Ter herinnering aan de slavernij in Suriname en de Antillen onthult de Zoetermeerse burgemeester C. Aptroot op maandag 1 juli een plaquette op het multifunctioneel gebouw Castellum in de wijk Palenstein. De onthulling is om 13.00 uur en wordt begeleid door dans, muziek en zang uit de slavernijperiode.
Keti koti
Op 1 juli is het precies 150 jaar geleden dat de slavernij in de voormalige Nederlandse koloniën in ‘de West’ werd afgeschaft. Hiermee kwam een einde aan twee-en-een-half eeuw slavernij door de Nederlanders. In die periode haalden de Nederlanders zo’n 550.000 slaven uit West-Afrika naar Suriname en de Antillen. Onderweg overleed al 15%. Wie het overleefde, moest geketend en gebrandmerkt onder slechte omstandigheden en mishandeling werken op de plantages. Slechts enkelen wisten te ontsnappen. Zij stichtten in het oerwoud van Suriname nederzettingen, zoals Marowijne en Saramacca en op Curaçao Bandabou.
De afschaffing van de slavernij wordt ook wel Keti koti genoemd: ‘gebroken ketenen’. Of Manspasi: ‘emancipatie’. Overigens waren de slaven na 1 juli 1863 niet direct vrij: als compensatie voor onderhoud en verlies van productiekrachten, moesten ze nog tien jaar doorwerken op de plantages.
Activiteiten
Dit is de voorgeschiedenis van een deel van de Zoetermeerse bevolking. Zo’n 16.000 stadgenoten (13% van de totale bevolking) heeft een Surinaamse of Antilliaanse achtergrond. In hun huizen leven nog de verhalen voort van de slaven én de slavendrijvers. Die vormen nu onderdeel van de collectieve geschiedenis van een jonge stad. De stichting Herdenking Slavernijverleden Zoetermeer en tal van Zoetermeerse organisaties staan daarom stil bij de afschaffing met tal van culturele, sportieve, culinaire en ontmoetingsactiviteiten. De onthulling van de plaquette is daar één van.
Plaquette
De plaquette draagt de naam ‘De Drie Wijzen’. Te zien zijn drie vrouwen die hun ketenen verbreken en kracht uitstralen. Op de achtergrond staan slavenhuizen. Onder de plaquette is de tekst te lezen: “Laat het verleden niet doorleven in het heden”. Dit is een verwijzing naar moderne slavernij, zoals kinderarbeid, gedwongen prostitutie en arbeid onder slechte omstandigheden. Kunstenaars van Social Sofia ontwierpen en maakten deze plaquette. Social Sofa maakt ook straatmeubilair in Zoetermeer. Het project voor de plaquette stond onder leiding van Simone Kappeyne en Johan Verstrate. Inspirator voor het ontwerp was de Zoetermeerse kunstenares van Surinaamse afkomst, Wonny Stuger.
Burgemeester C. Aptroot onthult de plaquette. Rond de onthulling laat een bazuinkoor authentieke slavenliederen horen. Dansgroep Grupo Chi ku Cha dames en heren in klederdracht tonen diverse soorten dansen: lintendans, sehu, wals, tumba en mazurkau danza.
Op 17 augustus zal een krans gehangen worden bij de plaquette. Dan is het Tula-dag, sinds 1985 een officiële feestdag op Curaçao, die herinnert aan de slavenopstand van 1795 die bloedig werd onderdrukt.
