De regering gaat met het parlement akkoord om de meest voordelige royalty clausule en andere hete hangijzers te schrappen uit de Surgold-deal. Minister Jim Hok van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) wees het college erop dat onderhandelen een kwestie is van geven en nemen. Het is dus verwachtbaar dat Surgold andere eisen zal stellen hiertegenover. Surgold heeft bedongen over de exportwaarde van het geproduceerde goud royalty te betalen tegen een flat rate van 6%. In een clausule is echter vervat dat Suriname minder aan royalty’s zal ontvangen van Surgold, als de regering toestaat dat een andere onderneming op grote schaal goudoperaties uitvoert tijdens de duur van de overeenkomst. De royalty’s van Surgold zullen automatisch gebracht worden naar het niveau van de andere onderneming, als blijkt dat deze een lagere royalty betaalt. Die regeling had als consequentie dat het verschil in de royalty’s tussen Surgold/Newmont en de nieuwe ondertekening met terugwerkende kracht wordt gecrediteerd (terug betaald wordt) door Suriname tegen toekomstige royaltybetalingen. De bewindsman merkte voorts op dat er vanuit moet worden gegaan dat royalty en aandelenparticipatie in balans moeten zijn. Er kan in de toekomst een situatie ontstaan van een hogere participatie en een lagere royalty. Het is daarom niet gepast om nu al in deze overeenkomst de royalty te verlagen.
Naast de veelbesproken royaltyregeling in de delfstoffenovereenkomst, heeft de regering ook andere heikele punten uit de deals met Surgold en Iamgold verwijderd. Hok noemde zo de 12-urige werkshift die in zijn geheel wordt geschrapt in de deals. Dit vraagstuk gaat naar het ministerie van ATM, dat op basis van wetenschappelijk onderzoek aanvaardbare voorstellen moet presenteren hierover. In de deals wordt er een extra bepaling gevoegd voor de verduidelijking in wat er volgens de wet gemijnd mag worden. Zo wordt volgens de mijnwet het recht verleend tot exploitatie van goud en andere mineralen. Deze bepaling verandert voor de exploitatiefase. Dan wordt het recht verleend voor de exploitatie van goud en andere geassocieerde metalen. Goud komt volgens de bewindsman in de natuur namelijk nooit voor in zuivere vorm. Het wordt altijd gevonden in associatie met koper, zilver, platina en aluminium. Om gevonden geassocieerde mineralen ook te exploiteren zal de vergunninghouder opnieuw een vergunning moeten aanvragen daartoe conform de vereisten in de mijnwet. Met deze extra bepaling wordt voorkomen dat de multinationals zonder toestemming andere waardevolle delfstoffen (diamant etc.) die zij naast het goud hebben aangetroffen bij de exploratie, gaan winnen.
Een ander voor het college niet lekker zittende zaak was die van de exclusiviteitrechten die gelden voor de area of interest (AOI) in de Surgold deal. “We halen een streep door. Dan hebben ook derden het recht vrije terreinen in het gebied (AOI) aan te vragen. Het is niet meer zo dat alleen Surgold het recht heeft om vrij gekomen terrein aan te vragen’, zei de NH bewindsman. Met het doorhalen van deze regeling, worden ook de daaraan gekoppelde dwingende bepalingen geschrapt.
De regering heeft ook duidelijkheid gebracht in de kwestie van de gewapende beveiliging bij Surgold. Oppositielid Radjkoemar Randjietsing stelde vorige week de vraag of de regering de multinational het recht geeft om een gewapende eenheid van het buitenland te belasten met de beveiliging van haar operaties. Volgens de NH minister gaat het hier om personen met de Surinaamse nationaliteit. Er treedt ook een aanpassing in het artikel waarin is aangegeven dat het gewonnen goud moet worden getoetst op zuiverheid. Er vindt dus raffinage plaats. ‘We willen graag dat de controle op zuiverheid plaatsvindt nog voordat het goud het land uitgaat.’ Om te voorkomen dat er dubbele standaarden worden aangelegd, heeft Suriname de lijst van erkende veredelaars ook laten opnemen in dit bewuste artikel.
