Kort voor de verkiezingen van 1969 (na de val van de regering Pengel) werd door de toenmalige PNR-leden de slogan “Twintig jaren niets gedaan, het is tijd om naar huis te gaan”, gelanceerd. De slogan was te begrijpen, want men nam de periode 1949-1969 (20 jaar). Enkele jaren terug heeft de huidige grootste coalitiepartij ook een aantal slogans aangehaald. Ik zal maar enkele slogans aanhalen: “Neks no fout”; “Tide tamara, wi e stre go moro fara”; wij willen jonge dynamische Surinamers in het machtscentrum hebben en een zeer pakkende slogan in 2010 was “Change”. Als Nickeriaan ga ik regelmatig naar mijn geboortedistrict. Kort voor de verkiezingen van 2010 is een “Changekoorts” in Suriname uitgebroken. Overal waar ik ging (in de Van Drimmelen-, Corantijn- Hanptoncourt-, Clara- of Boonackerpolder) hoorde ik de jongeren en ook ouderen zeggen: “Wij willen Change hebben”. Ik vroeg aan de arbeiders van een ondernemer in de Mandjha Veiraweg wat ze precies onder “Change” begrepen hebben. Het antwoord was heel simpel. Meneer R. Sardjoe, meneer R. Venetiaan, meneer S. Gilds en meneer S.Somohardjo moeten weg en plaats maken voor jonge, dynamische leiders als meneer Bouterse. Als politicus probeerde ik de kiezers die besmet waren met de “Changekoorts” uit te leggen dat in de Aziatische landen de ouderen het politieke roer in handen hebben. Mijn oude vrienden en ook mijn familieleden hebben mij met woorden “gevloerd” door te stellen dat ik even conservatief denk als J. Lachmon, R. Sardjoe, R. Venetiaan en S. Somohardjo. Zij gingen door en zeiden: “Wat heeft de VHP, de NPS en de Pertjajah Luhur voor de rijstboeren in Nickerie gedaan? Waarom wil R. Venetiaan de Petro Caribedeal niet met Venezuela sluiten, waardoor wij goedkope diesel kunnen kopen (de prijs van diesel was toen SRD 2.20). De rijstboeren worden door de “oude politiek” stiefmoederlijk behandeld”. Met boze mensen is het moeilijk te communiceren. Om politiek moet je nooit ruzie maken met vrienden en vooral niet met familieleden die soms niet beter weten. Soms hebben mensen wat tijd nodig om tot inkeer te komen. De tijd van inkeer is bij de meeste Surinaamse kiezers in het algemeen, maar in het bijzonder bij de Nickeriaanse kiezers nu al aangebroken.
Is de Change gekomen?
Op zaterdag 15 februari 2014 was ik weer in Nickerie. Ik ontmoette weer een paar politieke vrienden van mij in de Mandjha Veiraweg. Ik vroeg mijn vrienden wat zij denken over de komende verkiezingen van 25 mei 2015. Na vier jaren kunnen de kiezers de huidige regering redelijk goed beoordelen. In de politiek moet je altijd eerlijk, oprecht en vriendelijk zijn, maar de historische feiten mag ik nooit verdoezelen. Na vier jaar moet je wel in staat zijn de gedane beloften te toetsen. De kiezers moeten goed geïnformeerd worden en hun confronteren met de harde beloften welke eerder in het openbaar gedaan zijn. De kiezers moeten over één jaar en 2 maanden een goede keuze kunnen maken. Dezelfde mensen die “Change” wilden hebben, zingen na vier jaren een ander liedje. Nu zeggen mijn Nickeriaanse vrienden en familieleden ronduit: “Ze hebben ons gepakt met ‘Change’; zij hebben ons gepakt met goedkope diesel; ze hebben ons gepakt met goedkope kunstmest; zij hebben ons gepakt dat capabele mensen de leiding zouden geven aan vitale diensten in Nickerie; ze hebben ons gepakt met heleboel mooie verhalen”.
Ik heb ze ook uitgelegd dat de AOV en de kinderbijslag verhoogd zijn. Ik schrok van de reacties van de eenvoudige Nickerianen die geen geweldige economische en financiële kennis hebben. Ze zeggen gewoon dat ze in hun eigen vet gebakken zijn. Ik wilde wat verduidelijking hebben wat ze precies bedoelde met “in eigen vet bakken”.
De kiezers zijn bewuster geworden
De Nickeriaanse kiezers zijn goed op de hoogte van een aantal zaken. Ze zeggen op hun eigen manier dat 1 liter benzine van SRD 2,20 (tijdens de vorige regering Venetiaan/Sardjoe) naar SRD 5,00 is gestegen tijdens deze regering (Bouterse/Ameerali). Elke autobestuurder die 100 liter benzine per maand gebruikt, moet nu ongeveer SRD 250 extra uitgeven. “Al mijn AOV-verhoging is met de stijging van de benzineprijs en de ontwaarding van de Surinaamse munt teniet gedaan. In de periode voor 2010 was een Amerikaanse dollar gelijk aan SRD 2,80. Nu is een Amerikaanse dollar gelijk aan SRD 3,40. Het Surinaamse geld is nu met ongeveer 20% ontwaard”. De eenvoudige burger weet nu ook dat je met SRD 1.000 veel minder goederen kan kopen. Van de ene op de andere dag zijn zij 20% armer geworden. Met deze twee voorbeelden blijkt duidelijk dat de mensen goed op de hoogte zijn van de ontwaarding van de Surinaamse munt en de stijging van de benzineprijs en welke invloed dat op hun budget heeft.
Waar zijn de jonge leiders
Er was veel kritiek op de “oude politiek” en op de politieke leiders zoals R.Sardjoe, R.Venetiaan, S.Gilds en S.Somohardjo. Zowel R.Sardjoe, R.Venetiaan en S.Gilds hebben de politieke hamer overgedragen aan jonge politieke leiders als Ch.Santokhi (55 jaar), G.Rusland (53 jaar) en G.Castelen. Deze politieke leiders zijn relatief jonger. Als politicus vraag ik de Nickeriaanse kiezers waar de jonge machthebbers zijn die na 25 mei 2010 het land zouden besturen. Zij zeggen lachend (spottend) in een adem: “Mijn president is op weg naar 69 jaar en wil nog een keer president worden; de ambassadeur van Suriname in Frankrijk, de heer H.N. is 73 jaar; de ambassadeur S.M. in de VS is 68 jaar; de heer H.H. van het kabinet is op weg naar 76 jaar, de ex-president op het kabinet is op weg naar 74 jaar; dr. E.J. van het kabinet is 74 jaar. Zo kan ik deze rij verder aanvullen.
Advies aan de Nickerianen
Om de vijf jaar krijgen wij de gelegenheid om naar de stembus te gaan. Maak goed gebruik van uw democratisch recht en stemt u zeer bewust. Kiest u leiders die dit land en dit volk op hoger niveau kunnen brengen, niet alleen in materieel opzicht, maar ook op het morele vlak. Wij hebben genoeg verstand gehad van de almachtige om een goede keus te maken. U bent op 25 mei 2015 de opperrechter over uzelf en over uw nageslacht.
Hardeo Ramadhin
