwaardere controles op koersopdrijvers vanuit de Centrale Bank. Bouva laat blijken dat aan de ‘cambio’s en de zwarte markt allerlei soorten ruimte’ wordt gegeven ‘om een eigen koers te bepalen’. Bouva heeft het dus in principe gehad over een gedoogbeleid, en dat blijkt ook uit de milde taal naar de illegalen toe. Er is geen durf om de illegaliteit direct aan te pakken, men wil het indirect aanpakken. En precies deze zwakte doet de burger nog meer twijfelen in de monetaire en de financiële autoriteiten. Het gevolg is de rush en de overmatige focus op de US dollar.
