Profilering heeft betrekking op de keuzes die universiteiten maken om het onderwijs en opleidingsaanbod beter te laten aansluiten op enerzijds de onderzoek zwaartepunten van de universiteit en anderzijds op de (specifieke) wensen van studenten en de arbeidsmarkt. Tussen universiteiten onderling vindt hierover in toenemende mate afstemming en samenwerking plaats, via strategische allianties, gezamenlijke opleidingen, sectorplannen et cetera. Daarnaast profileren universiteiten zich op hun onderwijsconcept
Differentiatie betreft het bieden van variëteit in de inhoud, de vorm en het niveau van het onderwijs om het beter af te stemmen op verschillende doelgroepen. Daarmee wordt aangesloten op de toenemende heterogeniteit van de studentenpopulatie. Belangrijke motieven hierbij zijn ruimte voor excellentie en het tot stand brengen van een internationalere studieomgeving. Bovendien draagt differentiatie bij aan profilering tussen universiteiten en aan verbetering van de prestaties van studenten, doordat beter wordt ingespeeld op leerbehoeften en -stijlen.
Verbetering van studiesucces heeft betrekking op het verhogen van het rendement (met name in de bachelorfase), het verlagen van uitval en studieswitch en het tot stand brengen van een ambitieuzere studiecultuur. Daartoe zetten universiteiten in op intensivering, kleinschaligheid en een strengere studiecultuur.
Wat is de status op het gebied van profilering, differentiatie en studiesucces van het universitair en hoger onderwijs in Suriname? Welke issues zijn actueel? En wat is de rol van het universitair en hoger onderwijs in Suriname de komende jaren? Wat voor positie en houding moeten wij aannemen?
Onderwijs in Perspectief
De aanpak van een planmatige en duurzame ontwikkeling van Suriname is een dringende noodzaak. Wij als Sranang suma’s zullen zelf het heft in handen moeten nemen en met verenigde krachten werken aan een realistisch en duurzaam plan en daaruit in stappen acties ondernemen om gedragen veranderingen naar groei te bewerkstelligen. Wij hebben ook andere organisaties in de wereld nodig om te toetsen en om te “sparren” over de plannen en methoden, maar ook “lessons learned” van andere naties, mee te nemen in onze plannen. Hoger opgeleiden spelen een belangrijke rol binnen alle kennisintensieve sectoren. De kennissamenleving is daarbij voor haar groei afhankelijk van de productie van nieuwe kennis, van de overdracht van kennis via onderwijs en training, van de verspreiding van kennis door middel van informatie en communicatietechnologie en van het gebruik ervan binnen nieuwe productieprocessen in industrie en dienstverlening. Het (hoger) kader in ons land zal een steeds progressievere bijdrage moeten leveren en het voortouw moeten nemen aan de ontwikkeling van het plan. Hierin zullen ze steeds meer moeten participeren aan de uitvoer van het duurzaam plan daarna aan het beheer en borgen van datgene wat is neergezet, zoals infrastructuur, natuurkennis, wetten en regelgeving, financieel risico beheer, informatie management en processen. De hoger onderwijsinstellingen zijn uniek omdat ze participeren in al deze processen.
Surinaamse universitaire- en hoger onderwijsinstellingen moeten streven het voortouw te nemen in de onderzoeken op onderwerpen die te maken hebben met belangrijke aspecten van de ontwikkeling van ons land en haar inwoners. Dit behelst o.a. financiën, markten, economische factoren die behandeling nodig hebben voor de ontwikkeling van het land, voorspellingen en vooruitzichten in elke discipline, de neergang of perspectief van goud en olie prijzen en hun consequenties en oplossingen, energie tekorten en alternatieven, energie efficiëntie en tarieven, nieuwe regels bij de bouw en constructie m.b.t. duurzaam en energie efficiënt bouwen, onderzoek naar goede en betaalbare bouwmaterialen die duurzaam zullen zijn, de global warming en milieu vervuiling en effecten, de problemen m.b.t. overstromingen en zeespiegelstijging, gevaar in de voedsel voorziening, gezondheid van burgers, transport en verkeersproblemen. De roep van de rijstsector in achteruitgang en mitigerende maatregelen, afwatering, neerslag, zeewering, duurzame wegenbouw, onderhoud van al onze infrastructuur, asset management, medische, economische en sociale hervormingen enz.
Als natie moeten we nagaan waar wij naar toe willen en hoe het universitair en hoger onderwijs zich hierin zal positioneren om zodoende de vorm en het niveau van het onderwijs beter af te stemmen op de ontwikkelingen en doelgroepen daarin voor Suriname. Een professionele evaluatie zou kunnen aantonen wat de status is van ons universitair en hoger onderwijs. Van daaruit kunnen we met deskundigen, planologen en beleidsontwikkelaars een nieuwe stip op de horizon zetten richting een ontwerp van onze toekomstige model voor ons universitair en hoger onderwijs. Dit hoger onderwijs zal alle ontwikkelingswensen van onze natie in zich moeten hebben. Afhankelijk van wat wij willen, kunnen we ook kijken naar onderwijs methoden van andere landen, die succesvol zijn en zou kunnen worden toegepast in onze situatie om geplande ontwikkeling mee te bereiken. Denk hier bijvoorbeeld aan modellen van Japan, Singapore en Zuid Korea, maar ook Nederland en Amerika met hun, in de meeste gevallen, snelle pragmatische en succesvolle duurzame profilering op heel hoog niveau.
Enkele aandachtpunten in zo een onafhankelijke evaluatie van het universitair en hoger onderwijs zou kunnen zijn:
Van waar komt ons hogere kader? En welke competenties hebben ze? Voldoet dit hogere kader aan de vraag en verwachting van de noden in Suriname? Kunnen zij de juiste richtingen geven in de ontwikkeling van ons land? Hoe zouden Surinaamse universitaire en hogere onderwijs instellingen zichzelf moeten beschouwen en positioneren profilering, differentiatie en studiesucces te realiseren?
Studenten dienen in dit land productief en efficiënt opgeleid, gevormd en afgeleverd te worden om hun bijdrage in het economisch arbeidsproces van het land te leveren. In dit proces moet men onderzoek doen en onderzoeksresultaten afleveren aan de gemeenschap en bedrijven. Zij moeten de beste richting blijven aanwijzen, gevraagd of ongevraagd.
Hoe ziet het hoger onderwijs er nu uit, hoe moet het aangepast eruit zien in 2020 en welke verwachtingen of ontwikkelingen zien we aankomen in periodes na 2025? Welke skills, competenties, efficiency, kennis en houding wordt dan geëist van docenten, profesoren en andere academici? En hoe ontwikkelen wij die?
Enkele actuele issues in het universitair en hoger onderwijs in Suriname
Leiderschap – De leiding van de universitaire en hoger onderwijs instellingen zouden moeten worden gecontroleerd op het hebben van bijvoorbeeld de juiste competenties, ethische ideologieën, kennis, ervaring, track record en bewezen effectiviteit. Zij moeten vertrouwen genieten van de samenleving en de wetenschappers als ook van de studenten wereld.
Organisatie – Academici en personeel op de hogere opleidingsinstituten en de Universiteit moeten gescreend worden op hun competenties, inzet, productie in de afgelopen tijd (wat levert men af), hun gedrag, hun attitude naar studenten toe en de productie van wetenschappelijke onderzoekingen, uitgave van artikelen en afleveringen per jaar van afgestudeerden. Hoeveel geld brengen zij binnen voor onderzoek? Wat is hun eigen inbreng in het onderwijs, hun inzet voor de vernieuwing van onderwijs materiaal en onderwijs methoden op weg naar de duurzame ontwikkelingen, hun eigen ontwikkeling in vergelijking met Global Educational Challenges en Changes.
Infrastructuur ¬- Hoe ziet de infrastructuur van de universiteit eruit en voldoet het aan de eisen van algemene hogere onderwijs? Collegezalen, verlichting, borden, ICT hulp apparatuur, verlichting binnen en buiten gebouwen, kantine en voeding, ontmoetingsplaatsen voor studerenden, toiletten, parkleerplaatsen, security methode, studenten registratie methoden. Het creëren van een leefomgeving en studiecultuur dat aantrekkelijk is voor studenten en docenten is cruciaal voor de instandhouding van motivatie, focus en resultaten van universitaire en hoger onderwijsinstellingen.
Studiesucces – De verrichtingen van docenten is aan een verdere evaluatie onderhevig, geven zij tijdig colleges, wat is hun verzuim en afzeggingen om colleges te geven, laat komen terwijl studenten op gangen wachten, het niet tijdig examens indienen, ophalen van de examens door de docenten en in hoeveel tijd zijn de cijfers bekend bij de studenten (houdt men zich aan regels zo die er zijn). Afstuderen, begeleiding naar stageplaatsen, stage onderwerpen, betrokkenheid van begeleiders tijdens de stage periodes, docenten die de afstudeer verslagen moeten beoordelen, hoeveel tijd moeten de studenten wachten op beoordelingsbesprekingen en resultaten.
Technologie & Materiaal – De tools die de universiteit nodig heeft om onderwijs en onderzoek te verrichten moeten worden aangepast en aangescherpt. Kwaliteit en eenduidigheid van het gedoceerd materiaal is een punt dat aan verbetering toe is. Docenten gebruiken meestal naar eigen inzicht studie materiaal. Er is behoefte aan eenduidigheid, tijdig vernieuwen, transparante en voor Suriname relevante studie materiaal, onderzoekstechnieken en tools. Deze vormen de basis voor het uitoefenen van wetenschappelijk onderzoek en leveren van internationale resultaten. Surinaamse studenten die deze faciliteiten bijvoorbeeld in het buitenland wel krijgen zijn heel goed instaat om op internationaal niveau te presteren. Dit zou toch ook mogelijk moeten zijn vanuit Surinaamse bodem?
Een strategische agenda voor universitaire en hoger onderwijs in Suriname
Uitstekend hoger onderwijs is nodig voor economische groei en heeft een intrinsieke waarde zowel voor de deelnemers als voor de maatschappij. Vanuit deze visie zouden voorbeelden van aanbevelingen als volgt kunnen worden geformuleerd:
Versterk de inzet op kwaliteit: Het is zaak dat Surinaamse hoger onderwijs instellingen zich meer integraal gaan richten op kwaliteitsaspecten, maar vooral ook op het rendement moeten sturen. Een breed gedragen en op internationale maatstaven gebaseerd kwaliteitsbegrip zou daarbij het uitgangspunt moeten zijn. Om de ambities te realiseren is een versterking van de kwaliteitscultuur nodig.
Profilering van Surinaamse onderwijs mogelijkheden: Een kwaliteitscultuur waarborgen voor Surinaamse hoger onderwijsinstellingen kan een stevige duw in de rug krijgen door het stelselmatig te gaan profileren van instellingen en studies. Men kan hierbij denken aan het uitruil van HBO en Bachelor opleidingen, maar vooral ook aan het vergroten van het bereik van Surinaams hoger onderwijs binnen onze regio (Caricom). Dit dient strategisch gestimuleerd te worden. Suriname als meest aantrekkelijke studie land van het Caricom gebied?
Persoonlijke vorming van (hoger) Surinaamse kader: Voor de innovatieve kracht van de samenleving zou de taak van het hoger onderwijs ruim gedefinieerd moeten worden. Willen we van Suriname een internationaal en duurzaam georiënteerde economie maken dan vraagt dit om afgestudeerden die goed zijn opgeleid in hun vak, creatief zijn, kritisch en probleemoplossend kunnen denken en handelen, kunnen samenwerken in interdisciplinaire verbanden, zich thuis voelen in een diversiteit aan culturen en een brede blik op de wereld hebben. Surinaamse universitaire en hoger onderwijsinstellingen zullen deze bredere taak ook op hun strategische agenda moeten opnemen.
Toegankelijkheid en accreditatie van wetenschappelijk en hoger beroepsonderwijs: Er is een positieve trend waarneembaar in Suriname in de afgelopen jaren als het gaat over meerdere studieaanbod, hoewel accreditatie een punt is dat aandacht nodig heeft. Toegankelijkheid en accreditatie issues mogen geen belemmering vormen.
Suriname moet een ambitie hebben en een strategische agenda op na houden om het universitair en hoger onderwijs van on land te laten evolueren naar een waar wij trots op mogen zijn en wat ook een uithangbord (visite kaart voor het hoger onderwijs) voor Suriname zal zijn.
Een system met een geest die alleen ontwikkeling, vooruitgang en liefde voor studie, onderzoek en studenten zal uitademen.
Denkrichtingen van de te nemen stappen – op korte termijn
Ik wil de onderwijs beleidsmakers en de leiding van het universitair en hoger onderwijs instellingen de volgende ideeën en denkrichtingen meegegeven die naar mijn mening kunnen constructief kunnen bijdragen aan een duurzame ontwikkeling of in elk geval een stap in de goede richting kunnen helpen nemen:
Gebruik de krant en televisie om elke dag in de vakantie over onderwijs, mogelijkheden, richtingen vernieuwing, afstudeerplekken, afstudeer onderwerpen, beroepen en plaatsingsmogelijkheden na de studie te schrijven. (kijk naar kranten in andere landen hoeveel men schrijft over Education). Het ministerie van onderwijs zou een budget voor deze doeleinden kunnen. De overheid moet in de vakantie de kinderen volpompen met motivatie programma’s om ze te stimuleren om te studeren en hun een optimistische toekomst voor te houden met adviezen over studierichtingen en werk.
Geef pas afgestuurde vwo’ers de juiste prikkels in de vakantieperiode welke zulke bijdragen in hun vervolgstudie keuze. Dit zou bijvoorbeeld middels gerichte vakantiejobs kunnen.
De universitaire en overige onderwijsfaciliteiten die aan renovatie toe zijn moeten worden aangepakt in de vakanties. De scholen en omgevingen moeten veilig gemaakt worden voor de studenten. De omgeving, straten en studie voorzieningen moet allemaal in orde worden gemaakt. Wij moeten onze basis op orde maken.
Laten de onderwijs instellingen in hun planning dit jaar en in de toekomst de studenten zinnige onderwerpen meegeven bij hun ontgroening. Onderwerpen als milieu bewustwording en verbetering van hun milieu waarin ze moeten studeren.( Voor de ingang van het Natin zag ik de vorige week medewerkers van dienst Openbaar Groen of OW veel petflessen en papier uit de goot weghalen en in zakken vullen. De Natin en Universiteits-, PTC en IOL studenten gooien deze spullen daar). Dat kan niet meer. De voorlichting en bewustwording is nodig om in hun een Change mee te nemen. Ook Energy Efficiency projecten kunnen in samenwerking met NH, EBS, Staatsolie en Suralco en overige instanties worden bekeken, besproken en worden geïmplementeerd samen met studenten.
Ik pleit ook voor een goede voor-training van alle docenten om hun voor te bereiden op de Change. Change for renewal en development van het Hoger en Universitair onderwijs. Change voor hoe gestart kan worden met onderzoek, hoe gepubliceerd zal worden. Hoe contacten zullen worden gezocht met overheid en het bedrijfsleven voor financiën en onderwerpen voor onderzoek.
Een persoonlijke voorbeeld wat bij mij altijd is blijven hangen: Ik heb in Tennesse USA aan de Tennessee Tech (Universiteit) een deel van mijn universitaire opleiding kunnen volgen en afronden. Ik kan me nog heugen dat elke zaterdag de professoren langs de Highways (Interstate Highway I40) met plastic zakken liepen en alle vuil opraapten. De Tennessee Tech had de highways geadopteerd. En als je professoren en studenten jou vuil ziet oprapen zal je niet meer vuil op straat willen gooien, dat is het geheim erachter. Motiveren van de samenleving om hun gedrag in een positieve wijze te veranderen.
Auteur: Samuel Mehairjan M.Sc;
Docent Elektrotechniek (Hoogspanningstechnieken, Energie-Overdracht, ADEK vanaf 1982 (deeltijds)
