Ik zou op dit moment Suralco niet laten vertrekken, noch minder zou ik IMGOLD 10% van zijn arbeiders laten afvloeien. Dit, niet omdat ik de multinationals goed gezind wil zijn. Nee, volstrekt niet. Multinationals blijven uitgaande van mijn politiek-maatschappelijke levensbeschouwing ordinaire uitbuiters, die slechts op winstbejag basis opereren. Het belang van de arbeiders blijft voor een multinational van secundaire waarde. Onze sociaaleconomische ontwikkeling, met het accent op de economische ontwikkeling, heeft zeer veel golvende bewegingen gekend. Ik zal in deze bijdrage niet ingaan op de main oorzaken die deze golvende beweging hebben doen ontstaan. In elk geval hebben wij als land geen duurzame economische ontwikkeling kunnen doorvoeren. Ook hebben wij als onafhankelijk land geen diversificatie van de economie langdurig kunnen doorvoeren en consolideren. Dat is erg jammer.
Maar ik zou het hebben over ‘op dit moment’ niet laten vertrekken van Suralco/Alcoa en voorkomen of tenminste uitstellen van de afvloeiingsplannen van IAMGOLD.
Ik ga in deze benadering slechts uit van het belang van de arbeiders in die bedrijven en hun gezinnen, maar ook van de spinoff effecten die de activiteit van deze multinationals hebben op onze(fragiele)economie. Denk maar aan de toeleveringsbedrijven.
Hoe zou ik dat doen?
Welnu ,als de grondstof bauxiet in Suriname niet op korte termijn en goedkoop te exploiteren is , zou ik met een sterk en deskundig onderhandelingsteam met Suralco aan tafel gaan. Ik zou voor dit moment maatregelen in de fiscale sfeer bespreekbaar maken met zowel Surlco als IAMGOLD. Bijvoorbeeld zou ik de inkomstenbelasting van om en bij 39% die de investeringswet voorschrijft, na goedkeuring van DNA, reduceren naar een lager niveau in de orde van 25 – 30%. (Ik teken op dat IAMGOLD bij de onderhandeling om te geraken tot de delfstoffen overeenkomst reeds 36% inkomsten belasting heeft weten te bereiken). Uiteraard zou ik het Planbureau en het Bauxiet Instituut, als ook de belastingdienst een preponderante rol laten vervullen in deze onderhandeling. Diverse reken scenario’s zullen daarbij ontwikkeld worden om de exploitatie of productiekosten zo laag te houden om de mogelijkheid te creëren voor de multinational Suralco om winst te kunnen maken. Veder zou ik met de bonden in onderhandeling gaan om voor een periode van vijf jaar aan loon inkorting tussen 5 en 10% te doen op basis van een progressief stelsel. Het progressieve stelsel houdt in dat de laagste lonen het minst worden ingekort, terwijl de hogere lonen het meest worden ingekort. In feite lijkt mijn inkortingsconcept op de solidariteitsheffing die eerder in onze contemporaine financieel-monetaire geschiedenis is toegepast. Uiteraard moet niet er van worden uitgegaan dat dit concept simpel uit te voeren is. Nee, derhalve zullen enkele ondersteunende maatregelen zoals verleggen van de belastingschijven gepleegd worden, waardoor de arbeiders een redelijk en acceptabele netto bedrag per maand overhouden.
De import van bauxiet voor de komende vijf jaren uit bijvoorbeeld Brazilië en Jamaica ,zou ook met gereduceerd/aangepast tarief ingevoerd mogen worden.
Hoe compenseert de overheid de tekorten die zullen ontstaan?
Uiteraard zal vooraf rekenkundig vastgesteld moeten worden, wat de exacte inkomsten derving zal zijn als gevolg van de voornoemde maatregelen. Ik zou een solidariteitsheffing van 10-15% plegen op lonen variërend van SRD 9..000 tot 300.000. De belastingdienst zou actiever de belastingen moeten innen. Ik zou met grote voortvarendheid de onroerendgoedbelasting uitvoeren. Daarnaast zou ik de grondhuur bijdrage verhogen. Ik zou voorts voor de komende vijf jaren de werktijden van ambtenaren terugbrengen middels een noodwet, naar een zeven urige werkdag, met als gevolg miljoenen besparingen aan overhead kosten op jaarbasis. Ik accentueer dat al deze maatregelen vooraf doorgerekend zullen worden door het Planbureau in nauwe relatie met andere terzake deskundigen of diensten en dat de DNA geregeld betrokken zal worden in dit proces. Immers voor de gelegenheidswetgeving,is de DNA een onmisbare schakel.
Het doel van de hierboven aangegeven operatie is nogmaals om werkgelegenheid te behouden en dat de arbeiders en het land er baat bij hebben. Het is altijd beter om een cent te verdienen dan nul cent op zak te hebben. Hiermee wordt de kans op maatschappelijke erupties sterk geminimaliseerd. De geschiedenis heeft meermalen geleerd, met name na de wereldoorlogen, dat werkloosheid per definitie leidt tot armoede, criminaliteit , onveiligheid, verhoogde prostitutie, overmatige drugsgebruik en de handel daarin, vroegtijdig verlaten van school/drop-out, ziekten, verhoogde suicide en zelf tot massale dood. Met een woord gezegd zal het welvaarts- en welzijnsniveau van de bevolking door grote werkloosheid aan kwantiteit en kwaliteit inboeten.
Ik besluit met de volgende opmerking: Het is beter te buigen voor een razende storm dan zonder goede of voldoende backbones fier te gaan staan om de razende storm die tornado’s veroorzaken, te bestrijden. Als je strategisch denkt en handelt, zal je als mens ook profijt kunnen halen uit de weelde van je (aarts)vijand. Ik kom spoedig met een artikel over een strategische alliantie die gesloten kan worden met de kolonisator ter versterking van de nationale ontwikkeling.
Bert Eersteling
