Bestuurskundige drs. August Boldewijn zegt dat de regering zelf onnodig spanning en ontevredenheid in de samenleving heeft gezaaid met de uitgifte van 600.000 ha verkenningsconcessies aan John Sew A Tjon van Hi-Calcia NV. ‘Had men het volk ingelicht over wat de concessies inhouden, dan had men deze ontevredenheid voorkomen. Nu denkt de burger dat de regering politieke vrienden of hoogwaardigheidsbekleders beloont met megaconcessies, terwijl de kleine burger al 25 jaar wacht op een stuk perceel van 500 vierkante meter’, zegt Boldewijn. ‘De minister of de directeur van NH of een notabele uit de regering had moeten uitleggen dat de concessies, verleend aan Sew A Tjon, slechts voor verkenning is. Ze hebben een eigen programma ‘Info act’, zegt de bestuurskundige. Hij noemt dit onbehoorlijk bestuur van de betrokken personen uit de regering.
Boldewijn legt uit dat Sew A Tjon volgens de Mijnbouwwet drie concessies van elk ruim 200.000 ha heeft gekregen van de minister van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) voor verkenning. Deze zijn twee jaar geldig met een optie van verlenging met nog een jaar. ‘Vroeger noemde met dit ‘wandeling’. Met het verkenningsrecht kan je geen zakelijke transacties plegen met de concessies. Je kunt ze niet verhuren of verkopen. Als Sew A Tjon tijdens de verkenning goud vindt, zal hij moeten rapporteren aan de NH-minister. Hij kan dan het recht van exploratie en exploitatie aanvragen. Als hij deze heeft, dan komen er machines en andere zaken in het spel’, legt Boldewijn uit.
Boldewijn geeft verder aan dat de NH-minister niet bevoegd is tot het geven van concessies. ‘Hij kan rechten verlenen ter verkenning, exploratie en exploitatie. De uitgifte van de concessies worden gedaan door de minister van Ruimtelijke Ordening, Grond- en Bosbeheer (RGB)’, legt Boldewijn uit. ‘Als de regering deze zaken uitgelegd had aan het volk, dan had je deze heisa misschien niet gehad. Ze moeten gewoon transparant zijn en behoorlijk bestuur uitvoeren.’
Wat de zaak moeilijker maakt voor deze regering in deze kwestie is dat Sew A Tjon toevallig ook pas benoemd is tot directielid van Staatsolie en aanstaande directeur is van dit bedrijf. Verder was hij voorzitter van het onderhandelingsteam, dat onlangs de gouddeal met Iamgold heeft gesloten. ‘De bevolking gaat nu des te meer zeggen dat politiek gelieerde mensen bevoordeeld worden, terwijl zij nog steeds zonder een klein bouwperceel zitten.’
Boldewijn is heel erg geinteresseerd wat de argument was van NH-minister Jim Hok om geen antwoord te geven in de DNA tijdens de begrotingsbehandeling wie de concessiehouders zijn in de goudsector en hoe groot hun arealen zijn. ‘Ik weet niet waarom hij dat niet heeft gedaan. Ik ben wel benieuwd waarom hij dat niet heeft gedaan. Als hij geen namen wilde noemen van personen, kon hij tenminste de bedrijven doorgeven die bezig zijn met goudwinning. De DNA-leden moeten misschien hiertoe weer een verzoek doen bij hem’, zegt Boldewijn.
