Het is vandaag ongeveer twee jaar geleden toen in het maritieme grensgebied met Guyana in 2000 Surinaamse kanonneerboten een Canadees boorplatform van Surinaams grondgebied verdreef. Het platform was bezig in opdracht van Guyana olie-exploraties uit te voeren op wat Suriname vond dat het Surinaams grondgebied was. Jaren erna is een rechtszaak aanhangig gemaakt bij een internationaal maritiem gerechtshof onder United Nations Conventions on the Laws of the Sea (Unclos). Deze zaak is door Suriname verloren, een deel van het gebied in het maritieme deel waarvan wij uitgingen dat het van ons is, is inmiddels definitief niet meer van ons. In de rechtszaak was er kritiek op de Surinaamse verdediging door de toenmalige oppositie, de huidige coalitie. In de zaak werd Suriname, vanwege zijn handelingen in juni 2000, getypeerd als een agressor. In het maritieme deel is duidelijk wat van wie is, in tegenstelling tot de driehoek in het zuiden. Wij noemen het gebied Tigri, Guyana noemt het de New River Triangle. In het maritieme deel moet een kolossaal hoeveelheid olie liggen van wereldformaat, maar we kunnen er nog niet op stuiten wanneer de kostbare boringen worden gepleegd. Of het een pech of een geluk is dat wij niet stuiten op de kolossale olievlek is een vraag. In de economische ontwikkeling wordt nog zwaar geleund op de mining en in tweede fase wordt erkend dat een shift moet plaatsvinden. Recentelijk is duidelijk geworden wat prijsschommelingen bij bijvoorbeeld goud macro-economisch kunnen veroorzaken. Het effect is er zo ook op de monetaire reserves als die mede uit goud bestaan. Maar goud en de natuurlijke hupbronnen, daar moeten wij het voorlopig van hebben. De regering behoort het hele grondgebied in acht te nemen bij de economische ontwikkeling, maar een deel van ons grondgebied is niet tot onzer beschikking. Tigri is Surinaams grondgebied, maar wij kunnen de rijkdommen aldaar niet inzetten voor de ontwikkeling van de natie. Dit gebied is geoccupeerd door ons buurland. Onze president heeft een meer hartelijke relatie met de president van Guyana, dan onze vorige president dat had. Onze president laat de president van het buurland zelfs op staatskosten meevliegen naar conferenties, althans dat zou een keer zijn gebeurd. Deze regering heeft de oplossing van de grenskwestie met Guyana niet als een prioriteit. De vraag is maanden terug expliciet gesteld rond het contact tussen de twee staatshoofden en de president gaf aan dat gezamenlijk economische activiteiten in onbeslist gebied beter is dan nadruk leggen op conflict. Dit uitgangspunt impliceert een opgeven van het gebied. Maar hoe rijk is de driehoek? Uit een rapport van een aantal buitenlandse rechtsscholen blijkt dat er een behoorlijke hoeveelheid hout en mineralen ligt in de driehoek. Het rapport geeft aan dat beide regeringen deze aan het exploiteren zijn, maar Surinaamse voorbeelden kunnen niet genoemd worden. Van de overheid van Guyana wordt in het rapport gesteld dat aan een Maleisischbedrijf een bosbouwconcessie van 500.000 hectare is uitgegeven. Er is bewijs dat er significante aluminium- en bauxietvoorkomens bestaan in het gebied. Het wordt niet uitgesloten dat er ook goud en diamanten voorkomen in het gebied. Het rapport vermeldt dat zowel Guyana als Suriname individuele exploraties heeft aangemoedigd, zodat goud gewonnen kan worden. In 1997 heeft de regering van Guyana financiering van de World Bank kunnen verkrijgen, gericht op milieubeschermingsprogramma’s in de driehoek. Het project was uitgestippeld voor 6 jaren en het budget dat ermee gemoeid was, zou USD 9 miljoen zijn.De rivieren in en om het gebied hebben veel waterkracht die geëxploiteerd kan worden. Er is in het rapport aangegeven dat gespeculeerd wordt dat Guyana openbare aanbestedingen zou hebben gehouden in het verleden om een groot waterkrachtproject te bouwen in het gebied. Vermeld wordt dat dit plan verlaten is vanwege haalbaarheidsaspecten, die verband houden met de lange afstand en topografische obstakels. De afstand naar de woongebieden in de kustvlakte zouden ver liggen van de waterkrachtcentrale.Goud, hout, diamant en energie die in de driehoek liggen, kunnen wij nu gebruiken om de niet-regenereerbare sectoren te bevorderen en als vervangers volwassen te maken. De inkomsten uit dit gebied zouden bij kunnen dragen aan het opbouwen van buffers, met name middels het Spaar- en Stabilisatiefonds,dat de afgelopen dagen uitgebreid is besproken in DNA. De regering heeft de Tigri-driehoek inderdaad niet als prioriteit. Maar doet de regering dan wel haar grondwettelijke plicht om te waken over de soevereiniteit van het land? Is het niet de taak van de regering om ervoor te zorgen dat het grondgebied van Suriname niet kleiner wordt, dat de soevereiniteit niet wordt aangetast door derden en dat de Staat de grondrechten van degenen die in dat gebied verblijven, behartigt? De verwaarlozing van Tigri dateert niet vanaf nu, maar gaat decennia terug. De oppositieleden die drie jaren terug coalitie waren, die hebben ook geen groot punt gemaakt van de zaak, waardoor ze nu geen stampei kunnen maken. De politiek zit wat Tigri betreft nu in een moeilijk parket, maar wie moet de zaak weer op de politieke agenda zetten. Is Suriname kleiner geworden? Hebben wij Tigri al verloren? De regering heeft plichten op dit stuk die het niet graag nakomt en nu zelfs negeert.
