De berichtgeving over de cassavefabriek van Innovative Agro-Processing Industries (IAP NV) is niet bepaald duidelijk. Sterker nog, de informatie is verwarrend. De ene keer wordt opgegeven dat 1.200 boeren door LVV zijn opgeleid en gecertificeerd om de kwaliteit van de cassave te waarborgen. De andere keer zijn het er 400, dan 300 en dan nog geen 200. Op- en aanmerkingen, zowel de positieve als de negatieve, over de cassavefabriek zijn niet van de lucht. Maar één aspect, en laat dat nou het belangrijkste gegeven zijn, wordt onaangeroerd gelaten: de productie. En dat gegeven klopt van geen kanten. Ter illustratie volgen hier twee aanhalingen.
“De afgelopen tijd zijn er volgens Power rond de twaalfhonderd mensen getraind waarvan er ongeveer vierhonderd een contract hebben met IAP. “Momenteel ligt er honderdduizend ton cassave die we vanaf morgen kunnen afnemen”, zegt Power. In eerste instantie zal het bedrijf acht uren per dag draaien waarbij er tien ton knollen verwerkt worden. Dit levert uiteindelijk drie ton cassavemeel op”. (Bron: dwtonline /05.04.14)
“Het is met vallen en opstaan gegaan”, gaf Power toe. “We doen de ingebruikname om aan te tonen dat we er eindelijk zijn. Zaken zijn uitgewerkt en de overige machines geïnstalleerd. Nu begint het echte werk.” Power deelde mee dat er van de 1200 boeren een vierde deel al gereed staat om te oogsten. Er zal de komende dagen ruim 100.000 ton aan cassave aangeleverd worden. Voor elke kilo cassave ontvangt een boer US$ 0,60. De eerste drie maanden gaat het bedrijf cassavemeel produceren. Op Barbados is er een goede afzetmarkt gevonden hiervoor”. (Bron: dc.para.wordpress.com /08.04.14)
In beide aanhalingen is sprake van 100.000 ton cassave. Dat klopt beslist niet en kán niet kloppen, niet in tonnen en nog minder in tijd. Waarom, zal uit het volgende blijken.
Beplant areaal en productie van cassave in Suriname*
Jaar Ha Productie in tonnen
2000
192
3,141
2001 265 5,236
2002 225 4,213
2003 200 4,234
2004 199 4,891
2005 187 3,754
2006 206 4,120
2007 155 3,948
2008 115 2,894
2009 142 3,931
2010 168 4,243
Bron: Afdeling Statistiek, Ministerie LVV
• Belangrijkste productiedistricten: Saramacca(81 ha) en Marowijne(41 ha)
• District met laagste productieareaal: Coronie(0.5 ha)
*Tabel overgenomen uit de brochure “De Ontwikkelingspotentie van de Cassave Sector in Suriname” van de hand van de landbouweconoom Hesdie J. Grauwde, M.Sc en uitgegeven ter gelegenheid van de Conferentie van 7 oktober 2011 over dit thema.
Uit de tabel blijkt dat in de 11 jaren van 2000 tot en met 2010 gemiddeld 186,73 ha onder cassave is geweest, met een gemiddelde opbrengst van 21,72 ton/ha. Dat is heel wat meer dan het gemiddelde van de 10 belangrijkste cassave producerende landen van de wereld in 2007.
Suriname produceerde in 2010 nog op slechts 168 ha 4,243 ton cassave, overeenkomend met
25, 26 ton/ha.
Maar nog geen vier jaar later is de productie gesprongen naar 100.000 ton (volgens de twee aangehaalde berichten), een wonderbare oogst, waarvoor bij een opbrengst van 25 ton/ha een areaal nodig zou zijn geweest van 4.000 ha. Een groei dus van 2,381%!
En die areaaluitbreiding, vermoedelijk voor het merendeel in de districten en Para en Saramacca, moet geruisloos zijn verlopen, want daarover is met geen woord in de media gerept.
Dat klopt dus niet; niet in termen van productie.
Vanaf 6 april (zie het bericht van dwtonline) en de komende dagen, volgens de melding van dc.para.wordpress.com moet 100.000 ton verse cassaveknollen, kunnen worden afgenomen, onderscheidenlijk aangeleverd worden. Bij een verwerkingscapaciteit van 10 ton/dag zouden voor de verwerking van 100.000 ton volgens een simpel rekensommetje 10.000 dagen nodig zijn.
Een jaar telt 365 dagen. Bij gevolg vertalen 10.000 dagen zich in ruim 27 jaar. Om precies te zijn: 27,49 (afgerond)! En als wordt uitgegaan van 250 werkdagen in een jaar duurt het zelfs 40 jaar voordat de 100.000 ton die er momenteel ligt, is verwerkt.
Cassave moet binnen 48 uur na oogsten worden verwerkt. Gebeurt dat niet, dan loopt de kwaliteit van het zetmeel hard achteruit. Knollen die mechanische schade hebben opgelopen moeten zelfs binnen 24 uur worden verwerkt, daar anders Vascular Blue Streaking, het zwart worden van de witte cassave, optreedt.
Logistiek geen eenvoudige opgaaf om verse knollen, die her en der moeten worden gecollecteerd, tijdig bij de verwarmingsinstallatie te krijgen.
De wortels en knollen zijn rijk aan zetmeel en suiker, maar ook onderhevig aan snelle chemische verandering zodra ze los van de moederplant en boven de grond zijn. De oogst moet daarom zeer snel, maximaal binnen twee dagen, worden verwerkt; het oogsten daarentegen kan gemakkelijk enige tijd worden uitgesteld.
Er kan bovendien, anders dan het bericht wil doen geloven, niet uit voorraad af boerderij of plantage worden geleverd, want cassaveknollen die niet op tijd worden geoogst gaan verhouten, waardoor er geen zetmeel meer uit kan worden gewonnen. Afgeoogste cassaveknollen zijn slechts beperkt houdbaar en kunnen dus niet worden opgeslagen.
In termen van tijd klopt ook dat dus niet.
Een nadere opvallende mededeling is dat per kilo verse cassaveknol US$ 0,60= aan de boer wordt betaald. Dus wanneer, zoals in het bericht staat …de komende dagen ruim 100.000 ton aan cassave aangeleverd worden, zal Innovative Agro-Processing Industries (IAP NV)
met US$ 60.000.000.00= (zestig miljoen Amerikaanse dollars) over de brug moeten komen.
Onontkoombaar is de conclusie dat hier met getallen wordt gegoocheld. De vraag die zich dan opdringt is of het de journalisten zijn die (collectief) in hun hoge hoed hebben gegraaid en met deze getallen op de proppen zijn gekomen. De vraag stellen is gelijk het antwoord geven: nee, niet de journalisten. Want ware dat wel zo, dan zouden de betrokkenen die met deze getallen hebben gesmeten, als de spreekwoordelijke bok op de haverkist zijn gesprongen om dat te corrigeren. (Toch wel merkwaardig dat alle deskundigen, inzonderheid zij die de Conferentie van 7 oktober 2011 hebben bijgewoond, zich in zwijgen hullen.)
Maar aangezien ruim een week nadat deze getallen met veel bravado in de media zijn genoemd geen van de belanghebbenden zich geroepen heeft gevoeld cijfers en getallen te corrigeren, mag gevoeglijk worden aangenomen dat die als juist en correct moeten worden aangenomen.
En dat klopt natuurlijk niet.
Misschien is er een heel plausibele verklaring voor deze onwaarschijnlijk lijkende cijfers en getallen. Maar dan moet de leiding van Innovative Agro-Processing Industries (IAP NV) zich wel haasten om deze kardinale blunder te herstellen. Ook al blijft de gemeenschap, de cassaveboeren in het bijzonder, dan wel ontgoocheld achter.
Henry Ori
