Officieel is de slavernij in Suriname 152 jaar geleden afgeschaft. Na 1863 is een deel van de voorouders van de toenmalige Afrikanen nog 10 jaar door de koloniale bezetters in gijzeling op de plantages gehouden. Dit betekent dat de slavernij in ons land op 1 juli 2015 feitelijk 142 jaar geleden is afgeschaft. Dit feit herdenkt de Nationale Reparatiecommissie Suriname (NRCS) op 30 juni en 1 juli op het Onafhankelijkheidsplan.
De NRCS is een presidentiële commissie die op 16 augustus 2013 bij presidentieel besluit is ingesteld, nadat de Caricom Staatshoofden in juli 2013 hebben besloten dat er in elk Caricom-lidland een Nationale Reparatiecommissie moest worden opgericht. Inmiddels zijn er in de Caricom-lidlanden Reparatiecommissies operationeel, die als een netwerk met elkaar verbonden zijn. De voornaamste taken van de NRCS zijn om het bewustzijn van de gehele bevolking te verhogen over de slavenhandel en slavernij van de Inheemsen en de Afrikanen in de koloniale tijd in ons land. Verder zijn de taken het koppelen van de huidige sociaaleconomische positie van de Inheemsen en de nazaten van de Afrikanen aan het koloniale verleden,o nderzoek vanuit een Surinaams perspectief te doen naar het slavernijverleden van de Inheemsen en van de Afrikanen en ook onderzoek doen naar de misdaden tegen de menselijkheid, die onder de contractarbeiders door de koloniale bezetters zijn aangericht. Het voorbereiden van het proces waar uiteindelijk de koloniale bezetter geen spijt of diepe berouw betuigt, maar excuses aanbiedt voor de genocide die tijdens de koloniale bezetting onder de Inheemsen en Afrikanen in ons land is gepleegd en in samenwerking met de andere Caricom-lidlanden voorbereiden van een claim ter financiering van het tien punten programma, dat al door de Caricom-staatshoofden is goedgekeurd.
1 juli is een nationale vrije die sinds 1973 door velen in onze samenleving wordt gevierd en herdacht. Deze dag is in 1973 als Dag der Vrijheden door de toenmalige regering Pengel geïntroduceerd. Deze nationale vrije dag is dank zij de inzet en medewerking van de legendarische VHP-voorman Jagernath Lachmon ingevoerd. Lachmon stelde in de jaren ’70 het volgende. ‘Op 1 juli 1863 is de slavernij in Suriname afgeschaft, maar dat is juist de aanleiding geweest dat mijn ouders aan de verkapte slavernij onderworpen zijn geworden en naar Suriname zijn gekomen onder poenale sanctie. Als ze niet wilden werken, werden ze opgepakt, ze werden gestraft, het verschilde niet veel van de slavernij.’
De NRCS organiseert op 30 juni en 1 juli in het kader van KetiKoti/Dag der Vrijheden een aantal activiteiten op het Onafhankelijkheidsplein, ter hoogte van het vroegere vlaggenplein nabij de Waterkant. Op 30 juni is de Owroe Jari viering van de Dag der Vrijheden van 18.00-23.00 uur. De Rastafarian muziekgroep Lion of Zion zal naast een dj voor de muzikale omlijsting zorg dragen. Eten, drinken en crafts zullen ruimschoots aanwezig zijn.
Op 1 juli, de Dag der Vrijheden, is het voor de NRCS Reparations Day III, waarbij de Reparations Conferentie III centraal zal staan. De voorzitter van de NRCS zal de aanwezigen verwelkomen om daarna officieus het VN Internationaal Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst te launchen. Achtereenvolgens zullen de volgende sprekers het woord voeren: Audrey Christiaan, Leo Atomang, Alwin Ligorie, Levi Tam, Harry Mungra, Rudolf Morgenstond en Armand Zunder. Na de sprekers is er een paneldiscussie met de aanwezigen. Hierna zal er een concept van een slotverklaring worden voorgelezen. De definitieve slotverklaring gaat onder andere naar de president, andere relevante instanties in ons land en naar de Caricom Reparations Commision.