Indien de Surinaamse regering (de president) zijn hoge politieke ambtsdragers op het ministerie van Regionale Ontwikkeling en bij het districtscommissariaat Sipaliwini, met liefst 5 (vijf) districtscommissarissen, niet per direct tot de orde roept, dreigt Suriname op korte termijn het zich eeuwenlang dienstbaar bewezen Instituut van Traditioneel Gezag te verliezen of zodanig te verzwakken dat er van gezag in het binnenland van Suriname en in het bijzonder binnen de Marronstammen geen sprake meer zal zijn. De huidige minister van RO, enkele assembleeleden en enkele van zijn dc’s van Sipaliwini, die zelf afstammen van gevluchte negerslaven en zich nu ook nog Marron noemen, hebben een minachting voor onze traditionele stamleiders en dat leggen zij ook aan de dag met hun daden, die zij vaak in de schoenen schuiven van de regering waarvan zij deel zijn. Zij prediken gewijzigde beleidsinzichten en geven aan dat zij slechts rekening houden met wat wettelijk is/zijn vastgelegd en niet meer met eeuwenoude gewoonterechten van Tribalen. Op zeer slinkse wijze proberen zij invloed van het traditioneel gezag te ondermijnen en over te nemen om zaken (gemeenschapsbossen, dorpsbesturen etc.) die al eeuwen onder dat gezag vallen, zelf te controleren. Onbetrouwbare en dubieuze handelen, die niet te plaatsen zijn binnen onze normale tradities die het stambelang moeten garanderen. Een recente uitspraak, gedaan door de minister van Regionale Ontwikkeling in een gran krutu van de VSG op 4 mei 2013 te Kajapati, dat hij binnen 1 (een) maand het grondenrechtenvraagstuk zou kunnen oplossen, als hij de President zou zijn, zien wij als een grote grap en volksbedrog, daar hij nu juist is belast met uitvoeren van het Saamaka-vonnis, waarvan het traditioneel gezag (bestuur) van het Saamaka Stamgebied, het belangrijkste element is.
Granman Belfon Aboikoni, het Groot-Opperhoofd van het Saamaka-volk, heeft zich enkele weken geleden, publiekelijk via de pers, beklaagd over de onprettige behandeling die hij zou hebben gekregen van het ministerie van RO en de dc van Sipaliwini toen hij een afvaardiging naar de Brokodee en Poe-Baaka van wijlen Granman Gason Matodja wilde sturen. Van het Stamhoofd der Kwinti’s, granman Andre Mathias, is de tekeningsbevoegdheid over zijn gemeenschapsbos in het boven – Coppenamegebied, door het ministerie van Regionale Ontwikkeling, zonder overleg met en inspraak van de granman, overgeheveld naar de dc Naltus Naana van Sipaliwini. Bedoelde dc heeft op zijn beurt een machtiging gegeven aan een hoofdkapitein, (die reeds voor onbepaalde tijd door de granman buitenfunctie is gesteld wegens gepleegde corruptie en obstructie), om zonder bemoeienis van het stamhoofd, overeenkomsten met derden te mogen aangaan over hetzelfde gemeenschapsbos.
Terwijl het ministerie van RO, het districtscommissariaat Sipaliwini en alle Tribale leiders van deze buitenfunctiestelling voornoemd hoofdkapitein, schriftelijk op de hoogte zijn gesteld door het Kwinti-stamhoofd. Een voordracht van het stamhoofd der Alukus, Granman Emanuel Jacobi, betreffende benoeming van een hoofdkapitein voor een dorp in zijn stamgebied aan de Lawa-rivier, is moedwillig gestagneerd door districtscommissaris, mevr. Margretha Malontie van Sipaliwini, met oneigenlijke en misleidende motiveringen, terwijl zij het stamhoofd nu aanspreekt met ‘Kabitin’ in plaats van granman. Dezelfde dc heeft vorig jaar in een krutu in het dorp Cottica aan de Lawa, in gezelschap van haar bestuursopzichters en adjunct districtssecretaris, De Alukus medegedeeld dat de regering Bouterse/Ameerali heeft besloten om, nu eindelijk, ook het Alukus-stamhoofd te benoemen tot Groot-Opperhoofd.
Granman Samuel Forster, het Groot-Opperhoofd der Paramacaners, heeft het niet minder moeilijk gehad met deze hoge politieke ambtsdragers. Zijn verblijf in Paramaribo wegens gezondheidsredenen, is vanaf zijn aankomst begin december 2012, evenals zijn maandelijkse toelage maanden niet meer betaald door het ministerie van RO volgens de bestaande regelingen. Dit hangt allemaal samen met het feit dat granman Samuel Forster de aanstellingsbrief met daarin zeer gewiekst ‘volledig mandaat’ vervat ten behoeve van het Pamaka Onderhandelingsteam, welk hij zonder inhoudelijk uitleg op zijn ziekbed ter ondertekening kreeg, naderhand het door het Pamaka Onderhandelingsteam onrechtmatig verkregen ‘volledig mandaat’ terug heeft gedraaid. Dit Pamaka Onderhandelingsteam dat sterk onder invloed stond van het ministerie van RO en districtscommissaris van Sipaliwini ressort Paramacca, de heer Mavirick Boejoekoe. Door de wijze waarop de besluitvorming omtrent de onthouding van de maandelijkse toelage en verblijfskosten van het Groot Opperhoofd van Pamaka, inmenging en ondermijning van het traditioneel gezag en het veroorzaken van tweedracht binnen de Pamaka gemeenschap uit de functie is geschied en met name door het feit dat de districtscommissaris district Sipaliwini ressort Paramacca, de heer Mavirick, Boejoekoe zowel intern als extern bekendheid heeft gegeven aan zijn besluit, hiermede de historische relatie tussen de overheid en de Pamaka gemeenschap ernstig beschadigd heeft. Helaas zijn de handelingen van de districtscommissaris voornoemd niet een op zich zelf staand incident, maar een scenario dat vanuit het ministerie van Regionale Ontwikkeling geregisseerd wordt. Het valt met stelligheid te zeggen dat er politiek met de belangen van de Binnenlandbewoners bedreven wordt door het ministerie van Regionale Ontwikkeling, waarbij inmenging en ondermijning van het traditioneel gezag en het veroorzaken van tweedracht binnen de verschillende Marronstammen, waarbij het traditioneel gezag door het ministerie van Regionale Ontwikkeling eigendunkelijk terzijde wordt geschoven en vervangen ten faveure van door het ministerie van Regionale Ontwikkeling samengestelde commissies, groepen, personen met valse of zonder enige legitimiteit. Het ministerie van Regionale Ontwikkeling heeft het zelf gepresteerd om tijdens een door het ministerie van Regionale Ontwikkeling belegde Krutu in maart 2013 te Lanagatabiki het eiland zwaarbewapend te betreden en de granman Samuel Forster met ondersteuning van bepaalde dissidente hoofdkapiteins in niet mis te verstane bewoordingen onder druk te zetten om het inmiddels ontbonden Pamaka Onderhandelingsteam met volledig mandaat in ere te herstellen. Het volledig mandaat, zich door het Pamaka Onderhandelingsteam toegeëigend in hun aanstellingsbrief d.d. 27 november 2012, plaatste het traditioneel gezag van Pamaka geheel buiten spel, waarbij alle beslissingen, aangaan van verbintenissen en handelingsbevoegdheid in zijn totaliteit bij het Pamaka Onderhandelingsteam kwam te liggen.
Van de traditionele leidingen der Aucaners en van de Matuariers hebben wij nog geen ongeregeldheden geregistreerd en weten dus niet wat hun gevoelens zijn ten aanzien van deze overheidsfunctionarissen. Wij hopen dat die stammen minstens zijn bespaard gebleven van het ongerief dat de granman van Saamaka, Paamaka, Aluku en Kwinti ondervinden van deze politieke machtshebbers van Bosnegers (Marron) afkomst.
Namens de Contactgroep
Bescherm het traditioneel gezag
H. Clemens
