De korpschef van de politie heeft recentelijk getracht om op een zodanige wijze het verfoeilijke politieoptreden goed te praten, dat het niet bevorderlijk zal zijn voor een adequaat functioneren van politie-eenheden. De politiechef heeft getracht de burgerij te manipuleren en in te spelen op de mogelijke afkeer en voordelen die bij de ‘nette burgers’ bestaat tegenover pensions en prostitutie en alles daaromheen. Het verhaal van de politiechef herbergt in zich een aantal uitgangspunten die burgers bloot zullen stellen aan afkeurenswaardig politiegeweld. Het eerste uitgangspunt komt op het volgende neer: als je met illegale zaken als mensenhandel bezig bent dan mag je het weten, de politie gaat je onder handen nemen. Het tweede uitgangspunt is: als de politie jouw huis of jouw bedrijf wil betreden voor een onderzoek, omdat iets binnen niet klopt en je stribbelt even tegen, dan mag je weten want dan gaat de politie je aanpakken. Het derde uitgangspunt is: als in jouw bedrijf of jouw huis iets plaatsvindt dat ethisch of volgens de zogenaamde christelijke normen van de moraliserende politieleiding niet in de haak is, zoals buitenechtelijk seks of betaalde seks, dan mag je weten want de politie mag je aanpakken. Het vierde uitgangpunt is: als je verwensingen maakt naar de politie dan mag de politie je vroeg of laat aanpakken. Het vijfde uitgangspunt komt op het volgende neer: als je fysiek de politie hebt aangevallen en je bent omsingeld en geïsoleerd, dus niet meer schadelijk, dan mag de politie je met gelijke munt terugbetalen. Met aanpakken wordt hier bedoeld, het klappen, het boeien, je nek omdraaien totdat het bijna breekt, op je staan terwijl je geboeid op de grond ligt en het schiettuig gereed houden in de hand. Dat zijn de zeer verontrustende conclusies die wij kunnen trekken uit het af te keuren optreden van de politiekorpschef toen hij geconfronteerd werd met het gedrag dat viraal ging en ook op tv was met betrekking tot het buitensporige geweld dat toegepast werd door een hele politiebende op een burger, al dan niet schuldig aan een strafbaar feit. De manier waarop de korpschef zijn onnodig met wapens zwaaiende politie in burger probeerde te verdedigen, heeft een zaak duidelijk verraden: machtsmisbruik, toepassen van geweld en zitten op de stoel van de rechter zit diep geworteld in het systeem van de Surinaamse politie. Het zit zo diep dat zelfs leidinggevenden het niet door hebben en denken dat het om een gewone zaak gaat. Maar de korpschef moet opletten dat hij geen samenleving creëert, waarbij politie en burger als normaal op elkaar beginnen te schieten. Uit het optreden van de korpschef blijkt niet dat er een cultuur van tactvol en professioneel reageren op calamiteiten of bij opsporing wordt gekweekt bij het korps. De politieleiding lijkt afgaande op de woorden van de korpschef dat niet als prioriteit te hebben, omdat hij dit in zijn reactie had moeten benadrukken. De indruk ontstaat dat speciale politie-eenheden een vrijbrief hebben om naar eigen inzicht te handelen. Men leert wel wat op de zogenaamde politieopleiding, maar men wil meer handelen op basis van de Hollywood films waarin gangstergeweld uit bijvoorbeeld Jamaica wordt verheerlijkt. Suriname is in elk geval een gevaarlijk land om in te wonen als de politieleiding zich zo opstelt. Vandaar dat het te voorspellen is dat een trend van verruwing van de criminaliteit en geweld in de privé sfeer zich zal inzetten in Suriname. Wat valt op als wij de beelden van het optreden van een aantal politiemannen en vrouwen zelf zien. In elk geval valt op dat de politie een meer dan ruime overwicht had in de situatie. De jongeman die was aangepakt, had hooguit een grote mond kunnen opzetten en de mensen hun huid vol schelden. Maar hij had geen wapens of middelen bij zich. De politie leek in trance en we schrijven niet graag, maar het leek een tafereel uit een bacovenrepubliek in het sub-Saharaanse Afrika. Dezelfde lichaamstaal en dezelfde manier van het ‘spannen’ van het wapen en het bewerken van personen, die al geboeid en weerloos zijn. Wat ook opvalt, is hoe het beeld leegloopt van de politieagenten als een andere ondernemer/burger kennelijk beledigende taal of verwensingen uit richting de politie. De politie stuift massaal af op de man om hem af te takelen. De massale actie duidt erop dat deze politie-eenheid gewend is om zo op te treden. Het lijkt alsof het een handelsmerk is. Het is een groepsreactie die een tweede natuur is. Waarop dit alles lijkt: op de gevechten die plaatsvinden onder de burgerij in de volksbuurten. Er zijn volksbuurten die allemaal bekend om staan dat mannen en vrouwen en dus ook de kinderen verschil van mening oplossen met geweld. Er wordt gestoken en geschoten. De vraag rijst nu in welke mate het gettogedrag zit in ons Surinaamse politiekorps. Lukt het aan de politieopleiding om het getto weg te halen uit de personen die gerekruteerd worden uit de getto’s? Het antwoord is ‘neen’ als goed wordt gekeken naar de manier waarop agenten ‘blaffen’ tegen personen die in overtreding zijn, tegen criminelen, tegen weerloze burgers en tegen kinderen. Het KPS moet oppassen en het politieapparaat niet volproppen met drop-outs en personen uit getto’s. Als dit gebeurt, zal het politieapparaat straks de rechtgeaarde burger beginnen af te persen. Personen uit alle lagen van de bevolking moeten geïnteresseerd worden voor het politiewerk. Het KPS is geen ‘Werkverschaffing’ zoals we dat in de koloniale periode kenden. Jongeren uit buurten waar er stabiele gezinnen zijn, moeten ook toegelaten worden tot het KPS. In het onderhavige geval wordt beweerd op openbare sites dat de politie-eenheid in opdracht gehandeld heeft van een concurrent van de ondernemer die is aangepakt. Met andere woorden wordt beweerd dat de politie-eenheid op de loonlijst staat van die ondernemer. Dat zijn ernstige aantijgingen die door het korps moeten worden onderzocht. Wat opvallend is, is het feit dat uiteindelijk er toch geen ‘huiszoeking’ naar verluidt zou hebben plaatsgevonden. Waarvoor was de politie dan daar. Wat ook opvalt, is dat een mevrouw met een grote buik in een jurk en met een tas onder haar oksel ter plekke zou zijn en het geweld ook niet zou hebben gemeden. In eerste aanleg deed de mevrouw inderdaad denken aan de Milieubeheer-schoonmaaksters met die traditionele ‘hebben en houwen’ onder hun oksel. Dat is erg onprofessioneel. Als laatste merken wij op dat het optreden twijfels heeft opgeworpen over de oprechtheid van de TIP-unit. Waarmee zijn deze personen bezig. Zijn ze selectief bezig? Zijn ze ter bestrijding van mensenhandel of juist het tegenovergestelde? In landen met zwakke instituten – en Suriname is onmiskenbaar en een van – zou het laatste doorgaans het geval moeten zijn. Het incident bij de ondernemers – al dan niet schuldig – is een eyeopener voor de burgerij. Wees u opgelet zolang u nog in het land bent. Als u geluk heeft, komt het wel goed.
