Bij de afsluitingspersconferentie van de ACP/EU-meeting gisteren, was EPA de topic geworden voor de media en de co-president van de ACP/EU-vergadering, Louis Michel. Terwijl de ACP-landen vinden dat door de ondertekening van deze overeenkomst met de EU-landen, alleen de EU-landen profijt zullen hebben, aangezien deze landen juist de exporterende landen zijn, terwijl de ACP-landen de importerende, vindt Michel zelf dat de ACP-landen een gouden kans missen als ze de overeenkomst niet snel tekenen. Volgens Michel moeten de verschillende ACP-landen gaan werken aan export, zodat zij ook veel profijt kunnen hebben van de EPA. Michel typeert de ACP landen als naïef. Hij zegt dat de EU de grootste economische macht in de wereld is en dus de ACP-landen deze gouden kans niet moeten missen, omdat ze twijfelen of ze werkelijk voordelen zullen hebben aan de overeenkomst.
EPA vloeit voort uit de Cotonou Agreement getekend te Cotonou (ergens in Afrika) op 23 juni 2000 en herzien op 25 juni 2005. Het doel is de internationale handel zoals in de overeenkomst met WTO (World Trade Organization), de handelsbetrekkingen en investeringen als instrument te gebruiken voor ontwikkeling van de Cariforumstaten. De regio, met name de Caraibische landen inclusief Suriname en Guyana, hebben toen ingezien dat ze zich moeten gaan versterken om een blok te vormen tegen de toen nog EC (Europese Staten). Intussen heeft Europa zich ook gebundeld, wat nu de Europese Unie heet. In deze regio is de Caricom gevormd, bestaande uit de Caribische landen inclusief Suriname en Guyana die eigenlijk deel uitmaken van Zuid Amerika. Samen hebben de landen de Treaty van Chaguaramas ontwikkeld en daarin staat vermeld hoe ze samen zullen werken als blok om zich te ontwikkelen tegen de grote reus, de Europese Unie. Daarna is er een Revised Version of the Chaguaramas gekomen. Daarin zijn zaken nog meer uitgewerkt, vooral in het kader van de Single Market and Economy. Er is een Caricom-secretariaat te Guyana en een Caricom Regional Negotiating Machinery (CRNM). Er zijn tal van EPA-consultaties geweest en ook EPA awareness programs. Het bedrijfsleven in Suriname heeft goed ingespeeld hierop. Er zijn voldoende literatuur en boekjes.
Tal van bedrijven hebben zich laten certificeren. Er is een zero list en een exclusive list ontwikkeld, met alle goederen en diensten die Suriname produceert en/of levert en of exporteert. Deze goederen en diensten zijn gecodeerd en per product zijn er afspraken gemaakt. Voor exportproducten die voor Suriname historische exportproducten zijn, zoals rijst, bananen, hout en bauxiet, zijn er preferenties. Dat wil zeggen dat er speciaal ten aanzien van deze producten voorzieningen in het voordeel van Suriname zijn getroffen. Het gaat om het exportquotum en de duties op deze producten en het aantal jaren dat deze preferenties zullen gelden. Er is voor getekend in een overeenkomst tussen Suriname en EU. Als die jaren verstreken zijn, zijn de voordelen afgelopen. Ze komen weg te vallen. Suriname zit in de uitvoer van deze voorzieningen. De jaren tikken echter weg. Dit geldt ook voor de andere producten. Elke overeenkomst per product is anders.
Ten aanzien van rijst bananen heeft Suriname zich hersteld om ten volle van de voordelen te genieten. Zodra de termijn is afgelopen, geldt de vrijhandel (free for all) en dan mag geen enkel land, ACP noch EU elkaar iets verbieden. Ook ten aanzien van de andere goederen en diensten zijn er afspraken gemaakt, waarbij sectoren kunnen genieten van de voordelen. Partijen moeten aan tafel gaan zitten om zaken uit te praten. DNA-leden in Suriname verschillen van mening of Suriname wel klaar is voor EPA. Voor sommigen wel, terwijl anderen vinden dat er meer tijd nodig is voor zo een overeenkomst.
