- 1. Naar een veranderende wereld
Mede door de opkomst van nieuwe economieën zijn de machtsstructuren, die na beëindiging van de Tweede Wereldoorlog en de koude oorlog ontstonden,veranderd.
Volgens de Global trends 2030 van de National Intelligence Council van de Verenigde Staten zullen tegen 2030 de hedendaagse krachtsverhoudingen- zowel regionaal als mondiaal- beïnvloed worden onder meer door de volgende megatrends.
– Groei van de wereldbevolking van 7.1 naar 8 miljard;
– Stijging van de vraag naar voedsel met 35% en naar energie met 50%;
– Zorg voor miljarden mensen die van het platteland verhuizen naar de grote steden. Peter Henry, Dean van de Business School van New York University zei kort geleden in een interview: “Emerging markets are driving global growth and 3.5 billion people are moving to cities. That’s $ 20 trillion of infrastructure to lay down. It’s either a big problem or an opportunity.”
– Groei van de middenklasse in vooral groei-economieën (the middle classes will be the most important social and economic sector)
Naast deze verwachtingen zal op termijn ook rekening moeten worden gehouden met:
– de snelle verspreiding van militaire – en technologische kennis;
– ontwikkelingen op het gebied van communicatie-, informatie- en transportgebied;
– grensoverschrijdende misdaad;
– klimaatverandering, milieudegradatie en epidemieën;
– de toenemende rol van internationale NGO’s en civil society;
– ontwikkelingen op het gebied van cybercrime. Recente gebeurtenissen wijzen erop dat cybercrime betrekking heeft, naast economische sabotage, ook op nationale veiligheid
De vraag die gesteld kan worden is of de Verenigde Staten door het veranderende internationale milieu hun hegemoniale positie van de laatste 50 jaren zullen kunnen behouden. De militaire macht van de Verenigde Staten kan in belangrijke mate niet los worden gezien van hun economische kracht. Immers “ US military dominance undergirds its economic leadership”. Het beleid van opeenvolgende regeringen van de Verenigde Staten is continue geweest het bevorderen van een vrije markt en stabiele wereld economie het streven naar veiligheid. Kortom de US wields its security leverage to shape the overall structure of the world economy 1).
Na kostbare oorlogen in Irak en Afghanistan en de oorlog tegen terreur kampen de Verenigde Staten thans met grote begrotingstekorten. Een 15-tal top functionarissen die 8 opeenvolgende presidenten van de Verenigde Staten hebben gediend, waaronder de ministers van Buitenlandse Zaken Kissinger, Baker en Albright, admiraal Mullen en de president van de Federal Reserves, Paul Volcker, hebben eind vorig jaar in de New York Times een ernstig beroep gedaan op de herkozen president Obama om de huidige fiscale crisis op te lossen omdat “our long term debt is the single greatest threat to our National Security”.
Vooral met het oog op de geostrategische veranderingen heeft president Obama zijn buitenlandsbeleid enigszins aangepast en waar mogelijk vermeden rechtstreeks betrokken te geraken in conflicten waarbij de nationale belangen niet in het geding zijn.
David Sanger schreef hierover: “President Obama has argued for the most part in the confines of the White House that caution, covert action and a modest American military footprint around the world fit the geopolitical moment 2).
Betekent de verminderde footprint dat de Verenigde Staten hun leiderspositie aan het verliezen zijn?
Naar verwachting zal China binnen een aantal jaren de Verenigde Staten voorbijstreven als de grootste economie in de wereld. China heeft thans een handelsoverschot en de Verenigde Staten een handelstekort. Ook in politiek militaire zin maakt China grote sprongen dat een eigen ruimteprogramma heeft en bezig is zijn leger en zeemacht versneld te moderniseren. Behalve China moet thans ook rekening worden gehouden met andere opkomende economieën zoals India, Rusland, Brazilië, Indonesië Zuid Afrika en Turkije. China is echter de belangrijkste uitdager van de hegemonie van de Verenigde Staten in Azië en in andere delen van de wereld. ( wordt vervolgd op maandag 11 maart ).
- S. Brooks – In defense of
G.IKenberry – American engagement
W. Wohlforth – Foreign Affairs
Jan-feb 2013
- David Sanger – In step on light footprint New York Times
9-1-2013