Op 1 juli 1863 hebben de 649 door het Koloniaal Bestuur tot slaaf gemaakten en de 32.972 door particulieren tot slaaf gemaakten hun vrijheid in ons land verkregen. Dit gebeurde, nadat sedert 1853 een Nederlandse Staatscommissie was ingesteld om de emancipatie te bestuderen. Bij de afschaffing van de slavernij heeft de toenmalige Nederlandse regering gemeend een grote som aan de particuliere eigenaren van de tot slaaf gemaakten uit te keren. Volgens bekomen informatie is bijkans tachtig procent van dit bedrag aan Nederlandse eigenaren van tot slaaf gemaakten uitgekeerd, terwijl het overige 20 procent bij de planters in Suriname is terechtgekomen.
Slavernij is een verschijnsel van alle tijden geweest, maar de Nederlandse slavernij in Suriname heeft van 1682 tot en met 1873 geduurd. In deze periode zijn eerst de Inheemsen in eigen land tot slaaf gemaakt en hierna is de vrijheid gedurende honderden jaren van de ingevoerde Afrikanen ontnomen. De andere kant van het verhaal was dat er voor honderden miljoenen aan suiker, koffie, katoen, cacao, indigo, goud, hout en andere goederen uit de kolonie Suriname naar Nederland is verscheept. De tot slaaf gedegradeerde Afrikanen, die ook onze voorouders zijn, hebben talrijke wreedheden en vernederingen moeten ondergaan om deze rijkdommen te kunnen vergaren voor de wrede plantage-eigenaren.
Toen om zes uur in de ochtend op 1 juli 1863 er 21 saluutschoten ter gelegenheid van de afschaffing van de slavernij waren afgeschoten, konden de ruim 33.000 vrije personen verheugd zijn dat zij na jarenlange zichtbaar en onzichtbaar verzet eindelijk het hoogste goed, namelijk hun vrijheid, hadden verworven. Meer dan hun vrijheid kregen ze niet om te kunnen overleven en een nieuw leven op te bouwen.
Slavernij wordt in alle mensenrechtenverdragen als één van meest ernstige schendingen van mensenrechten aangehaald en wel onder de noemer van misdrijf tegen de menselijkheid gepleegd.
Met trots en dankbaarheid gedenken wij onze voorouders, die geleden hebben onder deze vorm van schending van mensenrechten. Zij hebben deze vernederingen en wreedheden doorstaan en hebben ons een land en geschiedenis achtergelaten, waarvoor wij ons niet hoeven te schamen.
Ook de huidige generatie Surinamers heeft tijden meegemaakt dat haar vrijheid in bepaalde mate ernstig beperkt is geweest. Net als de slavernij mogen deze tijden nooit meer terugkeren, omdat een geknecht volk niet tot grote prestaties in staat is.
Anno 2013 moeten wij met zijn allen 1 juli als nationale dag van de Emancipatie herdenken en lering trekken uit de goede dingen uit het verleden.
Wij nazaten van de tot slaaf gemaakte Afrikanen hebben, voortbordurend op hun grote prestaties, inmiddels onze plaats en positie in de Surinaamse maatschappij verworven en zijn arbeiders op vele gebieden, technici, artsen, ingenieurs, advocaten, maar bovenal overwegend harde werkers met het uiteindelijk doel ons land op te bouwen.
De Nationale Partij Suriname veroordeelt elke vorm van schending van mensenrechten, waaronder het beroven van de vrijheid van personen in welke vorm of op welk niveau dan ook. Zij staat dan ook volledig achter de emancipatie van de tot slaaf gemaakten als één van de grondbeginselen van de partij die vrijheid en gelijkheid voor alle mensen hoog in haar banier draagt.
De Nationale Partij Suriname wenst de gehele Surinaamse gemeenschap een voortreffelijke 1 juli herdenking en viering van Keti Koti toe.
