Op 25 november 2015 is het veertig jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd. Een heel belangrijke dag voor de samenleving en voor alle individuele Surinamers. Srefidensi betekent dat wij als natie zelfstandig en gelijkgerechtigd zijn in de wereldgemeenschap van natiestaten. Srefidensi betekent ook dat Suriname bevolkt wordt door zelfstandige, politiek bewuste en verantwoordelijke burgers. Althans, dat was de bedoeling 40 jaar geleden. In de praktijk is het anders. Het lot van Suriname wordt nog steeds bepaald door een handjevol mannen die in Pittsburg of Ottawa beslissen over het al of niet investeren in Suriname. Het vertrek van eerst de Billiton en nu de Suralco maakt duidelijk dat wij als volk nog steeds afhankelijk zijn van buitenlandse investeerders, die ons lot bepalen met hun beslissing om al of niet te investeren in een nieuwe smelter. Ook met de zelfstandigheid en de zelfredzaamheid van de individuele Surinamers is het treurig gesteld. Jongeren studeren maar vinden geen werk. Er wordt overal gebouwd, maar niemand vindt een huis.
Politieke obstipatie
In Suriname zijn we op een punt waar het duidelijk is dat de huidige politieke orde niet in staat is te zorgen voor een rechtvaardige samenleving. Ons politiek-bestuurlijk systeem zit muurvast. Het systeem levert geen prestaties, er worden geen oplossingen gebracht voor nationale problemen. Ons land lijdt aan politieke obstipatie er wordt niets geproduceerd, alleen maar wind, hot air. Zeventig procent van het volk leeft onder de armoedegrens. Er is een ‘marginale massa’ van honderdduizenden mensen zonder betaald werk of vast inkomen.
Kongsi’s van kapitalisten en politici verduisteren de opbrengsten van onze goedkope arbeid en onze natuurlijke hulpbronnen. Zij beheersen alle politieke partijen. Geen enkele partij of regeercombinatie is in staat hun macht te breken. De enige way out is de vorming van een progressieve coalitie voor een nieuwe politiek.
Vrijheid en gelijkheid in onze tijd
De intellectuelen, leiders van groepen en organisaties, wetenschappers, kunstenaars, mediawerkers en managers van Suriname hebben hier een historische rol te vervullen. Zij zijn echter verstrooid als los zand in alle lagen van de samenleving en alle sectoren van de maatschappij. Ze concentreren zich op de microkosmos van hun eigen organisatie. Ze zijn niet klassenbewust, anders gezegd, ze zijn zich niet bewust van de bijzondere taak die zij als managersklasse in de samenleving zouden kunnen vervullen, namelijk het construeren van een nieuw ethisch en esthetisch firmament van beginselen waarop een vernieuwende samenleving zich zou kunnen oriënteren. Ze zouden de ziel kunnen zijn van een nieuwe progressieve mensvriendelijke politieke beweging.
Tweeledige strijd
Voor herstel en bloei van onze samenleving moet er een tweeledige strijd gevoerd worden: ten eerste, een populistische strijd om de macht tegen de kongsi’s en ten tweede een ideologische strijd om verbetering van de politiek zelf, anders gezegd strijd voor de constructie van een nieuwe consensus over vrijheid en gelijkheid. Natievorming is niet alleen een politieke, maar ook een pedagogische uitdaging. Natievorming opereert in de spanningsvelden tussen conflict en samenwerking, tussen paternalisme en democratie, tussen populisme en beleid.
De strijd voor vrijheid en gelijkheid begint bij het trekken van een scherpe scheidslijn tussen enerzijds de kongsi’s en anderzijds alle groepen die te lijden hebben onder de heersende toestand. Dat is een bonte verzameling van mensen met uiteenlopende verlangens, die één ding met elkaar gemeen hebben: hun wensen komen nooit aan bod in de huidige politieke constellatie.
De les van 40 jaar Srefidensi
Het is bijzonder treurig dat de NPS, die eens een sociaaldemocratische partij was die opkwam voor de mensen van Land van Dijk en die het fundament van Srefidensi gelegd heeft, nu een instrument geworden is in handen van personen die alleen maar weten te praten over goud, olie en andere natuurlijke hulpbronnen. De vrijheid, gelijkheid en productiviteit van de Surinaamse mens is uit het beeld verdwenen. De Actiegroep Seti NPS werd opgericht om Srefidensi weer tot leven te brengen binnen de partij. De partij moet weer eigendom worden van de leden. En dat geldt niet alleen voor de NPS, maar voor alle andere politieke partijen. Bij 40 jaar Srefidensi is dit de voornaamste les die wij met z’n allen moeten leren.
Wim Bakker
(Lid Actiegroep Seti NPS)