Na 5 jaar gaan we het weer proberen met een spermabank. In 2008 ging het vrij snel mis, omdat er niet genoeg mogelijkheden waren voor het koelen van het sperma. Is het niet zo dat mensen zelf op zoek gaan naar een donor? Vaak wel, maar soms kiest men ervoor om zoiets juist in anonimiteit te doen. Dat zegt John Codrington, genetisch specialist, die voor zijn werk ook onderzoek heeft gedaan naar IVF en spermabanken. ‘Voor mensen die graag kinderen willen, is zo een bank wel nodig, zeker als ze hun eigen kind willen verwekken en dus niet willen adopteren. Met een spermabank is niets mis, ondanks dat het wel een ‘tricky’ kwestie is. Het is vooral prettig voor sommige mensen, omdat er geen emotionele binding is met een donor.’
Haken en ogen
Volgens Codrington komt er veel meer bij kijken dan mensen soms denken. En hij vraagt zich af of bepaalde zaken wel goed zijn onderzocht. ‘Er moet veel worden geregeld van tevoren. Worden het betaalde donoren? Hoe ga je tegenhouden dat elke alcoholist of zwerver die het leuk vindt om zijn zaad te doneren dat ook daadwerkelijk komt doen. Ook moet nagedacht worden over het wel of niet vergoeden van deze donoren. Betalen we ze? En hoeveel? Het is normaal in het buitenland dat er voor spermadonaties wordt betaald. Er zal ook een hele goede administratie moeten worden bijgehouden.’ Hij haalt het voorbeeld aan dat er bijvoorbeeld ook al een IVF-baby is geboren, maar dat er nog helemaal geen wettelijke regelgeving is omtrent het onderwerp. Ook in het geval van een spermabank is er nog geen wetgeving. ‘We doen hier vaak iets, maar gaan pas naderhand nadenken over de consequenties en regels opstellen.’
Stel dat..
Een ander belangrijk punt is volgens Codrington incest. ‘Wat wordt er gedocumenteerd van een donor? Straks doneert meneer A zijn sperma. Zonder dat zijn dochter dat weet, gaat ze naar zo een bank en geeft een profiel aan waar deze meneer A aan voldoet. Zonder dat ze het weet, kan zo iemand dus een kind krijgen van haar eigen vader! De spelregels rondom een spermabank moeten eerst worden opgesteld alvorens we gaan roepen dat er een nodig is!’ Volgens Codrington moeten er meerdere maatschappelijke discussies plaatsvinden. ‘Er moet gekeken worden naar wie de aanvragers zijn, wie de gebruikers zullen zijn, wat mogelijke negatieve en positieve effecten zullen zijn.’
Rechten, plichten, lusten, lasten
Daarnaast is het volgens Codrington zo dat kinderen op latere leeftijd soms op zoek gaan naar hun biologische vader. Ook donoren willen in sommige later weten wat er is geworden van hun gedoneerde zaad. ‘Hoe ga je daarmee om? Stel dat je als kind erachter komt dat je donor of biologische verwekker een miljonair was? Heb je dan ook recht op zijn fortuin als hij sterft?’ Ook moet er volgens hem worden stilgestaan waarom mannen sperma willen doneren. ‘Is het echt betrokkenheid met de dames of gaat het om de kick? Het is natuurlijk ook een manier om te kunnen zeggen dat er meerdere kinderen van je rondlopen, zonder veel vrouwen te hebben.’
Wat als ..
Een ander punt waar hij op wijst, is dat bij dit onderwerp vaak ook IVF bij komt kijken. ‘Daarbij worden er meerdere eicellen bevrucht en er wordt maar een teruggeplaatst. Is dat dan moord? Er is vraag naar embryo’s in de rest van de wereld? We zijn tegen mensenhandel maar hoe kijken we aan tegen embryohandel?’ Het zijn volgens Codrington allemaal punten waarover nagedacht moet worden alvorens de stappen te zetten naar de praktijk.
Vrij spel?
Uit onderzoek blijkt dat er in Suriname is nog helemaal geen wetgeving is wat betreft IVF, spermabanken maar ook niet wat betreft DNA van bijvoorbeeld verdachten. Dat wordt wel opgeslagen zonder dat er officiële regels voor zijn. Er zijn zelfs geen wetten waarop teruggevallen kan worden wat betreft dit onderwerp, het is helemaal nieuw. Juist daarom dient er voorzichtig te werk worden gegaan daar het hier gaat om de bouwstenen en het verwekken van leven.