De problemen in de energiesector zijn niet van vandaag. Ze hebben hun oorsprong in het gegeven dat vanaf de totstandkoming van het statuut in 1954, politici het land geregeerd hebben die wel in staat waren Nederlands te spreken, maar die niet in staat waren het land te ontwikkelen. De situatie werd erger na de onafhankelijkheid in 1975. Vandaag de dag dient men te beschikken over een hoog niveau van algemene ontwikkeling om de ontwikkelde landen te kunnen bijhouden. Wat vroeger een specialisme op academisch niveau was, is tegenwoordig algemene ontwikkeling. De scheiding tussen de ontwikkelde landen, de ontwikkelde volken, de ontwikkelde segmenten van de samenleving enerzijds en de minder ontwikkelde landen, de minder ontwikkelde volken, en de minder ontwikkelde segmenten in een samenleving anderzijds wordt steeds groter en is niet meer in te halen door grote delen van de minder ontwikkelden. We gaan mondiaal een minder gunstige toekomst tegemoet. Onze “leiders” hebben de meest gunstige periode in de geschiedenis van de mensheid gehad om Suriname te ontwikkelen, ze zijn niet verder gekomen dan makelaar spelen bij de uitverkoop van ons aller belang. Alle projecten zijn mislukt. Logisch, immers voor echt leiderschap ontbeerde men de juiste cultuur, de juiste volksaard, de juiste mentale instelling, het juiste karakter, bewustzijn, ontwikkelingsconceptie, management capaciteit, het vermogen om te kunnen plannen en organiseren etc. Dat de energiebedrijven Suriname een bolwerk van corruptie is en is geweest, stamt niet van vandaag. Politieke partijen, in het bijzonder de creoolse, hebben er werk van gemaakt dat hun mensen letterlijk de meest lucratieve posities gingen vervullen, omdat hun mensen ook in grote huizen moesten wonen er in grote auto’s moesten rijden, al presteert men negatief tot marginaal. Zo zijn een heleboel parastatale bedrijven letterlijk vernietigd en zo gebeurt het ook met het hele land en met onze belangrijke instituten als de universiteit, ziekenhuizen,
etcetera. Een OAS-rapport over de EBS omstreeks midden jaren 80 constateert dat de EBS goedkope waterkrachtenergie omzet in dure energie voor de Surinaamse consument. Nog erger wordt het in de regeerperiode van Venetiaan als de tarieven waarvoor waterkrachtenergie gekocht wordt van Suralco gelijkgesteld wordt aan die voor energie opgewekt uit zware stookolie dan wel diesel. Daarmee was de basis gelegd voor extra kosten voor de aankoop van energie van Suralco en deze extra kosten worden nu direct afgewenteld op de consument. Voorheen betaalde u ook, alleen u merkte het niet direct want het ging via de overheidskas. Dat alles is geschied onder de ogen van de gehele gemeenschap. Terwijl in de Brokopondo Overeenkomst een prijs was bedongen van 0.0044 (viertiende dollarcent) USD per KWh. Over de laatste 10 jaar hebben wij als gemeenschap jaarlijks ca. 75 miljoen USD , in totaal 750 miljoen USD, extra betaald aan energie uit Paranam. Met dit bedrag had ik herniewbare energie met een vermogen van 300 MW voor geheel Suriname geïnstalleerd, en dat binnen 10 jaar. Zie figuur 1 waarin de opwekkosten per energiesoort over de gehele levenscyclus zijn weergegeven per energiebron. Zonder corruptie en met een beleid voor duurzame energie hoeven de tarieven niet omhoog. En nu durft men nog te praten over stimulering van hernieuwbare energiebronnen zonder een poging te doen dat contract met Suralco te wijzigen. Neen men laat liever de consument opdraaien voor hun corruptie. Terwijl waterkracht de goedkoopste energiebron wereldwijd is, betalen wij door corruptie en incompetentie veel meer. De EBS heeft ook de opzet van een installatie om rijstkaf te verbranden en om te zetten in stroom de grond ingeboord door die stroom af te willen nemen tegen kostprijs. Ik had dat dossier gemaakt voor de vereniging van padieverwerkers en exporteurs. Het project was ook aangeboden aan Staatsolie om het op te zetten. Maar neen men wil alleen projecten waar men zelf aan kan verdienen. Daarom spreek ik van een energiemaffia.
De energieconsumptie neemt met ca. 6% per jaar toe, zeggen onze “deskundigen”. Maar deze lieden kunnen ons de reden van de toename van onze energieconsumptie niet vertellen. Hebben wij meer fabrieken erbij gehad. Neemt de verdiencapaciteit van Suriname jaarlijks met 6% toe.???
De ware reden is dat de regering Venetiaan bereid was tientallen miljoenen Amerikaanse dollars te investeren in de aankoop van generatoren om energie op te wekken voor Chinese winkeliers, zodat die heel voorspoedig hun winkels kunnen exploiteren en hun winsten kunnen overmaken naar China. Dit economisch ontwikkelingsconcept van het creools nationalisme is gecontinueerd geworden door de huidige regering. Er is echter nooit geld voor industrie en landbouwontwikkeling. Daarom schieten wij geen millimeter op. Ondertussen is er niets gedaan om de verdiencapaciteit van het land te verhogen en om duurzame en hoogwaardige werkgelegenheid voor de Surinamer te scheppen. Men is niet verder gekomen dan het inrichten van Suriname als kolonie van China. En dan roepen allerlei deskundigen dat de energietarieven omhoog moeten zonder ook maar enige argumentatie dan wel calculatie. Het doet me denken aan de artsen die al een recept klaar hebben liggen zonder dat men nog een diagnose heeft gepleegd dan wel heeft vastgesteld aan welke ziekte de patiënt lijdt.
Staatsolie heeft ca. 1 miljard USD besteed aan een raffinaderij, die nog meer offers van ons gaat vergen.
Weet u wat we hadden kunnen doen met 1 miljard US dollar? We hadden 100 bedrijven met een integrale investeringssom van $ 10.000.000 elk kunnen opzetten. Deze bedrijven hadden bij een gemiddeld goede exploitatie jaarlijks een omzet van circa 2 miljard USA dollar kunnen behalen en jaarlijks een winst van minimaal 200 miljoen US dollar. Ze hadden werkgelegenheid direct aan 10.000 mensen kunnen geven en indirect eveneens aan 10.000 mensen. Daarmee was het werkloosheidsvraagstuk opgelost. Als je werk hebt heb je inkomsten en dan kun je je eigen huis bouwen. Ik heb in portefeuille projectdossiers van meer dan 200 bedrijven. Maar om zoiets te kunnen doen, heb je een ontwikkelingsbeleid in het bijzonder een industriebeleid nodig. We hebben een regering die een tekort heeft aan competente ontwikkeling deskundigen, wij hebben praters die nooit iets gepresteerd hebben. Echte leiders offeren zichzelf op, maar onze leiders offeren u en de uwen op. “Wees gerust, alles komt in orde”, zei eertijds Jopie Pengel en kort daarna was hij politiek dood. “Vertrouw op mij”, zeggen uw huidige leiders. Doet u dat????.
Richard B. Kalloe
