De complottheorie, zoals deze de laatste tijd regelmatig in de media verschijnt, kan worden gedefinieerd als de visie dat samenzweringen de drijvende kracht zijn achter historische gebeurtenissen. Volgens deze visie is de geschiedenis een complot, in gang gezet door kwaadwillende krachten die in tegenstelling tot de wetenschap, zich niet leent tot een dialoog met de wereld buiten zijn eigen groep. Op 10 mei 2014 verscheen een artikel in GFC nieuwsblad van Roy Raymond de Miranda met als titel “De georkestreerde aanval op de president van Suriname”. In dit artikel werd een complottheorie vanuit Nederland en VS uiteengezet welke als belangrijkste doel had, de uitschakeling van de belangrijkste presidentskandidaat voor de parlementsverkiezingen van mei 2015. Bekijkt men de overige ingezonden stukken van Roy Raymond de Miranda dan geven zijn artikelen gauw de indruk dat die teksten zijn geschreven door iemand die heilig gelooft in de meest absurde complottheorieën. In dit artikel beperk ik mij daarom tot de complottheorieën die Roy Raymond de Miranda hanteert.
Op 3 juni 2013 verscheen in een van de dagbladen een artikel “Facebook als instrument voor politiekvoering”. In dit artikel geeft Roy Raymond de Miranda blijk van niet blij te zijn met bepaalde ‘politieke groepen’ op Facebook. Het gaat hierbij vooral om politieke groepen waarin mensen vrijelijk kritisch kunnen zijn over de Surinaamse president, hoofdverdachte in het 8 decemberstrafproces en zijn partij de NDP. Zo schrijft De Miranda in zijn artikel, dat discussies in deze groepen, door een gebrek aan beschaving bij sommige debaters, uitmonden in persoonlijke aanvallen waarbij smaad en laster niet ontbreken.
Volgens De Miranda werkt Facebook voor hogere machten van Nederland en weigert discriminatoir en op politiek opportunistisch gronden, sancties te treffen tegen critici van de regering Bouterse. Deze machten hebben het tot een kerntaak gemaakt, de huidige president van de Republiek Suriname te demoniseren, criminaliseren en internationaal niet aflatend te beschadigen. En dit lot treft ongetwijfeld ook de aanhangers van voornoemde autoriteit.
De Miranda eindigt zijn artikel met de mededeling een aanklacht tegen Facebook in te dienen.
Dat Roy Raymond de Miranda ook een voorstander is van het beknotten van de vrijheid van meningsuiting is ook gebleken. Toen hij in 2010 ‘Clean Files Tribunal’ lanceerde op de website van de NDP, waarbij hij pleitte voor het instellen van een officiële persbreidel c.q. het ontwikkelen van modes voor het muilkorven van de pers en media in Suriname, ontstond in Suriname een grote commotie. Winston Lackin, woordvoerder van de NDP, reageerde geschokt ‘dat de mening van Roy de Miranda van ‘Clean Files Tribunal’ volkomen in strijd is met de visie en het beleid van de NDP’. De partij heeft opdracht gegeven aan de webhost om alle publicaties van ‘Clean Files Tribunal’ te verwijderen van de NDP-website. Alle teksten van Clean Files zijn inmiddels verwijderd van de NDP-website.
In een ingezonden artikel van 28 april 2014 in de Suriname Herald, beschrijft De Miranda wederom een complottheorie. In dit artikel schrijft De Miranda met betrekking tot de audio- en video materiaal in verband met de aanhouding van Dino Bouterse: “de wereld weet dat de filmindustrie met allerlei animaties in Hollywood, dus in de Verenigde Staten van Amerika, is gevestigd’. “Dit laatste land weet als geen ander in de wereld, door middel van compilaties en vervalsingen, niet bestaande situaties echt te laten lijken.” “Het maken van filmbeelden en het daarna manipulatief monteren, is in dit kader een beproefde methode, kennelijk en naar alle waarschijnlijkheid wat Dino Bouterse fataal werd.”
Ook met betrekking tot het feit dat de naam van Desi Boutserse op de Interpol-lijst staat vanwege het drugsvonnis in Nederland dat voorzag in een veroordeling van de heer Bouterse tot een gevangenisstraf van maar liefst 11 jaar, heeft De Miranda ook een eigen theorie. De veroordeling van Bouterse is een politiek proces waardoor D.D. Bouterse niet op de lijst van Interpol staat. Artikel 3 van het Interpol Handvest bepaalt namelijk dat het landen verboden is personen voor opsporing, signalering of arrestatie op onder andere politieke gronden aan te melden. De Miranda: “dat Nederland naderhand in bilateraal opzicht afzonderlijke opsporings-, signalerings- en arrestatieverzoeken met enkele landen afsloot, hiervoor grof geld betaald heeft, is tekenend voor de haat die er wordt gekoesterd tegen haar syndroom Bouterse”.
De meeste complottheorieën missen voldoende betrouwbare informatie en/of overtuigende bewijzen. Dit kan te wijten zijn aan een gebrek aan persvrijheid en of door het beknotten van de vrijheid van meningsuiting waaronder op social media, waar De Miranda een grote voorstander van is.
Doordat er onvoldoende achtergrondgegevens voorhanden zijn, kan de complotdenker er gemakkelijk op zinspelen. Hij probeert dan allerlei informatie of onopgeloste kwesties te verzamelen en aan elkaar te linken. Op basis hiervan zoekt hij dan een bevredigende theorie, meestal beïnvloed door zijn eigen persoonlijke overtuiging. Deze theorie sluit uitstekend aan bij de groepering of persoon die baat zou hebben bij de theorie. Meestal hebben de aanhangers van de theorie al vooroordelen of wantrouwen tegenover deze figuur of instantie die de drijvende kracht zou zijn achter een gebeurtenis en gebruiken ze hen simpelweg als zondebok. Er wordt dan automatisch vanuit gegaan dat deze mensen tot alles in staat zijn. Aanhangers gaan dan ook enkel akkoord met deze wilde geruchten omdat hun eigen vooroordelen erdoor bevestigd worden.
Bij het horen van de complottheorie zullen weinig aanhangers proberen de theorieën zelf verder te onderzoeken. Ook al wordt de complottheorie tegengesproken door duidelijke bewijzen, dan nog blijven velen er hardnekkig in geloven. Hun typische verdediging is dat deze bewijzen ook allemaal mediamanipulatie zijn en degene die hen tracht in te lichten óók in het complot zit.
Mensen die de complottheorie lanceren, beweren vaak experts in de materie te zijn. Vaak is de persoonlijke achtergrond van deze mensen al even twijfelachtig en onbetrouwbaar als hun theorieën zelf. Van Roy Raymond de Miranda is immers bekend dat hij in Suriname is veroordeeld wegens verzekeringsfraude en vanuit Nederland naar Cueta, Spaans Marokko, is gevlucht wegens fraude met de belastingdienst. Vanuit Cueta heeft De Miranda alle tijd in het bedenken van de meest krankzinnige complottheorieën.
Mensen die zich met complottheorieën bezighouden en zich in dergelijke termen uiten, worden in wetenschappelijke kringen bestempeld als mensen ‘die het niet begrepen hebben’. Complottheorieën en degenen die daar heilig in geloven, zijn slechts voor de achterlijke simplisten.
Voor een vooruitstrevende en rationele Suriname moet er geen plaats zijn voor mensen die van achter de coulissen de menigte trachten te beïnvloeden met complottheorieën. Niet alleen wordt hiermee het niveau van de kennis van het volk laag gehouden, maar het resulteert tevens in een samenleving en overleving die niet bijdraagt aan de ontwikkeling van een land en de ondergang van de hele natie zullen veroorzaken!
Henk Pinas
