Tussen al het WK-gebeuren door, is de vraag gesteld of Nederland ‘herstelbetalingen’ aan Suriname moet betalen voor de daden in de slavernijtijd. De Surinaamse jurist Guno Rijssel heeft onlangs laten weten dat hij een veel beter resultaat verwacht als Suriname zelfstandig een claim bij Nederland indient, met begeleiding van Surinaamse advocaten. De relatie tussen Suriname en Nederland is volgens hem heel anders dan die van Engeland met haar voormalige koloniën. Rijssel is geen voorstander van een gezamenlijke aanpak van de voormalige koloniën, verenigd in de Caribische Gemeenschap (Caricom), om een gezamenlijke claim in te dienen.
“Nederland is verplicht te betalen voor herstel van de enorme schade en trauma die met de slavernij zijn achtergelaten voor nazaten van Afrikaanse slaven in Suriname”, zegt Iwan Wijngaarde, voorzitter van de ‘Feydrasi fu Afrikan Srananman’, in gesprek met Dagblad Suriname. Echter is hij de mening toegedaan dat Suriname geen excuus gaat bedelen van iemand. “Als men iets gedaan heeft met ons, moet men dan zelf excuses komen aanbieden”, aldus Wijngaarde. De federatievoorzitter geeft aan dat hij het volledig eens is met de denkwijze van Rijssel. De landen kunnen volgens hem zelfstandig met hun respectieve voormalige kolonisators moeten onderhandelen. Indien dit toch geen winst levert, kunnen zij dan collectief tegen de voormalige kolonisators optreden.
Trauma kan via opvoeding worden overgedragen
Volgens de federatievoorzitter moeten wij ons huiswerk goed maken, ‘de geschiedenis via onze maatstaven herschrijven en duidelijk aangeven hoeveel leed wij hebben geleden en dat wij nog steeds trauma’s aan het slavernij verleden hebben overgehouden’. Wijngaarde geeft aan dat hij het niet eens is met sommige deskundigen dat nazaten van de voormalige slaven geen trauma kunnen hebben overgehouden, omdat de nazaten de slavernij niet zelf hebben meegemaakt. Dit is volgens hem ‘de grootste onzin, omdat trauma via de opvoeding kan worden overgedragen’. Dit, omdat ouders invloed hebben op hun kinderen. Daarnaast kunnen de Nederlanders van nu ook geen excuus aanbieden voor iets wat zij zelf niet gedaan hebben.
Eind vorig jaar werd Rijssel door president Desi Bouterse benoemd als secretaris van de Surinaamse Commissie voor Herstelbetalingen. Afgelopen maart is hij uit onvrede opgestapt. Rijssel vindt het geen goed idee dat Caricom het Britse advocatenkantoor Leigh Day heeft ingehuurd voor de rechtszaak over de herstelbetalingen. Hij vindt dat de Britse advocaten het moeilijk gaan hebben om de Surinaamse belangen te behartigen, omdat ze de Nederlandse taal en Surinaams-Nederlandse geschiedenis niet kennen.
Inmiddels heeft de Barbadiaanse premier laten weten dat de kwestie van de herstelbetalingen nog steeds op de Caricom-agenda voorkomt.
FR