Gisteren zijn de nieuwe stroom- en watertarieven van de EBS en SWM ingegaan. Dat markeert een periode, waarbij de Staat zich over het algemeen ontlast van zijn plicht om de twee staatsbedrijven te subsidiëren. Het moet duidelijk zijn dat het niet zo is dat de deze bedrijven opeens veel meer geld tot hun beschikking zullen hebben om de investeringen in de bedrijven en de infrastructuur te plegen, zodat de dienstverlening beter wordt. Het verschil zit hem alleen daarin dat het geld nu niet meer komt van de Staat maar van de verbruikers. Er is vaker gesproken over marktconforme tarieven. Deze bedrijven hebben tarieven gehanteerd per eenheid product en het niet mart conform zijn, hield hem alleen in dat niet het complete tarief door de cliënt werd betaald; de Staat betaalde bij. De cliënt betaalde dus geen marktconform tarief, maar het is niet uitgesloten dat de bedrijven alles bij elkaar wel een marktconform tarief ontvingen. In welke mate het uiteindelijke tarief na doorvoering van de 100% verhoging ook leidt tot vermeerderde inkomsten van de bedrijven, moet nog blijken. Daarom is het niet vanzelfsprekend dat het betalen van het complete tarief door de klant zelf moet gaan leiden tot een betere dienstverlening. Die indruk wordt wel gewekt, ook door de minister van NH. Wel zal het volledig dragen van het tarief meer ruimte geven aan de cliënt om te ageren tegen de kwaliteit van de dienstverlening. Ook de consumentenorganisaties zullen meer ruimte krijgen om op te komen voor de belangen van de klant. De tarieven zullen immers een belangrijk deel van het inkomen opslokken van degenen die minimumlonen verdienen. Over de kwaliteit van de water- en elektriciteitsdiensten is er veel kritiek. Als het om EBS gaat, dan is een groot probleem de stroomschommelingen, die met name gepaard gaan met stroomonderbrekingen. De stroomonderbrekingen op zich zijn ook een probleem, alhoewel dit de laatste tijd toch wel minder is geworden. Met betrekking tot water zijn er wel degelijk klachten over de kwaliteit van het water. Er is een mediabericht gelanceerd dat de SWM sancties zal opleggen als men het SWM-systeem blootstelt aan vervuiling via een daarop aangesloten regenwatersysteem. Het vervuilen van het SWM-systeem kan aanleiding geven aan de SWM om sancties te treffen in het belang van de drinkwaterveiligheid. Maar de SWM moet ook een standpunt hebben over het gebruik van regenwater zonder dat dit het systeem vervuilt. Regenwater wordt vooralsnog geacht goed water te zijn voor consumptie. Het opvangen van het gratis regenwater heeft te maken met duurzame ontwikkeling. Het pompen van ondergronds water kan een impact hebben op het milieu. Het reinigings- en filteringsproces slokt middelen op. SWM is een waterbedrijf en dient derhalve een visie te hebben over regenwater. Zoals het is uitgekomen met zijn persbericht, dan heeft het een dreigend effect en ontmoedigend wat betreft het gebruik van regenwater. Er zijn een heleboel burgers die opgegroeid zijn met regenwater en alleen regenwater drinken. Regenwater is een bron die niet wordt getapt in Suriname en in het kader van het behoud van onze ondergrondse waterbronnen is het aan te raden om deze bron in te zetten. De stroom- en waterrekeningen zullen over een maand zich aan ons presenteren. Dan zullen we merken hoe belastend het voor ons is. Er zijn publicaties geweest in de media die een beeld geven op hoeveel de rekeningen ongeveer kunnen uitkomen. Er zijn huishoudens die besparen op het gebruik van elektra en water en de vraag is hoe ver men daarin kan gaan. Als we kijken naar watergebruik, dan valt absoluut niet te gebruiken op drinkwater. Elk mens moet een aantal liters water per dag innemen voor de stofwisseling en voorkomen van bepaalde ziekten en aandoeningen. Er wordt gedoucht en het is in principe onduidelijk of het ouderwets baden met emmers water zuiniger is dan een gemiddelde douche met de douchekraan aan. Er zijn burgers die mede vanwege religieuze verplichtingen en/of het weer meerdere keren per dag een bad moeten nemen. Daarop valt ook niet te bezuinigen. Het wassen van auto’s en het wateren van planten/bloemen kan efficiënter. Er moet een systeem zijn om lekkages te ontdekken en snel te verhelpen. Het identificeren van lekkages moet eenvoudig uit te voeren zijn en in principe door de gebruiker zelf. Die moet wel door de SWM worden ingelicht. Op stroom valt ook te bezuinigen, dan denken we aan airco’s en ijskasten. In het kader van de veiligheid is eens aan ons geadviseerd om het huis goed verlicht te houden, zodat het gemakkelijk zichtbaar is als dieven bezig zijn. Nu wordt gezegd om zo min mogelijk lampen aan te maken. Dat zal het huis donkerder maken, waardoor criminelen meer ruimte zullen krijgen om hun daden te plegen. Als het stroomverbruik te hoog blijft, is het niet uitgesloten dat burgers over zullen schakelen om eigen generators of op zonnepanelen. De initiële kosten voor deze laatste zijn op korte termijn bekeken hoog, maar op lang termijn zal men komen beneden de tarieven van SWM. Het is niet uitgesloten dat bedrijven verzekerde zonnepanelen aanbieden, inclusief installatie op afbetaling uitgesmeerd over enkele jaren als onderdeel van het duurzaamheidsprogramma van de VN, de wereldgemeenschap en ook de regering van Suriname. Veel eenvoudige huishoudens liggen tussen de 300 en 550 kilowattuur. Met zonnepanelen zijn deze vermogens te halen. Van deze hele situatie naar het meer duurzaam maken van de samenleving kunnen de twee nutsbedrijven profiteren als ze ook op de duurzame toer gaan, uiteraard onder toelating van concurrentie.
