Textiel is een belangrijke cultuurdrager, zeker in de Surinaamse Marronsamenlevingen. Niet alleen wordt textiel gebruikt als versiering en bedekking van het lichaam of van objecten, maar bovendien geven de motieven en de dracht zelf uitdrukking aan allerlei aspecten van het leven. Marrons gebruiken en gebruikten textiel als informatiedrager, door de specifieke boodschappen en naamgeving die met name pangi’s individueel meekrijgen.
Marrontradities staan in een lange geschiedenis, maar zijn tegelijk ook altijd in beweging en aan verandering onderhevig en dus levend. Ook al woont het merendeel van de marrons niet meer in dorpsverband in het oorspronkelijke gebied, toch haalt men op hoogtijdagen het marrontextiel tevoorschijn. Bovendien zijn de familie- en culturele banden met de gemeenschappen in het binnenland zeker niet verbroken. Daar speelt textiel nog wel een grote rol in het dagelijks leven, zij het dat ook daar hele nieuwe expressies aan het culturele repertoire worden toegevoegd, zoals beschilderde doeken. Kortom, dit boek presenteert een voortdurende mengeling van het verleden en heden zoals dat zichtbaar wordt in Marrontextiel.
De Marrontextielcollectie van het Tropenmuseum bevat zo’n 130 objecten, voornamelijk afkomstig van de Ndyuka en Saamaka cultuur, variërend van eind 19e-eeuws tot modern. Deze zijn, vooral wegens de kwetsbaarheid van de doeken, niet in de vaste opstelling van het museum te zien. Met de tentoonstelling Kunst van Overleven in 2009, werd hier tijdelijk van afgeweken. De tentoonstelling kreeg veel belangstelling, wat aantoont dat marrontextiel nog volop leeft.
Het boek is opgezet als een omgekeerde piramide: van het brede, algemene wordt steeds nauwer gefocust op marrontextiel en uiteindelijk op de specifieke textielcollectie van het Tropenmuseum.
Over de auteurs
Thomas Polimé is antropoloog en van Okanisi afkomst. Tijdens een vijftal reizen tussen 2005 en 2010 verzamelde hij voor het Tropenmuseum nieuwe doeken en voerde hij vele gesprekken in het veld over textiel. Marronvrouwen hielpen Polimé op basis van foto’s ook figuren, tekeningen en steken op oude collectiestukken van het Tropenmuseum te identificeren.
Alex van Stipriaan is conservator Latijns Amerika en Caraïbisch gebied bij het Tropenmuseum en hoogleraar Caraïbische geschiedenis aan de Erasmus Universiteit. Hij is verantwoordelijk voor het historische onderzoek in dit boek.
