Energiedeskundige Viren Ajohia meent dat er een onderscheid moet worden gemaakt tussen hoe hoog het energietarief moet zijn (hoeveel cent per kilowattuur) en hoe hoog de energievoorziener een tarief kán laten zijn. Ajodhia praat vanuit zijn ervaring in tarievenstudies, die hij door de jaren heen in meer dan 20 landen heeft gedaan. Volgens hem komen deze twee vragen elke keer aan de orde. Op een logische manier benaderd, zal er eerst naar de efficiënte kosten van het bedrijf moeten worden gekeken. Er moet een zekere kostenbesparing worden gehaald. Uiteindelijk moet men komen op een bedrag dat de komende 3 tot 4 jaar zal worden gehanteerd. Dat vertaalt zich in een gemiddelde kostprijs. Op een of andere manier moet deze kostprijs terug worden verdiend. De tweede stap is het bekijken als mensen dit wel kunnen betalen. ‘Wie gaat betalen? Je hebt veel mensen in de samenleving, die zelfs de kostprijs alleen niet kunnen betalen, omdat ze gewoon het geld niet hebben’, zegt Ajodhia.
Voor deze groep van mensen zou er volgens Ajodhia een subsidie kunnen worden ingebouwd. Die subsidie zou bijvoorbeeld een korting op het tarief kunnen zijn. De derde stap bij een tariefsverhoging is de communicatie met de burgers. ‘Je moet de mensen goed uitleggen waarom die verhoging van belang is. Mensen moeten dus cijfermatig worden uitgelegd wat de verhoging voor hen zal betekenen. Ik heb laatst in Dubai een tarievenproject gedaan, waarbij men een applicatie heeft gemaakt waarmee er met de mensen wordt gecommuniceerd over de verhoging van de tarieven. Mensen weten dan wat de verhoging met zich meebrengt. De mensen krijgen ook extra informatie over maatregelen die kunnen worden getroffen. Ze krijgen dus een informatiepakket mee, waardoor ze niet aan hun lot worden overgelaten. Men krijgt concrete aanbevelingen, waardoor ze het effect veel minder voelen’, zegt de energiedeskundige.
Niemand heeft een analyse gedaan
Ajodhia vindt het jammer dat de zo meteen in te voeren maatregelen zo grof worden gepresenteerd. ‘Niemand weet wat de echte kosten van EBS zijn. Er zijn gewoon cijfers bij elkaar geschraapt. Niemand heeft een analyse gedaan van wie wel of niet gaat betalen en hoe je mensen tegemoet zal komen. Voor de lagere klasse heb je wel een lagere prijs, maar de onderbouwing daarvan ontbreekt ook. Men heeft het, zonder een gedegen analyse, met gevoel gedaan. Tot de dag van vandaag is er geen enkel officieel tarievenblad gepubliceerd. Niemand weet wat de officiële nieuwe tarieven zullen zijn. Is vastrecht afgeschaft? Wat zal er gebeuren met de aansluittarieven? Gaan we de kosten van trafo’s via de tarieven betalen?’, vraagt Ajodhia zich af.
Het wegblijven van antwoorden op deze vragen leidt volgens Ajodhia tot onzekerheid. Hij meent dat elke normale procedure van tariefsaanpassing door de regering aan de laarzen is gelapt. ‘Als iemand jou vraagt als ik goed verdien, maar je niet weet hoeveel ik verdien, kan je onmogelijk een oordeel vellen. Precies zo kunnen wij niet oordelen als de tariefsaanpassing te hoog, te laag of goed is’, aldus Ajodhia.
Kavish Ganesh
