Als gekeken wordt naar het aantal nieuwe DNA-leden dat zich heeft aangediend voor het parlementaire werk, ook vanuit de DNA, dan rijst de vraag of de president (en de NDP-voorzitter) nog steeds vasthoudt aan zijn houding tegenover de DNA. De vraag rijst dus of de president wel of niet een actieve DNA heeft nagestreefd. Het is algemeen bekend dat de president en NDP-voorzitter de DNA niet kent als zijn favoriete plek. Hij is er heel vaak niet en het parlement heeft hij wel eens getypeerd als een poppenkast. Vanuit het kabinet zijn er pogingen ondernomen om aan te tonen dat de president niet steeds in DNA hoeft te zijn en dat vanuit de grondwet er slechts enkele aangelegenheden zijn waar de aanwezigheid van de president geboden is. Op die momenten zou de president er wel aanwezig zijn volgens het kabinet enige jaren terug. Ook vanuit de DNA-voorzitter zijn er constant pogingen ondernomen om de president af te schermen en pijnlijke spontane discussies te vermijden. Er zou zelfs in de beginperiode sprake zijn van niet gekozen NDP’ers, die in de DNA-ruimte zich intimiderend zouden hebben opgesteld jegens leden van de oppositie. In de NF-periode was de NDP-voorzitter als DNA-lid nooit in de vergaderzaal. Het werd zo erg dat hij zelfs werd geroyeerd. De huidige DNA-voorzitter heeft bij aanwezigheid van de president confrontaties vermeden, in tegenstelling tot de praktijk van de voorgaande jaren. Het resultaat was ook dat nu begrotingsbehandelingen heel kort duren en bijna hamerstukken zijn geworden, in elk geval als het vergeleken wordt uit de periode van president Venetiaan. Van de 51 DNA-leden zouden er 30 nieuw zijn, waarvan de meesten geen enkele maatschappelijke ervaring hebben, ook geen DNA-ervaring uit een vroegere periode. De oorzaak hiervan is dat vooral de NDP en de V7 vermeden hebben om bevlekte DNA-leden te posteren en dat men tegelijkertijd zodanig gekandideerd heeft, zodat de first voters zich thuis bij de kandidaten voelden. Soms zijn er personen die hoge apolitieke functies hebben bekleed, maar tegenover de media wordt dan evident dat het politieke niveau veel lager is. Een heleboel van de nieuwe DNA-leden hebben nooit politieke scholing gehad en hebben evenmin ‘democratische oefening’ gehad in lastige verenigingen met mondige leden. Waarom zijn er bijvoorbeeld door de NDP zoveel onervaren burgers in het systeem geloodst naar DNA? Critici beweren dat de president het meest comfortabel is in het systeem dat uit de jaren ’80 dateert, simpel uitgedrukt als het decreetsysteem. Een DNA is echter niet meer uit te bannen uit ons staatssysteem. Er zijn grondwetherzieningen opgenomen in veel verkiezingsprogramma’s, maar het invoeren van een symbolische functie voor ons parlement is er niet bij. Maar waarom dan zoveel groentjes? Een verklaring is dat de president de DNA als een rubberen stempel wil gebruiken. Er zijn DNA-leden geweest die na 5 jaren hebben beweerd dat ze veel hebben geleerd. Daar heeft de burgerij niets aan. Leren doet men zijn hele leven lang, maar in DNA is men er primair om potten te breken, om te handelen. De belangen van de burgerij wegen te zwaar voor DNA-leden om de komende 5 jaar in DNA te zijn om alleen te leren. De gebieden met meer minder achterstanden kunnen steeds minder tolereren dat zwakke DNA-leden hun belangen moeten behartigen. We hebben het dan bijvoorbeeld over het binnenland. Er zijn decennialang onderwijsproblemen in het binnenland. Het geschoold kader komt naar de stad voor verdere studie en blijft vanwege de schaarse werkgelegenheid hangen in de stad. Dat maakt dat het altijd een uitdaging is in het binnenland om geschoolde volksvertegenwoordigers te vinden die de officiële taal behoorlijk machtig zijn. De binnenlandbewoners hebben desalniettemin de afgelopen 10 jaar een explosieve groei gezien van hun politieke participatie met name in regeringen. De betreffende partijen hebben bitter weinig gedaan aan het ontwikkelingsprobleem van het binnenland. Men heeft het onderwijs verwaarloosd en het binnenlandse kind genegeerd. Dat maakt dat een partij als de Abop, die 10 jaar lang prominent in het centrum van de regering zat, thans geen wapenfeiten heeft om op te wijzen. Men neemt niet eens de moeite om de toekomstplannen voor de komende 5 jaar aan de (in)formateur te presenteren. Vandaar dat men nu wellicht in de oppositie zal zitten. Het heeft er veel weg van de nieuwe DNA-leden getrokken zullen worden door enkele oude parlementariërs en blindelings zullen opvolgen wat deze opdragen. Critici zeggen dat wij afstevenen op een verkapte vorm van een totalitair bewind. Dat zal Suriname nog onaantrekkelijker maken dan het al is. Investeerders zouden in de rij staan om in Suriname te investeren, maar intussen wijzen de fdi-cijfers iets totaal anders.
