‘Vandaag nemen we afscheid van een icoon die zijn leven toegewijd heeft aan het bevorderen van gelijkheid voor de hele mensheid. Terwijl wij terugblikken op de prestaties van Nelson Mandela is het gelet op het leven die hij leidde, de daden die hij verrichtte en de aanbidding dat hij zo terecht verdient verleidelijk hem te zien als de laatste legende van de 20e eeuw.’
Nelson Rolihlahla Mandela, een voormalige politieke gevangene en later de eerste zwarte president van Zuid -Afrika, inspireerde miljoenen in zijn zoektocht naar een meer gelijke wereld, waar mensen en instellingen door middel van internationale samenwerking en een multilaterale aanpak van problemen, conflicten en uitdagingen. Zijn hele leven was gericht op het creëren van een betere wereld.
Zijn overlijden is terecht een tijd van rouw, en een tijd om een heldhaftig leven te gedenken, maar ook een tijd voor zelfreflectie. Om met eerlijkheid, ongeacht onze omstandigheden, onszelf af te vragen: Hoe goed heb ik zijn lessen toegepast in mijn eigen leven?
Rond de wereld zien we nog steeds mensen die leven in armoede en ziekte, jongeren zonder toekomstperspectieven, mannen en vrouwen die vervolgd worden voor hun politieke overtuiging, hoe ze eruit zien, hoe zij aanbidden en van wie ze houden. Mandela merkte eens op: ‘Wanneer de geschiedenis van onze tijd is geschreven, zullen we herinnerd worden als de generatie die zijn rug keerde in een moment van wereldwijde crisis, of zal het worden opgenomen dat we de juiste beslissing namen?’
En er zijn teveel van ons aan de zijlijn, comfortabel in zelfgenoegzaamheid of cynisme wanneer onze stemmen moeten worden gehoord en daden moeten worden gezien. De uitdagingen die vandaag voor ons staan, zijn hoe gelijkheid en rechtvaardigheid te bevorderen, hoe vrijheid en mensenrechten te eerbiedigen en hoe conflicten en sektarische oorlog te beëindigen.
Het zijn geen gemakkelijke uitdagingen maar het was geen gemakkelijke uitdaging voor Mandela. Hij herinnert ons eraan dat ‘het altijd onmogelijk lijkt, totdat het wordt gedaan’. Hij heeft bewezen dat het kan, dat we kunnen veranderen, dat we ons niet moeten richten op onze verschillen, maar op onze gemeenschappelijke hoop. Dat we kunnen kiezen voor een wereld niet gedefinieerd door conflict, maar door de vrede, rechtvaardigheid en gelijke kansen. Mandela merkte eens op: ‘De Verdragen van Geneve… – vier verdragen, als onderdeel van het internationaal humanitair recht en het resultaat van de inspanningen van de Zwitser Henri Dunant, stichter van het Rode Kruis – blijven ons eraan herinneren om voor elkaar te zorgen, zelfs – en vooral – onder omstandigheden waar het tegenovergestelde gedrag wordt opgewekt.’
Het Rode Kruis deelt mee met de inzet van Nelson Mandela voor de mensheid, en wij zullen zijn nalatenschap eren. Nadat deze icoon tot rusten is gelegd en wij weer in onze dagelijkse routine zijn beland, doen wij een beroep op een ieder op om zijn legende voort te laten leven door zijn levenswerk eigen te maken. Laten we zoeken naar zijn grootheid van geest ergens in onszelf. Zijn tijd is voorbij, zijn werk is volbracht. De onze is pas begonnen, aldus het Surinaamse Rode Kruis.