In de Nationale Partij Suriname worden er op 16 oktober verkiezingen georganiseerd voor een nieuw bestuur voor de afdeling Paramaribo. Carlos Molijn, een 29 jaar jonge contender, kreeg ondersteuning van vier onderafdelingen. Hij moest er vijf hebben om zich kandidaat te kunnen stellen. Dat hij door vier onderafdelingen werd gesteund, is van grote betekenis. Er kan gesproken worden van een morele overwinning. Hij had maar twee weken de tijd en moest alles in zijn eentje doen, zonder partijfaciliteiten, zonder middelen. Toppers van het hoofdbestuur hebben zich persoonlijk ingezet om zijn kandidatuur tegen te houden.
Haastige spoed
In september besliste de partijleiding dat de verkiezingen in oktober gehouden zouden worden. Bezwaren tegen de korte voorbereidingstijd in de vakantieperiode, waarin velen uitstedig of uitlandig zijn, werden van de tafel geveegd. Men zou zich kunnen afvragen waarom zo een haast. Mogelijk wil de partijleiding de aanzwellende vernieuwingsbeweging op deze manier de pas afsnijden. In ieder geval is het gelukt om Carlos Molijn buiten te sluiten, maar dat Molijns minicampagne bijna succesvol was, is een teken aan de wand: de verjonging klopt op de deur van de NPS om binnen gelaten te worden en het hoofdbestuur zal steeds harder moeten werken om de deur te barricaderen. Meerdere onderafdelingen hebben sympathie getoond voor de jonge kandidaat. Hadden de mensen wat meer tijd gekregen om Molijn te leren kennen, dan was hij op 16 oktober kandidaat geweest en wie weet tot welke verrassende ontwikkelingen dat zou hebben geleid.
Ondemocratisch stelsel
De vraag is hoe er een afdelingsbestuur kan worden gekozen als niet duidelijk is wie stemrecht heeft in de partij. De onderafdelingen hebben geen gewaarmerkte ledenlijsten en leden hebben geen bewijs van lidmaatschap. Het komt er op neer dat de voorzitters van de onderafdelingen bepalen wie lid is en wie niet, zoals het uitkomt op een bepaald moment. Vele mensen die zichzelf beschouwen als lid van de NPS, zijn geen lid van een onderafdeling, en kunnen per definitie niet stemmen.
De procedure is dat elke ‘goedgekeurde’ onderafdeling een afgevaardigde aanwijst om te stemmen op kandidaten voor het voorzitterschap en de overige plaatsen in het afdelingsbestuur. De voorzitters van de verschillende afdelingen (11 in totaal) kiezen vervolgens op het partijcongres de leden van het hoofdbestuur. Dit ingewikkelde trapsgewijze proces is niet alleen ondemocratisch, maar ook bijzonder vatbaar voor manipulatie. Het systeem is ontworpen om de gevestigde belangen te beschermen en veranderingen tegen te houden.
Beknotting van kandidaten
Het recht van leden om zich kandidaat te stellen, is ernstig beknot door de regel dat hun kandidatuur door vijf onderafdelingen (20% van de ‘functionerende’ onderafdelingen) moet worden ondersteund. Verder is er geen forum waarop de kandidaten zich kunnen presenteren aan de kiezers in de onderafdelingen. Carlos Molijn moest proberen in twee weken tijd contact te maken met 26 voorzitters met het verzoek zich als kandidaat te mogen presenteren op een vergadering van hun onderafdeling. Enkele voorzitters verleenden geen medewerking aan Molijns verzoek, terwijl zij in feite verplicht zouden moeten zijn om alle kandidaten gelijkelijk te faciliteren.
De kritische geest van Paramaribo
Er wordt al vele jaren geklaagd over gebrek aan democratie. Maar opeenvolgende besturen hebben niets hieraan gedaan. De enige verbetering van de afgelopen jaren was dat afdeling Paramaribo een zelfstandige afdeling werd. Voordien viel Paramaribo rechtstreeks onder het hoofdbestuur. Hoe gering en ongelijk ook, heeft deze minimale verdeling van de macht in de partij het democratisch gehalte van de partij vergroot. Afdeling Paramaribo is vanaf haar oprichting een koppijn geweest voor hoofdbesturen. Er waren altijd problemen met kritische geesten in Paramaribo. De strijd om Paramaribo, die nu is ingezet, is van groot belang voor hoe de partij zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen: zal het het hoofdbestuur lukken een pajongwaaier te installeren als voorzitter of zal de kritische geest van Paramaribo overwinnen? De strijd gaat nu tussen Judith Faerber, ondervoorzitter van Paramaribo onder John van Coblijn, en Ivanildo Plein, lid van het congresbestuur.
Afwijkende procedure
Zoals gezegd, het systeem is gemaakt om vernieuwing tegen te houden. Het hoofdbestuur heeft statutair de hoogste kaarten in handen. Bovendien wordt het hoofdbestuur gesteund door een rijke groep binnen de NPS, waardoor er geschenken en gunsten kunnen worden gegeven. De mensen in de onderafdelingen zijn bang om openlijk uit te komen tegen de zittende machten. Ze zijn sociaal kwetsbaar en hebben soms belangen die in gevaar kunnen komen. Om de voorstanders van vernieuwing in de NPS de pas af te snijden, wijkt de leiding af van de voorheen gevolgde procedure waarbij er eerst in de onderafdelingen verkiezingen worden georganiseerd om vervolgens een nieuw afdelingsbestuur te kiezen. De leiding kiest voor een ‘top down’ benadering, terwijl het strategische plan van de partij pleit voor een ‘bottom up’ strategie voor de wederopbouw van de partij.
Intimidatie
Er zijn statutaire en juridische problemen met deze verkiezingen, maar het ernstigste probleem is manipulatie en intimidatie. Mensen vertellen dat zij door de partijvoorzitter worden gebeld om niet op bepaalde kandidaatvoorzitters te stemmen. De Actiegroep ‘Seti NPS’ hekelt het ondemocratische karakter dat tot uitdrukking komt in de overhaaste top down organisatie van de verkiezingen. Seti NPS verfoeit de praktijken van omkoperij en intimidatie waarmee de leiding de uitslag van de verkiezingen probeert te beïnvloeden. Mensen worden bewerkt om te stemmen voor de kandidaat van de leiding. Zonder boodschap, zonder autoriteit, zonder gezag, blijft de leiding niets anders over dan machtspolitiek, omkoperij, intimidatie. Het was om deze immorele praktijken dat Cobie de partij heeft verlaten. Dit is oude politiek, maar zonder de politieke en ethische verankering daarvan. Er is maar één manier om de NPS weer te laten groeien: een grondige reorganisatie volgens het principe van ‘One Man One Vote’. Alle leden hebben stemrecht op het congres. Dan is het afgelopen met dit corrupt systeem.
Wim Bakker (Lid Actiegroep ‘Seti NPS)
