De vicepresident,Ameerali, heeft alle illusies van ambtenaren op meer geld aan het eind van het jaar de grond ingeboord. Velen hadden waarschijnlijk al een planning gemaakt hoe het geld rond Kerst en Oudjaar/Nieuwjaar uit te geven. Veel zou waarschijnlijk consumptief zijn, slechts een klein deel zou misschien sparen. Een 13de maandsalaris zou goed nieuws zijn voor bijvoorbeeld vuurwerkverkopers. Nu moeten zij het hebben van andere groepen consumenten. De kwestie van de 13de maand kwam nadat door de vp wereldkundig was gemaakt dat in veel (gesubsidieerde) staatsbedrijven een 16de, 17de en zelfs 18de maandsalaris wordt betaald. Een NDP-minister vroeg zich eens af waarom andere groepen werkers waaronder ambtenaren, niet verwend moeten worden. De verwachting werd toen geschapen dat er een 13de maand voor de overheidswerkers zou komen. Wat de precieze ratio daarachter zou zijn, was nog niet bekend. Elke vooruitgang immers moet verdiend worden, anders zal dat voor een onevenwichtigheid zorgen. Het feit dat andere groepen een 18de maand krijgen, is op zich geen grond om een verhoging door te voeren, het is slechts populistisch van aard. Een hele groep mensen, tienduizenden, krijgen een glans in hun ogen van de gedachte van een 13de maand bij de overheid. Een 13de maand kan gezien worden als een soort gratificatie van de overheid aan de ambtenaren om hun te bedanken voor hun inzet. Wat is de inzet van de ambtenaren geweest het afgelopen jaar? De inzet is niet noemenswaardig gestegen en het was ‘business as usual’ het haast afgelopen jaar. ‘Meneer/mevrouw u moet rustig wachten’ of ‘Ik bel u wel wanneer uw zaken in orde zijn’ zijn veel gebezigde zinnen in de ambtenarij. Een andere zaak is een meer permanente loonsverhoging. Dit heeft te maken met productiviteit. Is de gemiddelde arbeidsprestatie dan wel arbeidsoutput van een ambtenaar vergeleken met het jaar 2011 gestegen? Het zal heel moeilijk zijn om een productiviteitsstijging aannemelijk te maken. De ambtenarij wordt groter, maar er wordt niet meer of niet sneller gedaan. De ambtenarij groeit sneller in de basis bij lager kader dan bij het hoger en het midden kader. Maar een realiteit is ook de inflatie bij een gelijk gebleven arbeidsproductiviteit. Is het dan de bedoeling van het sociaaleconomisch beleid in het algemeen dat de koopkracht tot op een zekere hoogte behouden blijft, dan moet het loon aangepast worden. Zelfs bij een enigszins teruggevallen arbeidsproductiviteit zou met betrekking tot het bovenstaand beleid een loonaanpassing gerechtvaardigd zijn als de inflatie veel sterker was. Maar er moet dan wel een beeld zijn over de arbeidsproductiviteit en voorts moet in acht genomen worden de wijze waarop het ambtenarensalaris zich nu verhoudt met de productiviteit in de ambtenarij. Worden ambtenaren overbetaald/overgewaardeerd of niet? Bij een overbetaling/overwaardering heeft een inflatie nog niet direct als gevolg dat lonen moeten worden aangepast. Een overwaardering kan het bijgevolg zijn van een algemene loonexercitie.
Het gevoel bestaat bij de burgerij dat de dienstverlening vanuit de overheidskantoren er niet beter op zijn geworden. Sprekende voorbeelden zijn afdelingen die te maken hebben met grondzaken, CBB-kantoren en politieposten. Het gevoel is ook dat veel ambtenaren niet veel te doen hebben en dus voor het niet veel doen hoog beloond worden. Het gevoel bestaat ook dat voor velen het overheidssalaris een verborgen werkloosheidsuitkering is. Het verschil zit hem wel hierin dat deze ambtenaren niet verplicht zijn naar een baan te zoeken in de private sector. Door hun algemene houding, bejegening van het publiek en de werkattitude zijn ambtenaren niet geliefd. Veel zelfstandigen willen ook verhogingen of voorzieningen van de Staat als de ambtenaren een verhoging krijgen. Een van die groepen zijn de landbouwers en handelaren. Het gevolg van dit alles is dat bij een loonsverhoging van de ambtenaren, prijzen direct aangepast worden, voordat in principe de marktwerking in gang komt. Het gevolg daarvan is dat de gehele samenleving de dupe wordt van de salarisverhoging van een gehate groep burgers in de samenleving. Er ontstaat dan een malaise in het land en wat de laatste tijd is voorgekomen dat de vp als verklaring van de malaise zal wijzen naar salarisverhogingen, die inmiddels door internationale instituten zal zijn afgeraden. Dit wijzen van de regering naar de ambtenaren verdubbelt de verslechtering van het imago van de ambtenaren. Aan het eind van de dag zijn bij een ambtenarensalarisverhoging heel moeilijk winnaars aan te wijzen. Vandaar dat wij met betrekking tot het behoud van een basiskoopkracht innovatiekracht toewensen aan de regering en onderhandelingsinstituten.
