‘LVV en Adron slikken hun eigen braaksel in. De afgelopen week maandag ben ik de eerste persoon geweest die aan de bel heeft getrokken dat de rijstaanplant ernstig aangetast wordt door de bibiet-vlieg. Toen hebben de Adron-directeur en de coördinator van LVV in Nickerie, mij uitgemaakt voor een leugenaar. Nu moeten ze wel toegeven dat er sprake is van een bibiet-plaag in de rijstsector’, zegt de voorzitter van de Surinaamse Padieboeren Associatie, Harrynannan Oemraw, in gesprek met Dagblad Suriname. ‘In feite worden de rijstboeren niet wegwijs gemaakt door LVV. Op eigen houtje gebruiken ze de bestrijdingsmiddelen ‘Hyper Kill’ (SRD 34 per liter) of ‘Bestak’ (SRD 25 per liter). Één liter kan gebruikt worden voor de bestrijding van een rijstaanplant van driekwart hectare. Hoewel de bestrijding per vliegtuig het meest effectief is, hebben ze het geld niet voor het inhuren van een vliegtuig.’ De bespuiting vindt handmatig plaats met de motorrugspuit.
Kostenplaatje voor inhuren vliegtuig
Voor een areaal van 100 hectare moeten op zijn minst 5 vluchten per vliegtuig uitgevoerd worden voor de bespuitingwerkzaamheden. Oemraw zijn rijstareaal is 20 ketting verwijderd van het vliegveld. Hiervoor moet hij eenmalig het bedrag van SRD 558 betalen voor de vliegkosten. Boeren die op grotere afstand van het vliegveld verwijderd zijn, moeten het bedrag variërend tussen de SRD 600 en SRD 700 neertellen. Daarnaast moet per landing een apart bedrag betaald worden. Dit is SRD 95. Per landing is ook gecalculeerd de ladingskosten. ‘Want het vliegtuig moet ook water vervoeren en daarvoor moet je elke keer apart betalen.’ De persoon die een areaal van 100 hectare padie heeft ingezaaid, moet naast het eenmalig bedrag van SRD 558 ook nog 5 maal 95 neertellen. ‘Dus je moet een dikke portemonnee hebben om een vliegtuig in te hurenen dat hebben we niet.’
Aantasting leidt tot minder productie
Inmiddels is door het ministerie van LVV bekendgemaakt dat 38 % van de aanplant is aangetast door de bibiet-vlieg. Volgens verklaring van LVV is een totaal areaal van 28.000 hectare aan padie ingezaaid. ‘Dat hoor je altijd, dat er veel is ingezaaid. Maar al drie seizoenen ben ik bezig te berekenen. Dan kom je erachter dat zeker de opbrengst van 4.000 hectare niet te verklaren is. En wanneer je iets daarover zegt, ben je weer het zwarte schaap.’
‘Wanneer het gewas is aangetast wordt het nooit meer normaal, ondanks de bestrijdingsmiddelen’, benadrukt Oemraw. ‘Dat is allemaal verloren padie. Het planten van padie neemt 100 dagen in beslag. Wanneer een persoon bijvoorbeeld 30 dagen ziek is binnen de 100 dagen, is hij niet helemaal genezen. Dit gaat een poosje duren, maar binnen de rijstsector is het allemaal verloren tijd.’ Bij een normale gezonde oogst wordt per hectare 70 kilogram padie geoogst. Na aantasting door de vlieg kan een hoeveelheid van 10 of 20 kg worden geoogst per hectare.
Geen preventieve maatregelen
Dagblad Suriname sprak met de directeur van het Anne van Dijk Rijstonderzoekscentrum Nickerie (Adron), Soedeschand Jairam. Volgens Jairam kan er niet preventief opgetreden worden tegen de bibiet-vliegen. ‘Elk seizoen hebben de rijstboeren weer het probleem van de vliegen.’ Dat is vooral te wijten aan natte en koude weersomstandigheden. ‘De afgelopen periode heeft het heel wat geregend.’
Volgens de Adron-directeur wordt via de televisie voorlichting gegeven aan de boeren op welke wijze zij hun areaal kunnen onderhouden met insecticide. ‘We geven dagelijks voorlichting via de tv.’ Hij beweert dat ook vanuit de zijde van het ministerie van LVV voorlichting wordt gegeven aan de boeren, op welke wijze zij hun arealen kunnen bespuiten met bestrijdingsmiddelen. Het is van groot belang dat niet slechts de vliegen worden gedood, maar ook de eitjes om te voorkomen dat er opnieuw een plaag uitbreekt.
Asha Gajadien-Bhagwat