Uit de lijst van namen van personen die in de buitenlandse dienst zijn geplaatst, valt direct te constateren dat in de diplomatieke dienst van ons land niet veel mindshift te bespeuren is geweest. In het benoemingsbeleid van de huidige regering zien wij haast hetzelfde beeld van de afgelopen 25 jaar, dus in dat opzicht is het “same old same old”.
De mindshift dat de diplomatie al langer dan een eeuw een professionele aangelegenheid is, heeft geen wortel geschoten in de hoofden i.c. hersenen van onze politici en beleidsmakers. Telkenmale horen wij de drogredenen dat ‘zoals het is, het zo ook altijd is geweest’ en de stilzwijgende gevolgtrekking hieruit: ‘zo zal het ook altijd blijven’.
De afgelopen weken verschenen berichten in de media over onze diplomaten, die niet bepaald bijdragen tot een goed imago van Suriname en van de Surinaamse buitenlandse dienst. Er ontrolt zich voor de ogen van de lezers wereldwijd een tableau van enkele van onze zogenaamde diplomaten die niet met elkaar kunnen werken en noch elkaar noch de lokaal aangetrokken medewerkers respecteren.
Het is zo vaak gezegd en geschreven, het benoemen van onbekwame personen bezoedelt het imago van het land, terwijl ook de landsbelangen meer worden gehinderd dan geholpen. De Amerikaanse diplomaat, Malcolm Toon, gebruikt voor zulke benoemingen de term ‘bumbling diplomacy’, waarbij men niet alleen overkomt als onbekwaam, maar ook potsierlijk en belachelijk.
Eén van de factoren die mogelijk als verklaring kan worden aangevoerd voor het ondiplomatiek gedrag van sommige onzer ‘diplomaten’ is dat, daargelaten dat zij geen enkele diplomatieke opleiding hebben genoten, zij ook niet ( op)gegroeid zijn in de diplomatieke dienst van het land, dus niet bekend zijn met de diplomatieke tradities, cultuur en gevoeligheden die in acht worden genomen in het interstatelijk verkeer. Zij zijn veelal ook niet bereid zich te scholen in het vak van de diplomatie. Zij zijn door machtige politici benoemd en achten zich onfeilbaar en onaantastbaar.
Misschien kan een brief die een Amerikaanse president uit de jaren zestig van de 20ste eeuw aan alle door hem benoemde ambassadeurs meegaf, sommige onzer ‘diplomaten’ enig inzicht bieden in wat van een diplomaat wordt verwacht, zowel qua werkzaamheden als qua gedrag. De brief is ruim een halve eeuw oud, maar aan het inhoudelijke ervan hebben die vijftig jaren niets kunnen afdingen. Een verkorte versie van de brief luidt alsvolgt:
“Geachte Ambassadeur,
Ik verzoek u te aanvaarden mijn beste wensen voor een succesvolle voltooiing van uw missie. Ik heb u gevraagd mij en mijn regering te vertegenwoordigen, omdat ik vertrouwen heb, dat u de bekwaamheid, vastberadenheid en ervaring hebt om een bijdrage te leveren aan de voorspoed en welvaart van niet alleen ons land, maar ook van onze vrienden en samen met hen te werken naar een wereld van vrede en veiligheid. In deze context bezien is uw functioneren er één van een “honest broker” (rechtschapen makelaar).
De praktijk van de moderne diplomatie vereist een nauwe onderlinge verstandhouding tussen niet alleen regeringen, maar ook tussen onze bevolkingen, onze culturen en onze instituten. Dit betekent dat u niet alleen met uw counterparts op de werkvloer contacten zal moeten hebben, maar ook met de verschillende groepen en instellingen in het land waar u resideert, omdat alleen op deze wijze u in staat zal zijn nauwe en persoonlijke banden te hebben met segmenten buiten de officiële diplomatieke cirkels om.
Vergeet ook nimmer, dat een goede verstandhouding, die zo essentieel is in een vredige en veilige wereld, altijd een twee richtingsverkeer is. Het is niet alleen onze taak om begrip te hebben voor wat anderen motiveert, maar hun ook te informeren wat ons motiveert.
Mensen die ons land nooit hebben bezocht, zullen de eerste indrukken over ons land opdoen via contacten met onze ambassades. Daarom is de wijze waarop u en uw staf zich gedragen van bijzonder groot belang. Dit heeft betrekking op zowel de wijze waarop u zich van uw officiële taken kwijt alsmede van uw attitude in de dagelijkse interacties met het publiek. Het is een essentieel onderdeel van uw taak een atmosfeer te creëren van waardigheid, toegewijd begrip en een hoge standaard van dienstverlening vanuit uw ambassade.
Ten overvloede wijs ik u erop, dat u en uw staf verplicht zijn zich te houden aan de wetten en regels van het land van uw detachering. Uw diplomatieke immuniteit is geen vrijbrief om een gedrag te etaleren dat de goede naam, eer en trots van ons land in diskrediet brengt.
Van de regering en van mijn persoon zult u alle ondersteuning krijgen die nodig is voor de uitvoering van uw werkzaamheden. U weet dat uw lijn van communicatie loopt via ons Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Ik besluit met nogmaals mijn vertrouwen in u uit te spreken en hoop dat u een belangrijk instrument zult zijn in de versterking van de relaties met de regering en het volk van de ontvangststaat, terwijl ik ook overtuigd ben, dat u een bijdrage zult leveren aan de zaak van de wereldvrede en begrip tussen onze volkeren.
Veel succes en de hartelijke groeten”.
Concluderend kan worden gezegd dat “ zoals wij geen schip onder commando moeten plaatsen van iemand die niet geschoold is in navigatie, of een leger onder bevel van een generaal zonder militaire training, zo moeten wij de buitenlandse dienst van ons land ook niet plaatsen in handen van individuen, die geen enkele kennis hebben van de diplomatie en van diplomatiek gedrag”.
R.Alihusain
