De aanbevelingen die in dit stuk worden gedaan, zullen door velen gezien worden als een revolutionaire wijziging in het maatschappelijk leven van de burgers. Anderen zullen deze beschouwen als een flagrante schending van de leer van trias politica. Historisch is deze zienswijze te verklaren daar in het verleden situaties zich voordeden die onvoorwaardelijk niet/wel geaccepteerd werden en tegenwoordig dezelfde aangelegenheden wel of niet getolereerd worden. Concreet is hierbij gezegd dat door de dynamische ontwikkeling van de wereld en inherent aan de gecompliceerde samenleving vele bestaande bepalingen geen adequaat antwoord geven op de ontstane problemen van vandaag. Een dergelijke situatie manifesteert zich in de echtscheidingen die uit huwelijken voortvloeien. Aansluitend treft u de kerngetallen betreffende de echtscheiding gedurende de afgelopen periode. Gedurende een lustrum (2005 – 2009) hebben in ons land 3.214 echtscheidingen plaatsgevonden. In totaal zijn er gedurende dezelfde periode 10.888 huwelijken voltrokken. Er werden gemiddeld circa 2.0 echtscheidingen per dag uitgesproken en gemiddeld werden er 6.0 huwelijken per dag voltrokken.
Ruim 30 procent van de huwelijken eindigt in een echtscheiding. Gedurende 2009 daalde dit cijfer absoluut tot 566 echtscheidingen en kwam te liggen op 24.0 procent van het aantal huwelijken. Het valt toe te juichen dat het aantal huwelijken van ons land een gestadige groei vertoont en het aantal echtscheidingen een terugval laat zien. Uit beschikbare gegevens blijkt ook dat bij echtscheidingen, de mannen gemiddeld 3.5 jaar jonger waren dan de vrouwen
Ondanks onze soevereiniteit zijn er naar verhouding teveel westerse bepalingen in het systeem opgenomen die ook nog uit de koloniale periode afstammen. Bij het vaststelen van deze wetten werd er geen aandacht besteed aan de culturele aspecten van de multiculturele samenleving. Nu blijkt ook dat deze bepalingen geen antwoord geven in onze een onafhankelijke staat op de ontstane cruciale problemen. Voorts werken zij belemmerend op de ontwikkeling van de gemeenschap. Opmerkelijk is wel dat de kolonisator in zijn eigen land, klaarblijkelijk met de bedoeling om de maatschappij goed te doen functioneren, deze bepalingen naar omstandigheden heeft aangepast c.q gewijzigd. Zulks terwijl de beleidsmakers in onze onafhankelijke staat Suriname door de wetten te handhaven en dezelfde verouderde procedures te doen volgen de bevolking frustreert en hen verder onmeetbaar leed, verdriet en smart brengt. In Nederland bestond de mogelijkheid om op basis van vastgestelde normen en regels bij de rechterlijke macht echtscheiding aan te vragen. Al de oude voorwaarden werden afgeschaft en er werden nieuwe regels en normen geïntroduceerd. Een van die nieuwe gronden die gehanteerd wordt is een duurzame ontwrichting van het huwelijk. Na jaren werd deze bepaling door ons land overgenomen, zonder zich goed er in te verdiepen of een echtscheiding bij vonnis van de rechter moet geschieden. De negatieve consequenties die de huidige procedure voor echtscheidingen met zich meebrengt, voldoen niet meer aan de maatschappelijke realiteit van de samenleving. Vanwege de hieronder aangehaalde opvallende feitelijkheden is het aan te bevelen om ook een ander instituut te belasten met het uitspreken van echtscheidingen:
– de rechterlijke macht is overbelast;
– het proces duurt te lang;
– de leden van de rechtelijke macht zijn zeer hoog gekwalificeerde personen en zij dienen zich niet bezig te houden met zaken die eveneens door minder gekwalificeerde krachten afgehandeld kunnen worden.
Dat zo een echtscheidingsproces te lang duurt, heeft ook nog andere bijkomende gevolgen voor de partijen nl. :
– de animo tot het aanvragen van echtscheiding gaat verloren;
– partijen wonen toch noodgedwongen samen, met alle consequenties voor de gezinsleden van dien;
– partijen wonen vaker reeds lang gescheiden.
De realiteit toont aan dat in de meeste gevallen de man niet loyaal meewerkt aan een echtscheiding. Zodoende wordt het proces opgehouden en wordt de vrouw belemmerd tot het zelfstandig ontplooien van economische activiteiten en het optimaal functioneren in de gemeenschap. Een belangrijk deel van de bevolking is samenwonend, derhalve moet deze vorm van bij elkaar en met elkaar leven op korte termijn een gepaste status krijgen. Er is dus veel werk aan de winkel voor het ministerie van Binnenlandse Zaken. Vanwege het feit dat partijen gemakkelijk uit elkaar kunnen gaan bij gevallen van samenwonen, anders dan bij gehuwd zijn, prefereert een stel om de eerste jaren liever voor de vorm van samenwonen te kiezen. Een evaluatie heeft uitgewezen dat het beter zou zijn om de gevallen van echtscheiding ter behandeling en afhandeling voor te leggen bij het instituut van de notarissen. Zij zouden het liefst een echtscheiding tussen partijen moeten uitspreken. Vervolgens doet dezelfde notaris dan de boedelscheiding. Wanneer de rol van de rechter in deze kwestie bekeken wordt, dan blijkt het slechts om een formaliteit te gaan. De notaris neemt een belangrijke plaats in in deze aangelegenheid. Ik heb hier slechts het kader aangegeven. Het ligt aan de partijen (overheid en de notarissen) om eventueel verder in details te treden en zaken uit te werken. In elk geval moet aan de behoeften uit de gemeenschap worden voldaan. Gehoopt wordt dat de functionele groepen, vooral de vrouwenorganisaties, het nut van deze aanbeveling inzien en een eventuele discussie op gang brengen.
D.Girdhari
