Op het ministerie van Juspol is de minister van plan om op het onderdirectoraat Vreemdelingenzaken orde op zaken te stellen. Het is al lang hoog tijd om de zaak gezond te maken op dit onderdirectoraat. Vreemdelingen zijn in een kwetsbare positie, bijna overal ter wereld. Vreemdelingen zijn soms in staat om ambtenaren te betalen voor verblijfspapieren, soms moeten ze daarvoor een lening nemen. Men heeft er veel voor over om het thuisland waar er vaak ellende is, te verlaten en daarvoor betalingen te verrichten aan louche ambtenaren. Kijk maar naar het wereldnieuws hoe door IS opgejaagde burgers uit het Midden-Oosten via Zuid-Europe West-Europa proberen te bereiken. Ze zetten alles op het spel. Er wordt al decennialang gegild in Suriname dat er geen bevolkingspolitiek en weldoordacht vreemdelingebeleid is in Suriname. Jarenlang hebben we het gedaan met vreemdelingenwetgeving uit het begin van de twintigste eeuw en ongeveer een decennium terug werd een iets modernere vreemdelingenwetgeving aangenomen. In ons DNA is geen brede discussie ooit geweest over de vreemdelingen in Suriname. Opmerkingen worden alleen gemaakt wanneer wij stapels vreemdelingen het Surinaamse burgerschap verlenen of wanneer in het binnenland clashes optreden tussen Chinezen en de Marrons. Er wordt vaak gezegd dat Suriname te groot is om te ontwikkelen door een handjevol Surinamers, waarvan een bepaald deel de handen niet uit de mouwen wil steken. Chinezen hebben Suriname al een hele tijd in het vizier. Het is een bestemming om er te vestigen of als opstap naar groenere grasvelden. De eerste geruchten over corruptie met de verblijfsstatus van Chinezen was tijdens de regering Wijdenbosch toen een Surinaamse ambassadeur in China ervan werd beschuldigd te rommelen met visa voor Chinezen. Azië kreeg in dezelfde periode meer aandacht van de Surinaamse regering als onderdeel van de zogenaamde zuid-zuid-relatie. Onder andere in de bosbouw werden vergunningen verleend. Het heeft er veel weg van dat in deze periode de echte tweede stroom van Chinezen goed op gang kwam. Ambtenaren en hoge officials hebben er direct profijt van gehad, omdat de algemene ervaring is dat Chinezen graag betalen voor geleverde diensten. Beweerd wordt dat ze ambtenaren zelfs dwingen om een pakje geld te aanvaarden, waarin men soms behoorlijk fysiek is. Chinezen zijn wat de betalingen betreft erg pragmatisch. Algemeen is bekend dat vanuit het confucianisme er een zekere gewoonte en cultuur bestaat bij de Chinezen om cadeaus te doen aan vrienden, familie en zakenpartners. Maar waar ligt de grens met ‘tyuku’s’? Cadeaus binnen de traditie zijn bedoeld om respect te tonen tegenover een persoon en aan te geven dat men ‘committed’ is om de relatie voort te zetten. Het niet geven van een cadeau wordt in deze context als onbeschaafd ervaren. De traditionele tyuku wordt in China – evenals het traditionele cadeau – de hongbao genoemd, gegeven in een rode envelop. In Suriname gaat het gepaard met witte enveloppen. Het verschil tussen een schone en een vieze hongbao is dat het laatste gegeven wordt niet uit respect voor een persoon, maar om die persoon te bewegen tot een besluit welke hij wellicht niet zou hebben genomen als hij plichtsgetrouw zijn taak had vervuld. In dezelfde periode Wijdenbosch waren er ook perikelen gaande in Suriname op de toen afdeling of hoofdafdeling Vreemdelingenzaken. Chinezen hoefden niet bij de gewone balie om gewoon zaken te doen, de rode loper werd voor hen uitgerold op de trap naar boven bij de baas. Voor de buitenwacht heette dat dat uit respect voor de Chinese tradities en gewoonten men afgehouden werd van het gehaal en getrek van de gewone balie. In deze periode werd de leidinggevende van deze afdeling/hoofdafdeling ontheven, maar de werkwijze ging ietwat gewijzigd door. In de NF-periode werd de gemoderniseerde wetgeving doorgevoerd en de afdeling verheven tot een onderdirectoraat. De geruchten over corruptie op Vreemdelingenzaken hebben nooit opgehouden te bestaan. Dat komt mede omdat de Chinese klant graag betaalt. In China is het geven van een cadeau niet altijd een tyuku, soms is het zelfs geboden. In de internationale media is de bereidwilligheid van Chinese bedrijven om om te kopen vaak aan de orde geweest. Met het thema van mensenhandel, waar vreemdelingen gedwongen worden in een schuld om tyuku’s en mensensmokkelaars te betalen, heeft Juspol geen keus dan de keten van de vreemdelingen grondig door te lichten en de corruptie uit te bannen. Gebeurt dat niet dan zal Suriname in internationale beoordelingen lelijk blijven degraderen. Vanuit internationale verdragen, die steeds letten op de situatie van vreemdelingen in beweging, moet de regering een aantal maatregelen treffen om vreemdelingen te beschermen tegen uitbuiting en andere mensonterende situatie. De Surinaamse administratie is niet zover. De opmerking is al door Amerikaanse autoriteiten gemaakt dat bevoegde functionarissen medeplichtig zijn in mensenhandelssituaties in Suriname. De huidige minister is terecht gevoelig voor dit type beoordelingen. We hopen dat ze de juiste hervormingen kan doorvoeren, die inderdaad leiden tot verbetering. Het gaat inderdaad ook om de bemensing in de top.
