Het naar huis sturen van een partnerpartij in de coalitie door de overige deelnemende partijen levert een aantal heel interessante gezichtspunten op. We schreven eerder dat het eruit gezet worden het resultaat is van hoog spel, van ‘living on the edge’, een politieke stijl die veel weg heeft van dobbelen, ‘fu tek wang kans’. Een aantal burgers die zo leeft, vindt deze stijl een politieke deugd. Maar breed bewondering is er voor deze voorspelbare, eenzijdige politieke tactiek niet geweest. Maar eerder schreven we ook dat de NDP het liefst alleen had geregeerd en in het uiterste geval met een waardige partner. Toen het punt van de presidentiële commissies aan de orde was, merkten wij op dat deze commissies betekenden dat de NDP terug nam waarop ze meende inderdaad aanspraak te maken. Het had ook te maken met de regeerstijl, die soms sterk afhankelijk is voor de hoogste politieke uitvoerende autoriteit. De huidige president was alhoewel geen voorzitter, wel de dominante persoon in de Nationale Militaire Raad (NMR). De NMR werd direct na de staatsgreep van 25 februari 1980 geïnstalleerd. Het was formeel deze NMR die het kabinet Henck Arron naar huis stuurde. De decreten die volgden in de militaire periode stammen af uit die tijd. Kabinetten traden aan, kabinetten traden af, ministers werden gereshuffeld. Onze president had al in de beginjaren van zijn regeren in de jaren ’80 een stijl van ‘een punt zetten’. In de periode van president Jules Wijdenbosch was deze stijl van afrekenen met dwarsliggers en niet deugende personen minder manifest, in tegenstelling tot deze periode waarin we nu zitten. In de beginperiode werd radicaal op een aantal ministeries afgerekend met benoemingen, aanstellingen en arbeidscontracten. Het politieke ongenoegen van de nieuwe coalitie kreeg een mooie noemer ongrijpbaar als water: ‘gewijzigde beleidsinzichten’. Deze constructie stond synoniem voor een onwil om verantwoording af te leggen. In deze periode is al een aantal ministers gereshuffeld, sommigen te begrijpen en sommige niet te plaatsen. Alhoewel de besluiten niets van doen hadden van een dictatuur en helemaal in lijn met de grondwet, zagen de we de onzichtbare hand van de NMR-stijl wel in de mentale instelling. Nu wordt een politieke partij gereshuffeld. Als reden is gegeven politieke chantage door de PL. Als een veroordeelde rover weer verdacht wordt van een roof, kijkt men niet vreemd op. Maar elke keer zal hij weer onschuldig zijn totdat zijn schuld in rechte en onherroepelijk wordt vastgesteld. Dus ook hier is chantage niet ondenkbaar, maar nog niet aannemelijk gemaakt. Chantage is in eenvoudige woorden het bedreigen tot een daad of omissie (uittreden uit de coalitie) als vanuit de andere partij niet naar wens wordt gehandeld (toestaan van bepaalde praktijken). Daarbij wordt druk gezet en het niet verlenen van quorum of niet meewerken in de administratie was tot op zekere hoogte duidelijk. Wat onduidelijk bleef ondanks een persconferentie is wat de politieke partij wilde voortzetten of gedaan wilde hebben. Waarom was de PL ontevreden? Wat waren de wensen van de PL? Als het onfatsoenlijke wensen en gronden van ontevredenheid waren, zullen wij het niet uit de mond van de president horen als hij geen vuil wil smijten. De PL zal zichzelf ook niet besmeuren door deze zaken wereldkundig te maken. Wat opvalt in de afgelopen 4 jaren is dat het de NDP toch wel moeite heeft gekost om respect op te brengen voor de PL. De reden laten wij in het midden, maar de PL werd enige keren minder elegant en vlijend besproken. In principe geldt dat ook voor de partij Nieuw Suriname (NS) en dat werd al duidelijk toen de president in augustus 2010 sarcastisch bekendmaakte dat deze partij Ramon Abrahams had voorgedragen als OW-minister. Daarmee was de NS al vrij vroeg in de gênante positie gebracht om wetende dat men misbruikt werd, toch de mond te houden. De NS, hoe ongelukkig ook, accepteerde dat zij de overtuigde NDP’er Abrahams had voorgedragen als OW-minister. Disrespect voor de Palu is nooit opgemerkt, evenmin voor de Abop of AC. Wat de NS betreft, bestond de indruk sterk dat John Nasibdar in de coalitietop de gesprekspartner was van de NDP; nu de DNA-leden in verband met quorum belangrijk zijn geworden door de krappe meerderheid van 26 coalitieleden zegt de president dat hij de parlementariër Monorath als voorzitter aanmerkt. Beweerd is vrij vroeg bij het operationeel worden van de nieuwe regeercoalitie dat de NDP een strategie heeft om de partners verdeeld en klein te houden of reuzengroei te voorkomen. Een situatie zoals die er was tussen de VHP en de NPS. De laatste partij zou een strategie hebben gehad om een significante groei van haar partner in toom te houden door bepaalde acties, waaronder het ‘vetoën’ van een partijkrant door de VHP-jongeren, verwaarlozing van de landbouw en import van Chinezen die vrij spel kreeg in de kleinhandel. De MC viel uit elkaar, de NS ook evenals de KTPI. Verdeelde partijen zorgen voor minder druk voor de dominante partij. De scenario’s die onder andere ter tafel zijn gebracht door de partij die nu de gebeten hond is, zijn gemengd ontvangen. Aan de ene kant is de NDP niet ontbloot van personages die scenario’s zouden schuwen. De presidentiële commissies waren een scenario op zich die leidden tot uitholling. Aan de andere kant is het louter verklaren dat men Biza wil voor verkiezingsfraude niet direct indrukwekkend, omdat men het niet zag aankomen. Maar misschien is het mogelijk dat men de PL niet vertrouwde op deze post vanwege fraude van de andere kant. Bovendien, welke fraude valt vanuit Biza te doen bij de verkiezingen? Heeft het te maken met niet bestelde oproepingskaarten en het ongeregistreerd laten van nieuwe buurten? Gaat het om het manipuleren met de kiezerslijsten? Wat wel duidelijk is geworden, is dat in een combinatie waar de NDP de dienst uitmaakt het voorzichtigheid geboden is. Men kan je eruit zetten, iets dat we in de afgelopen decennia zelden meemaakten. Daarmee is de NDP een minder betrouwbare politieke partner geworden, een risicofactor voor partners in onderhandeling. Dat kan formatieonderhandelingen extra bemoeilijken in 2015. Hoe groter de blootstelling aan risico’s en inconvenienten, hoe groter de eisen immers.
