Gistermiddag kreeg de operator van een graafmachine de schrik van zijn leven. Tijdens het ophalen van de trens langs de Zuidelijke Ringweg in Paramaribo zag de arbeider iets in de nabijheid van zijn cabine bewegen. Nader onderzoek bracht aan het licht dat het ging om de gevreesde en gevaarlijke labariaslang. De politie werd ingeschakeld om het reptiel dood te schieten, maar dat bleek niet nodig te zijn. Omstanders stelden samen met de politie alles in het werk om de slang met stokken weg te halen van de graafmachine. De slang wilde niet weg van de machine en uiteindelijk werd hij dood geslagen. Labaria’s komen het meest voor in de kuststrook. Een gedupeerde en wanhopige boer laat weten dat in twee maanden tijd vijf drachtige koeien en zeven kalfjes zijn gedood door de slang. Een andere boer beweerde zelfs tientallen koeien en schapen te zijn kwijtgeraakt. Om iets te doen tegen de slangen werd eerder besloten om mangoesten uit Guyana te importeren. Daar worden deze dieren al enkele jaren gebruikt in de strijd tegen de lanspuntslang. De labaria’s in Suriname verdwenen echter niet.
Indien de slang de man zou hebben gebeten dan was er sprake van een bedrijfsongeval. Hiertegen moeten volgens de Veiligheidswet en de Surinaamse Ongevallen Regeling (SOR) alle werkers zijn verzekerd. Belangrijk is de bescherming tegen ongevallen. In dat kader moet er vanwege de werkgever worden gezorgd voor de pbm (de persoonlijke beschuttingsmiddelen). Voorts is van belang het zich houden aan de voorgeschreven richtlijnen bij het aanvangen van werkzaamheden alsmede de competentie van de arbeider voor een bepaalde soort arbeid. Voor degenen die vee op na houden en schade lijden als gevolg van de beet van de labaria geldt een beroepsrisico.
Als wapen tegen labaria oftewel lanspuntslang werden mangoesten gebruikt. Mangoesten werden ingevoerd via Guyana en oorspronkelijk uit India. Het kan worden omschreven als een redelijk impulsieve en naieve actie, zonder na te denken over consequenties, zonder overleg met het Ministerie van Landbouw en Veeteelt en Visserij en zonder enige kennis van zaken. De inzet van mangoesten is zinloos.
De eerste dieren trokken in de richting van de oceaan en weg van de gevreesde labaria’s. Een beet van de labaria, onbehandeld, is vaak dodelijk en veroorzaakt zelfs na behandeling ernstige zwellingen. De meeste slachtoffers kiezen voor de steen die Hindoe’s gebruiken om het gif uit het lichaam te zuigen. De lanspuntslang houdt van kruipen, is een bodemdier in velden en graslanden, maar verstopt zich overdag graag in struiken. Het voedsel bestaat uit kleine zoogdieren, vooral ratten, maar soms ook andere slangen en grotere dieren. In Suriname doen ze zich te goed aan krabben.
Ongeveer vijfentwintig jaar geleden waren er ook mangoesten in Suriname, maar ze zijn uitgestorven. Vlak voor de sluiting van de suikerfabriek Mariënburg, in 1986, importeerde de toenmalige directeur van deze fabriek, op Tweede Paasdag (24 maart) 2008 in Nederland overleden’mister Mariënburg’ Roy Baptista, mangoesten uit Barbados. De dieren waren echter binnen vier maanden al verdwenen. Ook toen trokken de mangoesten naar de kuststrook. Het is niet duidelijk om welke mangoestsoort het nu gaat. Er zijn maar liefst eenenveertig en alleen van de Javaanse mangoest is bekend dat deze op vele plaatsen in de wereld is geïntroduceerd om ratten te bestrijden, zoals op Hawaï, Fiji en Mauritius. Maar ook dat liep op een mislukking, omdat men er niet aan gedacht had dat ratten nachtdieren zijn en mangoesten dagdieren.
N. Ramjiawan
