Suriname is in de America’s 1 van de 3 landen waar de democratische vrijheden in 2012 significant achteruit gingen in 2012. Dat meldt de internationaal erkende Freedom House daags terug in haar rapport Freedom in the World 2013. Freedom House noemt als hoofdoorzaak voor de classificatie de wijziging van de Amnestiewet ‘die immuniteit gaf aan president Desiré Bouterse en 24 andere verdachten die vervolgd worden voor de 1982-moorden op 15 politieke opponenten’. Als gevolg van de wijziging van de wet werd de behandeling van de strafzaak opgeschort, om weer aan te vangen aan het eind van het jaar 2012, aldus het rapport. Onze president, Hugo Chavez, en president Fernando Lugo van Paraguay zijn de enige regionale staatshoofden in de America’s-paragraaf wier namen in een negatief verband genoemd worden in het rapport. Suriname wordt met deze beoordeling geplaatst in het korte rijtje samen met Ecuador en Paraguay, geen hoogvliegers als het gaat om het respecteren van de politieke rechten en burgerlijke vrijheden. Deze 2 landen zijn gecategoriseerd als ‘gedeeltelijk vrij’, in tegenstelling tot Suriname. Suriname is in de America’s voorts het enige land dat als ‘Free’ (vrij) is gecategoriseerd en toch significante achteruitgang heeft geboekt. Op de hele lijst met alle regio’s gaan slechts 2 landen die ‘vrij’ zijn achteruit: Suriname en Griekenland.
Vrienden, slechtste onder de slechten
Freedom concludeert dat de regio in zijn geheel geen noemenswaardige vooruitgang heeft gekend wat betreft de beleving van de vrijheden door de burgerij inclusief de civil society. Noemenswaardig echter is volgens de organisatie de achteruitgang in Suriname, Ecuador en Paraguay. Ook Venezuela, een land waarmee Suriname in deze regeerperiode sterkere banden aanhaalde, wordt genoemd in het kader van een enorm misbruik van staatsmiddelen na de herverkiezing van president Chavez. Venezuela is een ‘gedeeltelijk vrij’ land. Een ander land waar ons staatshoofd sterkere banden mee heeft aangehaald, is Equatoriaal Guinee. Dit land komt in de categorie ‘niet vrij’. Opmerkelijk is dat dit land tot de categorie ‘slechtste van de slechten’ behoort, waarin 9 landen zitten. In de 5-landengroep die iets boven de slechtste groep zitten, zit ook Cuba, eveneens een land waar deze regering en ons staatshoofd voorkeur aan geven. Dit eiland wordt ook aangeduid als ‘niet vrij’. In deze categorie zit ook China, een land waar in de NF-periode en ook nu goede banden mee bestaan. Recentelijk zijn de diplomatieke banden met Zuid-Afrika aangehaald. Ook hier ziet Freedom House een teruggang in de beleving van de politieke rechten en de burgervrijheden.
Vergelijking
In Suriname betreft de negatieve beoordeling een gestremd rechtsproces waarin het staatshoofd zou zijn betrokken. In het geval van Ecuador gaat het om onregelmatigheden bij het registreren van politieke partijen en de toewijzing van zetels bij de verkiezing. In Paraguay betreft de teruggang de afzettingsprocedure van president Fernando Lugo, op een wijze waarop er geen ruimte werd gegeven voor een debat. Een vergelijking regionaal leert dat van een strafbaar feit en levensdelicten alleen in het Surinaamse geval sprake was. Eveneens was van een aantasting van de rechterlijke macht alleen sprake in Suriname. Van de landen op de Freedom-lijst zijn 90 landen aangeduid als ‘vrij’, 3 meer dan de lijst het jaar daarvoor. Op de lijst is een kleine groep van 29 landen significant achteruit gegaan, waaronder dus ook Suriname tegenover 16 landen die noemenswaardig vooruit gingen. Van de hele lijst zijn 90 landen ‘vrij’, 58 landen ‘gedeeltelijk vrij’ en 47 landen ‘niet vrij’. Ondanks de achteruitgang en de negatieve referentie aan ons staatshoofd is Suriname een ‘vrij’ land gebleven.
Freedom House is een onafhankelijke waakhondorganisatie die de democratische rechten en vrijheden wereldwijd in de gaten houdt en werd opgericht in 1941. Eleanor Roosevelt, de vrouw van de voormalige Amerikaans president Theodore Roosevelt, was de eerste ere covoorzitter van Freedom House.
