Ondernemer en voorzitter van de Associatie van Kleine en Middelgrote Ondernemingen in Suriname (Akmos), Sham Binda, kan geen touw vastknopen aan het valutakoersenbeleid van de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Meer dan honderd bedrijven hebben zich al via vijftien cambio’s ingeschreven voor het kopen van dollars tegen de koers van SRD 5.15. De koers is door interventie van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB) van SRD 5.50 voor de US dollar gedropt naar SRD 5.40. “Alle pogingen om de koers omlaag te krijgen, juichen wij toe. Natuurlijk moet je zodanig handelen dat het wel geloofwaardig overkomt. Als de CBvS heeft vastgesteld dat de koers SRD 4.20 is, kan het dan moeilijk zijn dat een autoriteit als de CBvS zich schuldig gaat maken aan koersopdrijving. Als wij als ondernemers onze prijzen in USD converteren met een koers van SRD 5.15, dan worden wij daardoor gepakt of gestraft door de Economische Controle Dienst (ECD). Dus in feite is de CBvS regelrecht bezig haar eigen regels te negeren”, aldus Binda. De Akmos-voorzitter stelt dat het een kwalijke zaak is dat een staatsbank als de SPSB gebruikt wordt voor zo een illegaal doel, omdat commerciële banken over het algemeen niet bereid zijn meer dan SRD 4.20 neer te tellen voor de dollar. Hierdoor kiest het publiek ervoor om zijn vreemde valuta helemaal niet bij de banken te wisselen. “Hierdoor kom je niet meer geloofwaardig over, omdat je eigenlijk wantrouwen in de gemeenschap schept”, aldus Binda.
Mensen zijn ‘overnight’ rijk geworden
Binda vermoedt dat er toppolitici zijn die geprofiteerd hebben van de interventies. Hierdoor zijn zij binnen een avond multimiljonair geworden. “Ik blijf erin geloven dat de interventiegelden op die speculatiemarkt terecht zijn gekomen. Ik heb een paar van die illegale cambio’s waargenomen en het gaat om ‘bogo bogo moni’! Het moet van ergens vandaan gevoed zijn”, aldus Binda. De vraag die hij ook stelt, is van waar men ineens al die Amerikaanse dollars haalt. “Onze buitenlandse schuld ligt al bij de zoveel miljard dollars, maar waar komen die dollars van de cambio’s plotseling vandaan? Waarom kunnen de commerciële banken niet beschikken over voldoende dollars?” Binda vraagt zich ook af waarom de cambio’s zo plotseling een prominente rol hebben te vervullen. “Waar zijn al onze commerciële banken en officiële banken gebleven?” Volgens de Akmos-topper heeft de CBvS door haar interventies meer macht aan de cambio’s gegeven. Vandaar dat er bij hem vraagtekens rijzen welke cambio’s geld hebben gehad. Dit, omdat er ook een zekere mate van selectie is geweest bij de interventie bij banken. “De ene cambio kreeg bitter weinig, terwijl de andere meer dan een ton aan interventie per dag kreeg. Waarom zo een discrepantie?”, aldus de ondernemer.
Akmos eist grootschalig onderzoek bij CBvS
De ondernemer stelt het als een eis dat er een grootschalig onderzoek komt naar vermoedelijke malversaties binnen de moederbank. “Wat is er gebeurd met al die interventies? Wie hebben geprofiteerd van de interventies? Wat is het beleid geweest met betrekking tot die interventies? Hoeveel zijn die interventies geweest? Laten wij dat transparant en zichtbaar maken. Bij de cambio’s als de commerciële banken is transparantie geboden. Ze moeten een verslag indienen bij de CBvS om aan te geven wat er precies met de gelden zijn gedaan. Als ze die transparantie niet kunnen aantonen, dan krijg ik het gevoel dat er geknoeid is”, aldus Binda. “Als men zegt dat er een Bankwet is die dat hindert, is dat nonsens”, volgens Binda. “Dit, omdat in het verleden dit wel was gedaan waar oud-bankpresident Henk Goedschalk met een hoop geld ervandoor was gegaan. Toen werd het wel gepubliceerd. Waarom kan dat nu niet worden gedaan?” Daarnaast wordt de gehele bankwet vertrapt door aan te geven dat de governor van de CBvS geen nevenfuncties mag bekleden. “Wie speelt de rol van controleur van de CBvS als de minister van Financiën afgeeft op zijn voorganger?” De hele CBvS-geschiedenis moet volgens hem doorgelicht worden, omdat daarmee alleen de rust op de valutamarkt gegarandeerd kan zijn.
Duiker zat ook in raad van commissarissen
Binda zegt dat zijn vermoedens nog groter worden, wanneer ervan uit wordt gegaan dat de in ongenade gevallen ex-EBS directeur Willy Duiker de president-commissaris was bij de CBvS. “Het gaat om een man die met grootschalige corruptie geconfronteerd is en in de rvc van de CBvS zat. Dit wekt bij mij allemaal vraagtekens op. De Akmos eist transparantie”, aldus Binda.
Monetaire autoriteit stimuleert prijsopdrijving
“Er zal aan prijsopdrijving worden gedaan door een monetaire autoriteit zelf. Als je zo een koers propageert, dan rennen alle supermarkthouders en handelaren die een USD voor SRD 4.20 hadden gekocht, om de prijzen bij te stellen aan de koers van SRD 5.15. Je geeft dus zelf een deuk aan het prijzenbeleid.” Volgens de Akmos-topman zal zelf bij eventuele onderhandelingen over loonsverhogingen en verhogingen van bustarieven door partijen worden gesteld dat de koers op SRD 5.15 ligt. “In feite is door de laatste persconferentie bekendgemaakt dat de koers van SRD 4.20 niet meer bestaat en wij officieel al voor de derde maal zijn gedevalueerd.” Daarnaast gaat men selectief met een bank werken, waarvan de directeur, Ginmardo Kromosoeto, een topper is van de Nationale Democratische Partij (NDP). “De man is puur uit politiek daar gepositioneerd, omdat de man geen economische achtergrond heeft. Hij is een technische man.” Binda benadrukt dat als een keus wordt gemaakt om iemand als bankdirecteur te plaatsen, zo iemand minimaal een economische achtergrond moet hebben. “Je moet altijd het zekere voor het onzekere nemen”, aldus de Akmos-voorzitter. Binda zegt dat hij liever een nationale aanpak had gezien, waarbij alle banken betrokken zouden zijn geweest.
FR
