Morgen is in DNA op de agenda de luchtvaartovereenkomst tussen Suriname en de USA, waarvan de werking op handen is. De overeenkomst moet in juni 2012 zijn gesloten, maar die is nog niet in uitvoering. Nu is het zo dat internationale overeenkomsten volgens de grondwet uitdrukkelijk moeten worden goedgekeurd, een proces dat een belangrijk onderdeel is bij het ratificatieproces. In 2013 zou de VS nog wat te maken hebben met 109 landen op het gebied van luchtvaartovereenkomsten oftewel open sky overeenkomsten. In december 2013 zou deze overeenkomst met Guyana zijn gefinaliseerd. De USA gebruikt min of meer bilaterale overeenkomsten standaardovereenkomsten met een vast omlijnd kader. Bij sterke onderhandelingsposities zou het eventueel mogelijk kunnen zijn dat modificaties in wederzijds voordeel plaatsvinden. De overeenkomsten regelen primair de wederzijdse rechten als het vliegen over de wederzijdse luchtruimtes zonder te landen, het maken van technische tussenstops en het recht van vervoer van en naar de wederzijdse met eventuele bepaalde tussenstops. Uit de overeenkomst vloeit er ook een negental rechten voort voor de maatschappijen uit de respectieve landen voor zover deze niet uitgesloten zijn vanwege het niet op niveau zijn met standaarden. Naar deze standaarden wordt verwezen in de overeenkomsten. Wanneer de luchtvaartmaatschappijen ophouden te voldoen aan de standaarden hebben de wederzijdse partijen het recht om het vliegen naar of over hun land te verbieden. Dit geldt ook wanneer er bezwaarlijke veranderingen optreden in de vestiging van de vliegmaatschappijen. De overeenkomst heeft veiligheidsbepalingen met certificeringen. De betrokken luchtvaartmaatschappijen zullen bevoegd zijn om zelfstandige kantoren te openen in de wederzijdse landen en personeel uit te zenden. De bevoegdheid reikt zicht ook tot het in stelling brengen van eigen ‘ground handling’, het overmaken van de inkomsten en het betalen in lokaal courant voor nationale inkopen (inclusief brandstof). Verder zijn er bepalingen ten aanzien van douaneverplichtingen en –heffingen, andere heffingen, eerlijke concurrentie en prijsbepaling opgenomen in de meeste overeenkomsten, naast de gebruikelijke conflictbeslechtingsbepalingen. De open sky overeenkomsten kunnen door de wederzijdse partijen op elk moment worden opgezegd, waarbij een opzegtermijn is opgenomen. De open sky overeenkomsten waarin USA betrokken is, dienen primair het belang van dit militair machtig land. Dit betekent dan nog niet dat de overeenkomst per definitie ook nadelen heeft als gelet wordt op het Surinaamse belang. Beseft moet wel worden dat de luchtvaartsector en in het algemeen de economie van de beide landen niet tegen elkaar opwegen en dat de Amerikaanse instituten en maatschappijen mammoetinstituten zijn vergeleken met bijvoorbeeld onze diensten en onze nationale carrier. De USA vindt zelf dat deze overeenkomsten het internationaal vervoer van personen en vracht van en naar de USA heeft uitgebreid. Het resultaat is een toegenomen handel en personenverkeer. Uiteindelijk moet het allemaal leiden tot verhoogde werkgelegenheid van goede kwaliteit en economische groei. Dat verhaal moet dus ook voor ons gaan gelden. De Amerikanen vinden dat open sky overeenkomsten de rol en bemoeienis van de overheid in het commerciële management van de luchtvaartmaatschappijen vermindert als het gaat om de routes, de capaciteit en de prijsbepaling. De uiteindelijke winnaar behoort dan de passagier te worden en de ondernemers die goederen moeten transporteren.
De USA heeft meer dan 110 partners waarmee het in werking zijnde open sky agreemenst heeft. Het gaat om landen van alle regio’s en met alle niveaus van economische ontwikkeling. In maart 2013 hadden in onze regio alleen de Nederlandse Antillen, Jamaica, Trinidad, Barbados, St. Kitts en Suriname een ondertekende overeenkomst al dan niet in werking. Later in het jaar kwam Guyana erbij. Met een klein aantal landen heeft de USA een meer uitgebreide luchtvaartovereenkomst, gericht op liberalisatie zoals met Nieuw Zeeland, Singapore, Brunei, Chili, Samoa, Tonga en Mongolië. Er is een aparte ‘Air Transport Agreement’ met de EU en de 27 aan haar gelieerde staten. In december 2013 ondertekende Guyana zijn open sky agreement met de USA. De overeenkomst was bedoeld om direct in werking te treden.
Het uiteindelijk resultaat van een open sky agreement zou voor ons kunnen zijn dat wij bijvoorbeeld zwaarder gaan letten op de luchtvaartveiligheid bij onze nationale carrier. Wellicht moet overgegaan worden tot het kopen van nieuwe toestellen.
In de open sky agreement met de USA zijn belangrijk de belangen van het Surinaamse reizende publiek, dat in het vliegtuig stapt voor business (inclusief studie), vakantie, medische noodzaak en/of familie gerelateerd bezoek. Maar ook is van belang de toeristen en andere reizigers van het betreffende land dat Suriname aandoet. Essentieel zijn ook de belangen van ondernemers die goederen transporteren naar of laten halen vanuit de USA. Voorts is het noodzakelijk om te kijken naar de belangen van de luchtvaartmaatschappijen die bij ons in aanmerking zouden komen om gebruik te maken van de voorzieningen van de overeenkomst en dat is wat personenverkeer betreft slechts de SLM. We hebben een aantal reisbureaus in Suriname en kennelijk zal de werking van de overeenkomst effect hebben op de business van deze kantoren en agentschappen. Ook de staat als fiscus zal moeten letten in welke mate de bepalingen invloed zullen hebben op haar inkomsten. Het reizen en transporteren moet steeds met meer gemak, dat is de bottom line van elk luchtvaartbeleid. De overeenkomst is door ons in juni ondertekend. Het is nu aan DNA gelegen om middels bespreking te zorgen voor de inwerkingtreding. De ruimte voor terugtrekken is klein, evenals die voor modificaties. Hopelijk brengt deze overeenkomst voordelen voor reizigers, ondernemers en ook de Surinaamse fiscus.
