De Chinese supermarkt is een groot deel van het straatbeeld in Paramaribo en omstreken gaan bepalen. In rap tempo worden ze uit de grond gestampt en binnen enkele maanden staat er een zoveelste supermarkt. Suriname lijkt een Chinese ‘building boom’ mee te maken. Veel van deze winkels lijken te worden gebouwd volgens een vast stramien. Freelance-architect Sherwin Vreeswijk bevestigt dat. “Het is alsof ze een standaard grit met kolommen gebruiken waarbij simpelweg de zijwanden worden dichtgemetseld.” Hij uit zijn zorgen over de veiligheid tijdens de constructie. “Alles moet snel waarbij er tijdens, en soms ook na, de bouw, vaak het een en ander aan schort op bouwtechnisch gebied. Daardoor komt de veiligheid van de bouwers en later dus de gebruikers, in gevaar.”
Het esthetische aspect stoort Vreeswijk ook. Hij noemt het voorbeeld van de Anton Dragtenweg, “een straat met heel veel mooie villa’s en gebouwen”, waar ook een supermarkt is verrezen, “bijna tot aan de straat!”. ‘Er wordt het maximale gehaald uit de oppervlakte van een bouwperceel, terwijl er eigenlijk regels zijn die stellen dat men anderhalve meter vanaf de rand van een perceel mag bouwen. Waarom is er geen betere controle op deze regels?’ Volgens Vreeswijk lijken de Chinezen geen rekening te houden met het straatbeeld en zou er wel voor moeten worden gezorgd dat nieuwe gebouwen hierin passen qua ontwerp en stijl.
‘Maar dat gebeurt in het land van herkomst ook niet. In China is er ook een ‘building boom’ gaande waarbij er veel gebouwen uit de grond worden gestampt. Het lijkt niet uit te maken hoe het gebouw eruit ziet, zolang het maar ‘Westers’ is. Het is zelfs zo erg dat daar gewoon stukken van historische wijken, hutongs, worden neergehaald om er moderne gebouwen neer te zetten die vaak zo uit het Westen lijken te zijn gekopieerd en geen verband lijken te hebben met hun omgeving.” Vreeswijk ziet dat gedrag terug in Suriname.
In de architectuur is het gangbaar dat een gebouw 50 jaar moet dienst doen, voor het weer gesloopt kan of moet worden. Daarnaast moet het voor verschillende doeleinden gebruikt kunnen worden. “Maar binnen de Chinese architectuur kijkt men er anders tegenaan. Het gebouw wordt gebouwd voor een specifieke functie en als die functie vervalt, komt vaak het gebouw leeg te staan.” In China is zo het probleem ontstaan van de spooksteden. “Mensen trokken weg, met die mensen ook hun activiteiten. Omdat de gebouwen alleen gebruikt kunnen worden voor een specifieke functie, ontstaat er leegstand. Dat maakt het minder aantrekkelijk voor anderen, waardoor die ook wegtrekken en zo zijn daar hele steden leeggeraakt.” De jonge architect hoopt in ieder geval dat men in Suriname beter gaat letten op de genoemde punten. “In Japan zijn ze er heel goed in. Daar kun je duidelijk zien dat moderne gebouwen zodanig zijn gebouwd dat ze in harmonie zijn met hun omgeving, ook als het gaat om traditionele gebouwen. Je kan echt goed zien dat ze respect hebben voor hun cultuur.”
