Om de samenleving te informeren over het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties van Suriname (MOT Suriname), verschijnt elke laatste vrijdag van de maand een editie. In deze eerste editie van 2014 zal het MOT in zijn algemeenheid belicht worden.
Waarom hebben wij een MOT in Suriname?
MOT staat voor Meldpunt Ongebruikelijke Transacties. The Financial Intelligence Unit is de internationale benaming voor het MOT en is operationeel sinds juni 2003. Het MOT is een zelfstandige en onafhankelijke overheidsinstantie en ressorteert onder het ministerie van Justitie en Politie.
Wereldwijd wordt steeds meer actie ondernomen om de problematiek van witwassen van illegaal vermogen te bestrijden. In de afgelopen jaren zijn door staten en internationale organisaties gezamenlijk stappen ondernomen om de grensoverschrijdende criminaliteit, waaronder money laundering, effectief te bestrijden.
Vanuit internationale fora, zoals de Financial Action Task Force (FATF), en de Caribbean Financial Action Task Force (CFATF), die zich richten op de internationale bestrijding van money laundering en bestrijding van terrorismefinanciering, wordt aanbevolen dat landen maatregelen treffen ter bestrijding van deze misdrijven. Met het lidmaatschap van Suriname in 1998 bij de CFATF, lag op Suriname dus de verplichting aan het vorenstaande te voldoen. In dat kader werd in 2002 in De Nationale Assemblee, de wetgeving ter voorkoming en bestrijding van money laundering aangenomen (gewijzigd bij S.B. 2012 no. 133).
Wat is money laundering/ witwassen?
Money laundering oftewel witsassen is een vorm van criminaliteit, die qua aard en omvang gerekend wordt tot de georganiseerde grensoverschrijdende criminaliteit. Bij money laundering gaat het erom dat illegaal (uit misdrijf) verkregen geld in het financiële stelsel wordt gebracht, waarna middels een reeks van complexe transacties, de herkomst van dit vermogen wordt verhuld, met het doel deze uiteindelijk een legaal aanzien te geven, zodat die gemakkelijker kunnen worden geïnvesteerd. In het proces van money laundering zijn er 4 fasen te onderscheiden. Het gaat hierbij in feite om verschillende typen van handelingen, die elkaar niet perse chronologisch hoeven te volgen, maar die ook kunnen samenvallen of elkaar kunnen omvatten.
De 4 fasen zijn:
Plaatsing: het plaatsen van contant geld (inkomsten verkregen uit enig misdrijf) in het financiële verkeer.
Verhulling: het verband tussen criminele activiteiten en de verkregen inkomsten wordt verbroken. De eigenaar van het vermogen wordt verhuld.
Rechtvaardiging: onder de mom van rechtvaardiging wordt aan de verkregen inkomsten een schijnbaar legale herkomst toegekend.
Besteding: de schijnbare legale inkomsten worden besteed in de reguliere economie.
Financieren van terrorisme
Onder financiering terrorisme wordt verstaan:
• het opzettelijk verwerven of voorhanden hebben van geldswaarden of voorwerpen met geldswaarde bestemd tot het terroristisch misdrijf;
• het opzettelijk verschaffen van middelen met geldswaarde tot het plegen van terroristisch misdrijf of;
• het verschaffen van geldelijke of materiële steun tot het verwerven van geld of voorwerpen ten behoeve van een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van een terroristisch misdrijf.
Bij het financieren van terrorisme hoeft het geld niet altijd afkomstig te zijn uit enig misdrijf, maar wordt het juist aangewend om terroristische bewegingen financieel te ondersteunen. Money laundering en financiering van terrorisme hebben een gezamenlijk raakvlak, namelijk misbruik van het financiële stelsel.
Doel van het MOT
MOT heeft de volgende wettelijke doelstellingen:
• het voorkomen van misbruik van het financieel stelsel door middel van het witwassen van geld (money laundering);
• het voorkomen en bestrijden van money laundering en financiering van terrorisme en daaraan onderliggende misdrijven;
• het leveren van een bijdrage aan de bestrijding van de grensoverschrijdende criminaliteit;
• het informeren van de samenleving.
Status van het MOT
Conform artikel 12 Wet MOT is het meldpunt, de instantie waarbij zowel financiële als niet-financiële dienstverleners (meldingsplichtigen) ongebruikelijke transacties dienen te melden.
Hoofdtaken van het Meldpunt
Het verzamelen, registreren, bewerken en analyseren van verkregen gegevens, teneinde na te gaan of deze gegevens van belang kunnen zijn voor het voorkomen en opsporen van money laundering, financiering van terrorisme en de hieraan ten grondslag liggende misdrijven. Het verstrekken van persoons- en andere gegevens conform de voorschriften van deze wet. Verder verricht het Meldpunt onderzoekingen naar ontwikkelingen op het gebied van money laundering en financiering van terrorisme en naar verbetering van methoden om money laundering en financiering van terrorisme te voorkomen en op te sporen.
Bij de wijziging van Wet MOT in 2012 (S.B. 2012 no.133) is de taakstelling van het meldpunt verruimd. Naast de bovengenoemde hoofdtaken is het meldpunt belast met het toezicht op naleving van de Wet Identificatieplicht Dienstverleners (WID) en de Wet Melding Ongebruikelijke Transacties (Wet MOT). Dit toezicht spitst zich hoofdzakelijk toe op beroepsgroepen (niet-financiële dienstverleners), die in gevolge de voormelde wetten een meldingsplicht hebben ter zake ongebruikelijke transacties. Tot deze groepen behoren: notarissen, makelaars, accountants, administratiekantoren, advocaten, handelaren in goud en andere edele metalen en edelstenen (juweliers) en handelaren in motorrijtuigen (autohandelaren).
In de volgende editie zullen wij ingaan op ‘De Meldingsplicht’.
E-mail: [email protected]
Wordt vervolgd
